-
1 par
par [paʀ]━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━b. (moyen, manière) par le train by traind. (lieu, direction) ( = en passant par) by ; ( = en traversant) through ; (suivi d'un nom propre) via ; ( = en longeant) along• par où sont-ils entrés ? how did they get in?• par où est-il venu ? which way did he come?f. ( = pendant) par une belle nuit d'été on a beautiful summer night• sortir par moins 10° to go out when it's minus 10°* * *paʀ
1.
1) ( indiquant un trajet)entre par le garage/par la porte du garage — come in through the garage/by the garage door
il est passé par tous les échelons — fig he worked his way up through the ranks
pour aller à Rome, je passe par Milan — to get to Rome, I go via ou through Milan
le peintre a terminé or fini par la cuisine — the painter did the kitchen last
2) ( indiquant un lieu)ils sortent même par moins 40° — they go outdoors even when it's minus 40°
par deux/trois fois — on two/three occasions
par jour/semaine/an — a day/week/year
par personne or habitant — per person ou head
deux par deux — [travailler] in twos; [marcher] two by two
5) ( introduit un complément d'agent) by6) ( indiquant le moyen) by7) ( indiquant la manière) in8) ( indiquant la cause)l'accident est arrivé par sa faute — it was his/her fault that the accident happened
par ennui/jalousie — out of boredom/jealousy
9) ( indiquant un intermédiaire) through
2.
de par locution prépositive fml1) ( partout dans) throughout, all overvoyager de par le monde — to travel all over ou throughout the world
2) ( à cause de)* * *paʀ prépL'interface a été conçue par des graphistes. — The interface was designed by graphic designers.
2) (manière) withSon nom commence par un H. — His name begins with H.
3) (motif) out of4) (lieu, stade intermédiaire) throughIl faut passer par Lyon pour aller à Marseille. — You have to go through Lyons to get to Marseilles.
Il vaut mieux passer par la côte. — It's better to go by the coast.
Nous sommes passés par Lyon pour aller à Grenoble. — We went via Lyons to Grenoble.
Il faut passer par la douane avant de prendre l'avion. — You have to go through customs before boarding the plane.
Il faut passer par ici pour y arriver. — You have to go this way to get there., (= dans le coin) round here
Il y a beaucoup de touristes par ici. — There are lots of tourists round here.
par-ci, par-là — here and there
par la fenêtre [jeter, regarder] — out of the window
Elle regardait par la fenêtre. — She was looking out of the window.
par jour — a day, per day
3 par jour — 3 a day, 3 per day
Prenez trois cachets par jour. — Take three tablets a day., Take three tablets per day.
Le voyage coûte deux cents euros par personne. — The trip costs two hundred euros per person.
deux par deux [arriver, être reçu] — two at a time, [marcher, se ranger] in twos
Les élèves sont entrés deux par deux. — The pupils went in two by two.
* * *A prép1 ( indiquant un trajet) entre par le garage/par la porte du garage lit come in through the garage/by the garage door; il a pris par les champs he cut across the fields; il est entré dans la compagnie par la petite porte fig he got into the company through the back door; il est passé par tous les échelons fig he worked his way up through the ranks; pour aller à Rome, je passe par Milan to get to Rome, I go via ou by Milan; prends or passe par le chemin au lieu de passer par la route take the path instead of going by the road; elle est arrivée par la droite she came from the right; errer par les rues to wander through the streets; voyager par le monde to travel all over ou throughout the world; le peintre a terminé or fini par la cuisine the painter did the kitchen last;3 ( indiquant une circonstance) par le passé in the past; par une belle journée d'été on a beautiful summer's day; par ce froid/cette chaleur in this cold weather/this heat; ils sortent même par moins 40°C they go outdoors even when it's minus 40°C; par deux/trois fois on two/three occasions;4 ( indiquant une répartition) par jour/semaine/an a day/week/year; les conférences auront lieu un lundi par mois the lectures will take place once a month on a Monday; par personne or habitant per person ou head; par tête Écon per capita; travailler par petits groupes to work in small groups; deux par deux [travailler] in twos; [marcher] two by two; les touristes sont arrivés par centaines/bus entiers tourists arrived by the hundred/the coachload;5 ( introduit un complément d'agent) by; baignée par une douce lumière bathed in soft light; être pris par son travail to be taken up with one's work;6 ( indiquant le moyen) by; régler/payer par carte de crédit to pay by credit card;8 ( indiquant la cause) l'accident est arrivé par sa faute it was his/her fault that the accident happened; par ennui/jalousie out of boredom/jealousy;9 ( indiquant un intermédiaire) through; tu peux me faire passer le livre par ta sœur you can get the book to me via your sister.1 ( partout dans) throughout, all over; avoir des amis de par le monde to have friends throughout ou all over the world;I[par] nom masculin[au golf] parII[par] préposition1. [indiquant la direction, le parcours] by[en traversant un lieu] throughil est arrivé par la gauche/par la droite/par le nord he arrived from the left/the right/the northfaut-il passer par Paris? do we have to go through ou via Paris?[indiquant la position]2. [pendant]par grand froid/grosse chaleur in extreme cold/intense heatpar moments at times, from time to time3. [indiquant le moyen, la manière] byenvoyer quelque chose par avion/télex to send something by airmail/telexpar air/terre/mer by air/land/seavoyager par avion to travel by plane, to flyrépondre par oui ou par non/par la négative to answer yes or no/in the negativeobtenir quelque chose par la force/la douceur to obtain something by force/through kindnessje suis avec toi par la pensée I'm thinking of you, my thoughts are with you4. [indiquant la cause, l'origine]faire quelque chose par habitude/caprice/plaisir/paresse to do something out of habit/on a whim/for the pleasure of it/out of laziness5. [introduisant le complément d'agent] byle logiciel est protégé par un code the software is protected by ou with a codeje l'ai appris par elle I heard it from her, I learned of it through herils veulent le faire par eux-mêmes they want to do it by ou for themselveselles se sont rencontrées par son intermédiaire they met through him/her6. [emploi distributif]une heure par jour one hour a ou per dayils arrivaient par petits groupes/centaines they arrived in small groups/in their hundreds7. [avec les verbes 'commencer' et 'finir']ça finira par arriver/par ressembler à quelque chose it will end up happening/looking like something————————de par locution prépositionnelle1. [par l'ordre de]2. (littéraire) [dans l'espace] throughoutde par le monde all over ou throughout the world3. [du fait de] by virtue ofpar-ci par-là locution adverbiale1. [dans l'espace] here and there3. [marquant la répétition]avec lui, c'est mon yacht par-ci, mon avion personnel par-là it's my yacht this, my plane that, all the time with him -
2 par
pār, păris (collat. form of the nom. fem. paris, Atta ap. Prisc. p. 764 P.— Abl. pari and pare, acc. to Charis. p. 14 P.; Prisc. p. 763 ib.; the latter poet. — Gen. plur. usu. parĭum; parum, acc. to Plin. ap. Charis. p. 110 P.), adj. [cf. Sanscr. para, another, and prae], equal (cf.: aequus, similis).I.Lit.:(β).par est, quod in omnes aequabile est,
Cic. Inv. 2, 22, 67:par et aequalis ratio,
id. Or. 36, 123:aequo et pari jure cum civibus vivere,
id. Off. 1, 34, 124:vita beata... par et similis deorum,
id. N. D. 2, 61, 153:est finitimus oratori poëta ac paene par,
id. de Or. 1, 16, 70:pari atque eādem in laude aliquem ponere,
id. Mur. 9, 21:intelleges de hoc judicium meum et horum par et unum fuisse,
id. Sull. 2, 5:pares in amore atque aequales,
id. Lael. 9, 32:libertate esse parem ceteris,
id. Phil. 1, 14, 34: verbum Latinum (voluptas) par Graeco (hêdonê) et idem valens, id. Fin. 2, 4, 12:pares ejusdem generis munitiones,
of equal size, Caes. B. G. 7, 74:similia omnia magis visa hominibus, quam paria,
Liv. 45, 43:pares similesque (affectus),
Sen. Ira, 1, 19 et saep.:quod in re pari valet, valeat in hac, quae par est... valeat aequitas, quae paribus in causis paria jura desiderat,
Cic. Top. 4, 23:si ingenia omnia paria esse non possunt: jura certe paria debent esse eorum inter se, qui sunt cives in eādem re publicā,
id. Rep. 1, 32, 49:necesse est eam esse naturam, ut omnia omnibus paribus paria respondeant,
id. N. D. 1, 19, 50; id. Fam. 5, 2, 3:equites Ariovisti pari intervallo constiterunt,
Caes. B. G. 1, 43:hi (equites), dum pari certamine res geri potuit, etc.,
i. e. horsemen against horsemen, id. B. C. 1, 51.— Poet., with a respective gen. or inf.:aetatis mentisque pares,
Sil. 4, 370:et cantare pares et respondere parati,
Verg. E. 7, 5.—The thing with which the comparison is made is most freq. added in the dat.:(γ).quem ego parem summis Peripateticis judico,
Cic. Div. 1, 3, 5:in his omnibus par iis, quos antea commemoravi,
id. Clu. 38, 107:omni illi et virtute et laude par,
id. Planc. 11, 27:isti par in belligerando,
id. Font. 12, 26:par anseribus,
as large as, Juv. 5, 114:prodigio par,
i. e. extremely rare, id. 4, 97.—In sup.:QVOIVS FORMA VIRTVTEI PARISVMA FVIT, Epit. of the Scipios,
Inscr. Orell. 550:parissumi estis hibus,
Plaut. Curc. 4, 2, 20.—Adverb. (colloq. and very rare):feceris par tuis ceteris factis,
Plaut. Trin. 2, 2, 3.—With gen. (with this case par is treated as a substantive; rare but class.), an equal, counterpart, etc.:(δ).ei erat hospes, par illius, Siculus, etc.,
his counterpart, Plaut. Rud. prol. 49: cujus paucos pares [p. 1300] haec civitas tulit, Cic. Pis. 4, 8:quem metuis par hujus erat,
Luc. 10, 382:ubique eum parem sui invenies,
Front. Ep. ad Amic. 1, 6:vestrae fortitudinis,
Phaedr. 4, 15, 6.—With abl. (rare):(ε).scalas pares moenium altitudine, Sall. H. Fragm. ap. Arus. Mess. p. 253 Lindem.: in quā par facies nobilitate suā,
Ov. F. 6, 804.—With cum (class.):(ζ).non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae condicionem subire,
Cic. Rep. 1, 4, 7:ut enim cetera paria Tuberoni cum Varo fuissent, etc.,
id. Lig. 9, 27:quem tu parem cum liberis tuis regnique participem fecisti,
Sall. J. 14, 9 (cited ap. Arus. Mess. p. 253 Lindem.; but in Cic. Phil. 1, 14, 34, read parem ceteris). —With inter se (class.):(η).sunt omnes pares inter se,
Cic. Par. 1, 2, 11; id. de Or. 1, 55, 236.—With et, atque ( ac) (class.):(θ).cum par habetur honos summis et infimis,
Cic. Rep. 1, 34, 53:omnia fuisse in Themistocle paria et Coriolano,
id. Brut. 11, 43:tametsi haudquaquam par gloria sequatur scriptorem et auctorem rerum,
Sall. C. 3, 2:quos postea in parem juris libertatisque condicionem atque ipsi erant, receperunt,
Caes. B. G. 1, 28; so with atque, id. ib. 5, 13, 2:si parem sapientiam hic habet ac formam,
Plaut. Mil. 4, 6, 36:neque mihi par ratio cum Lucilio est ac tecum fuit,
Cic. N. D. 3, 1, 3:in quo offensae minimum, gratia par, ac si prope adessemus,
Sall. J. 102, 7.—The object of comparison is sometimes not expressed:B.cui repugno, quoad possum, sed adhuc pares non sumus,
i.e. not equal to the task, able, Cic. Att. 12, 15:pari proelio,
indecisive, Nep. Them. 3, 3:pares validaeque miscentur,
Tac. G. 20:cum paria esse coeperunt,
Plin. Ep. 4, 14, 6:si periculum par et ardor certaminis eos irritaret,
Liv. 24, 39, 6.—In partic.1.Equal to, a match for any one in any respect:2.quibus ne di quidem immortales pares esse possint,
Caes. B. G. 4, 7 fin.: qui pares esse nostro exercitu (dat.) non potuerint, id. ib. 1, 40, 7; cf.:ille, quod neque se parem armis existimabat, et, etc.,
Sall. J. 20, 5:non sumus pares,
not on an equality, Juv. 3, 104:exime hunc mihi scrupulum, cui par esse non possum,
Plin. Ep. 3, 17, 2:habebo, Q. Fabi, parem, quem das, Hannibalem,
an opponent, adversary, Liv. 28, 44:inter pares aemulatio,
Tac. A. 2, 47:ope Palladis Tydiden Superis parem,
Hor. C. 1, 6, 15.—Equal in station or age, of the same rank, of the same age (syn. aequalis):3. (α).ut coëat par Jungaturque pari,
Hor. Ep. 1, 5, 25:si qua voles apte nubere, nube pari,
Ov. H. 9, 32; Petr. 25, 5.—Prov.:pares vetere proverbio cum paribus facillime congregantur,
i. e. birds of a feather flock together, Cic. Sen. 3, 7.—With a subject-clause (class.;(β).syn.: oportet, aequum, justum est): amorin me an rei opsequi potius par sit,
Plaut. Trin. 2, 1, 6:posterius istaec te magis par agere'st,
id. Pers. 5, 2, 21:canem esse hanc par fuit,
id. Curc. 1, 2, 17:par est primum ipsum esse virum bonum, tum, etc.,
Cic. Lael. 22, 82:sic par est agere cum civibus,
id. Off. 2, 23, 83:dubitans, quid me facere par sit,
id. Att. 9, 9, 2:quicquid erit, quod me scire par sit,
id. ib. 15, 17, 2:quibus (ornamentis) fretum ad consulatūs petitionem aggredi par est,
id. Mur. 7, 15; id. Rab. Perd. 11, 31; cf.:ex quo intellegi par est, eos qui, etc.,
id. Leg. 2, 5, 11. —Ut par est (erat, etc.;* (γ).class.): ita, ut constantibus hominibus par erat,
Cic. Div. 2, 55, 114:ut par fuit,
id. Verr. 2, 5, 4, § 10. —With ut:4.non par videtur neque sit consentaneum... ut, etc.,
Plaut. Bacch. 1, 2, 31.—Par pari respondere, or par pro pari referre, to return like for like, of a'repartee:5.par pari respondet,
Plaut. Truc. 5, 47; id. Merc. 3, 4, 44; id. Pers. 2, 2, 11; cf.:paria paribus respondimus,
Cic. Att. 6, 1, 23:ut sit unde par pari respondeatur,
id. ib. 16, 7, 6:par pro pari referto, quod eam mordeat,
Ter. Eun. 3, 1, 55 Fleck., Umpfenb., cited ap. Cic. Fam. 1, 9, 19 (Bentl. ex conject. par, pari; cf. Krebs, Antibarb. p. 281, ed. 5).—Paria facere, to equalize or balance a thing with any thing, to settle, pay (post-Aug.):(β).cum rationibus domini paria facere,
to pay. Col. 1, 8, 13; 11, 1, 24. —Trop.:6.cum aliter beneficium detur, aliter reddatur, paria facere difficile est,
to return like for like, to repay with the same coin, Sen. Ben. 3, 9, 2: denique debet poenas: non est quod cum illo paria faciamus, repay him, id. Ira, 3, 25, 1:nihil differamus, cotidie cum vitā paria faciamus,
settle our accounts with life, id. Ep. 101, 7; Plin. 2, 86, 88, § 202; so,parem rationem facere,
Sen. Ep. 19, 10.—Ludere par impar, to play at even and odd, Hor. S. 2, 3, 248: August. ap. Suet. Aug. 71 fin. —7.Ex pari, adverb., in an equal manner, on an equal footing (post-Aug.):II.sapiens cum diis ex pari vivit,
Sen. Ep. 59, 14.Transf., subst.A.pār, păris, m., a companion, comrade, mate, spouse:B.plebs venit, et adcumbit cum pare quisque suo,
Ov. F. 3, 526:jungi cum pare suā,
id. ib. 3, 193:edicere est ausus cum illo suo pari, quem omnibus vitiis superare cupiebat, ut, etc.,
Cic. Pis. 8, 18.—Esp., a table companion, = omoklinos:atque ibi opulentus tibi par forte obvenerit,
Plaut. Trin. 2, 4, 68 Brix ad loc.:cedo parem quem pepigi,
id. Pers. 5, 1, 15 (v. also I. A. g. supra).—pār, păris, n., a pair:A.gladiatorum par nobilissimum,
Cic. Opt. Gen. Or. 6, 17:ecce tibi geminum in scelere par,
id. Phil. 11, 1, 2:par nobile fratrum,
Hor. S. 2, 3, 243:par columbarum,
Ov. M. 13, 833:par mularum,
Gai. Inst. 3, 212:par oculorum,
Suet. Rhet. 5:tria aut quatuor paria amicorum,
Cic. Lael. 4, 15:scyphorum paria complura,
id. Verr. 2, 2, 19, § 47:paria (gladiatorum) ordinaria et postulaticia,
Sen. Ep. 7, 3: pocula oleaginea paria duo, Lab. Dig. 32, 1, 30.Hence, adv.: părĭter, equally, in an equal degree, in like manner, as well.In gen.: dispartiantur patris bona pariter, Afran. ap. Non. 375, 1:(β).ut nostra in amicos benevolentia illorum erga nos benevolentiae pariter aequaliterque respondeat,
Cic. Lael. 16, 56:laetamur amicorum laetitiā aeque atque nostrā, et pariter dolemus angoribus,
id. Fin. 1, 20, 65:caritate non pariter omnes egemus,
id. Off. 2, 8, 30:ut pariter extrema terminentur,
id. Or. 12, 38; Phaedr. 5, 2, 10:et gustandi et pariter tangendi magna judicia sunt,
Cic. N. D. 2, 58, 146:nulla pro sociā obtinet, pariter omnes viles sunt,
id. ib. 80, 7; Quint. 9, 3, 102:cuncta pariter Romanis adversa,
Tac. A. 1, 64: tantumdem est;feriunt pariter,
all the same, nevertheless, Juv. 3, 298.—With cum:(γ).Siculi mecum pariter moleste ferent,
Cic. Verr. 2, 5, 67, § 173:pariter nobiscum progredi,
Auct. Her. 3, 1, 1; Verg. A. 1, 572.—With ut, atque ( ac):(δ).is ex se hunc reliquit filium pariter moratum, ut pater avusque hujus fuit,
Plaut. Aul. prol. 21:pariter hoc fit, atque ut alia facta sunt,
id. Am. 4, 1, 11:vultu pariter atque animo varius,
Sall. J. 113, 3:pariter ac si hostis adesset,
id. ib. 46, 6.—With et... et:(ε).pariterque et ad se tuendum et ad hostem petendum,
Liv. 31, 35:pariter et habitus et nomina edocebuntur,
Quint. 1, 1, 25; Ov. M. 11, 556.—With dat. (in late poets, and once in Liv.):* (ζ).pariter ultimae (gentes) propinquis, imperio parerent,
the remotest as well as the nearest, Liv. 38, 16; Stat. Th. 5, 121; Claud. Rapt. Pros. 1, 166.—With qualis:B.pariter suades, qualis es,
Plaut. Rud. 3, 6, 37. —In partic.1.Like simul, of equality in time or in association, at the same time, together:(β).nam plura castella Pompeius pariter, distinendae manūs causā, tentaverat,
at the same time, together, Caes. B. C. 3, 52:pariter decurrere,
Liv. 22, 4, 6:ut pariter et socii rem inciperent,
id. 3, 22, 6; 10, 5, 7; 26, 48 fin.; cf.:plura simul invadimus, si aut tam infirma sunt, ut pariter impelli possint, aut, etc.,
Quint. 5, 13, 11; so,pariter multos invadere,
id. 5, 7, 5:pariter ire,
id. 1, 1, 14; 1, 12, 4; Tac. H. 4. 56; Plin. 26, 8, 40, § 66.—With cum (so commonly in Cic.):(γ).conchyliis omnibus contingere, ut cum lunā pariter crescant pariterque decrescant,
Cic. Div. 2, 14, 33; cf. id. de Or. 3, 3, 10:studia doctrinae pariter cum aetate crescunt,
id. Sen. 14, 50:pariter cum vitā sensus amittitur,
id. Tusc. 1, 11, 24:equites pariter cum occasu solis expeditos educit,
Sall. J. 68, 2; 77, 1; 106, 5:pariter cum collegā,
Liv. 10, 21, 14; 27, 17, 6.—With et, atque, que:(δ).inventionem et dispositionem pariter exercent,
Quint. 10, 5, 14; 1, 1, 25:quibus mens pariter atque oratio insurgat,
id. 12, 2, 28:seriis jocisque pariter accommodato,
id. 6, 3, 110.—With dat. ( poet.), Stat. Th. 5, 122:2.pariterque favillis Durescit glacies,
Claud. Rapt. Pros. 1, 165.—In order to give greater vivacity to the expression, reduplicated: pariter... pariter, as soon as ( poet. and in post-Aug prose):3.hanc pariter vidit, pariter Calydo nius heros Optavit,
Ov. M. 8, 324; Plin. Ep. 8, 23 fin. —In like manner, likewise, also:pariterque oppidani agere,
Sall. J. 60, 1:postquam pariter nymphas incedere vidit,
Ov. M. 2, 445. -
3 par-dessus
par-dessus [paʀd(ə)sy]1. preposition2. adverb* * *paʀdəsy
1.
1) ( dessus)tu vas avoir froid en chemise, mets un pull par-dessus — you'll be cold in a shirt, put a sweater on
pose ton sac dans un coin et mets ton manteau par-dessus — put your bag in a corner and put your coat on top of it
2) ( par le dessus)le mur n'est pas haut, passe/saute par-dessus — the wall isn't high, climb/jump over it
2.
préposition overjeter quelqu'un/quelque chose par-dessus bord — to throw somebody/something overboard
ce que j'aime par-dessus tout, c'est voyager — what I like best of all is travelling [BrE]
* * *paʀd(ə)sy1. prépover, over the top ofElle a sauté par-dessus le mur. — She jumped over the wall.
en avoir par-dessus la tête fig — to have had enough, to have had it up to here
J'en ai par-dessus la tête de tous ces problèmes. — I've had enough of all these problems., I've had it up to here with all these problems
2. advon top, over the topElle porte un chemisier et un pull rouge par-dessus. — She's wearing a blouse with a red jumper over it., She's wearing a blouse with a red jumper on top.
* * *A adv1 ( sur la chose en question) tu vas avoir froid en chemise, mets un pull par-dessus you'll be cold in a shirt, put a sweater on; pose ton sac dans un coin et mets ton manteau par-dessus put your bag in a corner and put your coat on top of it;2 ( par le dessus) le mur n'est pas haut, passe/saute par-dessus the wall isn't high, climb/jump over it.B prép1 ( par l'espace au-dessus de quelque chose) over; il lisait par-dessus mon épaule he was reading over my shoulder; saute par-dessus le ruisseau jump over the stream; jeter qn/qch par-dessus bord Naut to throw sb/sth overboard; ⇒ tête;2 fig ( surtout) ce que j'aime par-dessus tout, c'est le soleil/être dehors/voyager what I like best of all is the sun/being outside/travellingGB; je te recommande la prudence par-dessus tout I advise you to be cautious above all else.[pardəsy] préposition2. [sur]————————[pardəsy] adverbe[dans l'espace]par-dessus tout locution adverbiale -
4 pār
pār paris, abl. parī (rarely as subst. pare, C., O.), adj. [1 PAR-], equal: vita beata... par et similis deorum: est finitimus oratori poëta ac paene par: pares in amore et aequales: pares eiusdem generis munitiones, of equal size, Cs.: similia magis quam paria, L.: peccata, equally criminal, H.: ingenia iura: hi (equites), dum pari certamine res geri potuit, etc., i. e. horsemen against horsemen, Cs.: cui repugno, quoad possum, sed adhuc pares non sumus, i. e. not equal to the task: pari proelio, indecisive, N.: pares validaeque miscentur, Ta.: cantare pares, peers in song, V.: quem ego parem summis Peripateticis iudico: isti par in bello gerendo: anseribus, as large as, Iu.: prodigio par, i. e. extremely rare, Iu.: Responsura par fama labori, meet, H.: effugit imago, Par levibus ventis, like, V.: cuius paucos pares haec civitas tulit, equals: vestrae fortitudinis, Ph.: In quā par facies nobilitate suā, O.: par cum ceteris fortunae condicio: quem tu parem cum liberis tuis fecisti, S.: artīs constituere inter se parīs: cum par habetur honos summis et infimis: haudquaquam par gloria sequatur scriptorem et auctorem rerum, S.: quos in parem iuris condicionem atque ipsi erant, receperunt, Cs.: neque mihi par ratio cum Lucilio est ac tecum fuit: in quo offensae minimum, gratia par, ac si prope adessemus, S.— Equal, a match: quibus ne di quidem immortales pares esse possint, Cs.: quod neque se parem armis existimabat, S.: Non sumus pares, not on an equality, Iu.: habebo parem, quem das, Hannibalem, an adversary, L.: sequitur parem, i. e. with equal speed, O.— Equal, well-matched, suitable: rebus ipsis par et aequalis oratio, adequate: ut coëat par Iungaturque pari, kindred spirits, H.: S<*>ua voles apte nubere, nube pari, O.—Prov.: <*>ares cum paribus facillime congregantur, i. e. birds of a feather flock together.—In phrases with esse, fit, meet, suitable, proper, right: ita, ut constantibus hominibus par erat: par est ipsum esse virum bonum: sic par est agere cum civibus: dubitans, quid me facere par sit.—Repeated with respondeo or refero, like for like, tit for tat: par pari ut respondeas, T.: paria paribus respondimus: Par pro pari referto, give as good as you get, T.—In the phrase, Ludere par impar, to play “ even and odd,” H.—As subst m. and f a companion, fellow, comrade, mate, spouse: adcumbit cum pare quisque suo, O.: edicere est ausus cum illo suo pari, ut, etc.: paribus conludere, H.—As subst n., a pair, couple: par illud simile, Piso et Gabinius: par nobile fratrum, H.: columbarum, O.: tria paria amicorum.* * *(gen.), paris ADJequal, equal to; like; suitable -
5 par-dessous
par-dessous [paʀd(ə)su]preposition, adverb* * *paʀdəsupréposition, adverbe underneath* * *paʀd(ə)su1. prépunder, underneath2. advIl portait un pull et une chemise par-dessous. — He was wearing a jumper with a shirt underneath.
* * *A adv ( par en dessous) underneath; la barrière est trop haute, passe par-dessous the barrier is too high, go underneath; tu auras froid avec ta veste, mets un pull par-dessous you'll be cold in just your jacket, put a sweater on underneath; la porte est fermée à clé, glisse la lettre par-dessous the door is locked, slide the letter underneath; le carton n'est pas solide, prends-le par-dessous the cardboard box isn't very strong, take hold of it underneath ou by the bottom.B prép ( sous quelque chose) underneath.[pardəsu] préposition————————[pardəsu] adverbe -
6 par-devant
par-devant [paʀd(ə)vɑ̃]1. preposition2. adverb[passer] round the front ; [attaquer, emboutir] from the front* * *paʀdəvɑ̃
1.
1) ( par l'avant)2) ( en face)il te fait des sourires par-devant mais dit du mal de toi dans ton dos — he's all smiles to your face but says nasty things about you behind your back
2.
* * *paʀd(ə)vɑ̃1. adv[se boutonner] at the front, [entrer] the front way2. prép* * *A adv1 ( par l'avant) la porte de derrière est fermée, passe par-devant the back door is locked, come round by the front;2 fig ( en face) il te fait des sourires par-devant mais dit du mal de toi dans ton dos he's all smiles to your face but says nasty things about you behind your back.[pardəvɑ̃] prépositionADMINISTRATION & DROITpar-devant notaire in the presence of a solicitor (UK) ou lawyer (US), with a solicitor (UK) ou lawyer (US) present————————[pardəvɑ̃] adverbe[sur le devant] at ou round the front -
7 par-delà
par-delà [paʀdəla][+ dans l'espace] beyond ; [+ dans le temps] across* * *paʀdəlapréposition liter1) ( de l'autre côté de) beyond2) ( à travers)* * *paʀdəla prép* * *1 ( de l'autre côté de) beyond; par-delà les montagnes/mers beyond the mountains/seas; j'irais par-delà l'océan pour te rejoindre I would cross the widest ocean to be by your side;2 fig ( à travers) par-delà les siècles down the centuries; cette statue est restée intacte par-delà le temps this statue has survived the passage of time.[pardəla] préposition -
8 traduction assistée par ordinateur
(TAO)La traduction assistée par ordinateur (TAO) est basée sur l’interaction entre les professionnels de la traduction et les logiciels de traduction. Elle est différente de la traduction automatique, caractérisée par la production purement informatique d’une langue cible (texte traduit) à partir d’une langue source (texte à traduire).Voir aussi: logiciel de traduction, traduction automatique. -
9 sortir par ce temps, c'est de la folie furieuse!
Dictionnaire Français-Anglais > sortir par ce temps, c'est de la folie furieuse!
-
10 qui s’est soldé par un échec
adj.Dictionnaire juridique, politique, économique et financier > qui s’est soldé par un échec
-
11 trop
trop [tʀo]1. adverb• beaucoup or bien trop [manger, fumer, parler] far too much• il a trop mangé/bu he has had too much to eat/drink• vous êtes trop (nombreux)/trop peu (nombreux) there are too many/too few of you• le village est trop loin pour qu'il puisse y aller à pied the village is too far for him to walk there• j'ai oublié mes papiers, c'est vraiment trop bête how stupid of me - I've forgotten my papers• c'est trop drôle ! it's too funny for words!• c'en est trop ! that's going too far!• j'ai acheté trop de pain/d'oranges I've bought too much bread/too many oranges• on peut le faire sans trop de risques/de mal it can be done without too much risk/difficulty• elle a trop de travail pour partir en week-end she has too much work to go away for the weekend► de trop, en trop• il y a une personne/deux personnes de trop or en trop dans l'ascenseur there's one person/there are two people too many in the lift• s'il y a du pain en trop, j'en emporterai if there's any bread left over I'll take some away• il m'a rendu 12 € de trop or en trop he gave me back 12 euros too much• si je suis de trop, je peux m'en aller ! if I'm in the way I can always leave!• tu manges/bois de trop (inf) you eat/drink too much2. masculine noun• le trop d'importance accordé à... the excessive importance attributed to...* * *tʀo
1.
1) ( indiquant un excès) ( modifiant un adjectif ou un adverbe) too; ( modifiant un verbe) too muchj'ai trop mangé/bu — I've had too much to eat/to drink
ça c'est trop fort! — (colloq) that's (just) too much!
ce serait trop beau! — I/you/we etc should be so lucky!
‘tu aimes la viande? ’ - ‘pas trop’ — ‘do you like meat?’ - ‘not terribly’ ou ‘not very much’
trop mignon — too sweet ou cute (colloq)
ça ne va pas trop mal, merci — not so bad, thanks
je n'en sais trop rien — (colloq) I don't really know
ça ne me dit trop rien — (colloq) I don't really feel like it
3) (colloq) ( incroyable)il est trop, lui! — he's too much! (colloq)
c'est trop, ça! — that's incredible!
2.
trop de déterminant indéfini1) ( avec nom dénombrable) too many2) ( avec nom non dénombrable) too much
3.
si tu as du tissu en trop tu peux faire un coussin — if you have some material left over, you can make a cushion
sa remarque était de trop — his/her remark was uncalled for
4.
par trop locution adverbiale = trop
••
trop adverbe modifiant un verbe se traduit par too much. Il se traduit par too lorsqu'il modifie un adjectif, un adverbe. Dans le cas d'expressions comme avoir soif/faim/chaud traduites par to be + adjectif, il se traduit par too: j'ai trop froid, je rentre = I'm too cold, I'm going hometrop de déterminant indéfini se traduit par too many lorsqu'il est suivi d'un nom dénombrable: trop de livres/d'idées = too many books/ideas, et par too much lorsqu'il est suivi d'un nom non dénombrable: trop de travail = too much workAttention, certains mots dénombrables français ne le sont pas en anglais et réciproquement: trop de meubles = too much furniture; trop de monde = too many people* * *tʀo adv1) (avec adjectif, adverbe) tooIl conduit trop vite. — He drives too fast.
trop longtemps — too long, for too long
2) (en nombre excessif) too many3) (en quantité excessive) too muchIl m'en a trop donné. — He gave me too much.
J'ai trop mangé. — I've eaten too much.
trop de (en nombre) — too many, (en quantité) too much
J'ai apporté trop de vêtements. — I've brought too many clothes.
J'ai acheté trop de pain. — I bought too much bread.
de trop; en trop; trois personnes de trop — 3 people too many
* * *trop ⇒ Note d'usage ⇒ Les quantitésA adv1 ( indiquant un excès) ( modifiant un adjectif ou un adverbe) too; ( modifiant un verbe) too much; trop difficile/court/tôt too difficult/short/early; une tâche trop difficile too difficult a task; une réaction trop vive too violent a reaction; trop longtemps too long; beaucoup or bien trop lourd/compliqué far ou much too heavy/complicated; j'ai trop mangé/bu I've had too much to eat/drink; elle aime trop son confort she likes her comfort too much; j'ai trop dormi I've slept too much; il fait trop chaud it's too hot; tu travailles trop you work too hard; ça c'est trop fort! that's (just) too much!; nous sommes trop nombreux there are too many of us; nous sommes trop peu nombreux there are too few of us; un écrivain trop peu connu an author who is sadly little known; 12 euros c'est trop peu 12 euros is too little; ce serait trop beau I'd/you'd/we'd be so lucky; c'est trop bête! how stupid!; trop enthousiaste overenthusiastic; un fromage trop fait an overripe cheese; on n'est jamais trop prudent you can't be too careful; j'ai parlé trop vite I spoke too soon; tu en as trop dit ( tais-toi) you've already said too much; elle en fait (un peu) trop she overdoes it (a bit); c'en est trop! that's the end!; elle a trop peur de tomber/se perdre she's too scared of falling/getting lost; trop peu de gens se rendent compte que too few people realize that; trop malade pour être transporté too ill to be moved; trop beau pour être vrai too good to be true; ‘tu aimes la viande?’-‘pas trop’ ‘do you like meat?’-‘not too much’; il ne faut pas trop s'y fier don't rely on it too much; ce n'est pas trop cher/tard it's not too expensive/late; nous ne serons pas trop de deux it'll take at least two of us; je ne le connais que trop I know him only too well; sans trop savoir si without really knowing if; faire qch sans trop y croire to do sth without really believing in it; j'ai trop à faire I've got too much to do; tu me demandes trop you're expecting too much of me; ils sont trop dans la classe there are too many pupils in the class; c'est trop pour moi it's too much for me; trop c'est trop! enough is enough!; ⇒ étreindre;2 ( employé avec valeur de superlatif) trop gentil too kind; trop mignon too sweet ou cute○; c'était trop drôle it was so funny; vous êtes trop aimable you're too kind; tu es trop bonne pour moi you're too good for me; il est trop sympa○ he's so nice; elle n'est pas trop contente she's none too happy; ça ne va pas trop mal, merci not so bad, thanks; je n'en sais trop rien I don't really know; ça ne me dit trop rien I don't really feel like it;B trop de dét indéf1 ( avec nom dénombrable) too many; il y a trop d'accidents there are too many accidents; sans trop de problèmes without too much difficulty; trop de fruits too much fruit; il y a trop de choses à faire there's too much to do;2 ( avec nom non dénombrable) too much; trop de pression/d'importance too much pressure/importance; prends du pain, j'en ai trop take some bread, I've got too much; sans trop d'espoir/de mal without too much hope/trouble; trop de monde too many people.C de trop, en trop loc adv trois tomates en or de trop three tomatoes too many; il y a une assiette en trop there's one plate too many; j'ai dix kilos de bagages en trop my luggage is ten kilos over; j'ai quelques kilos en trop I'm a few kilos overweight; perdez vos kilos en trop lose those extra kilos; si tu as du tissu en trop tu peux faire un coussin if you have some material left over, you can make a cushion; il y a 12 euros de trop there's 12 euros too much; sa remarque était de trop his remark was uncalled for; être /se sentir de trop to be/to feel one is in the way; je suis parti, je me sentais de trop I left, I felt (as if) I was in the way; il faut le dire si je suis de trop! iron do tell me if I'm in the way, won't you?; deux jours ne seraient pas de trop pour finir it'll take a good two days to finish.D par trop loc adv = trop.[tro] adverbeet en plus, c'est moi qui paye, c'est trop fort! and what's more I'm the one who's paying, it really is too much![en corrélation avec 'pour']il a trop tardé à répondre pour qu'elle lui écrive encore he has taken too long in replying for her to write to him again2. [emploi nominal]prends la dernière part — non, c'est trop have the last slice — no, it's too muchc'est trop!, c'en est trop! that's it!, I've had enough!je sors, trop c'est trop I'm leaving, I've had enough!3. [très, beaucoup] sovous êtes trop aimable how very kind of you, you're very ou too kind[dans des phrases négatives]je ne le connais pas trop I don't know him very ou that well————————de trop locution adverbialeje suis de trop, peut-être? are you telling me I'm in the way ou not wanted?deux jours ne seront pas de trop pour tout terminer two days should just about be enough to finish everything————————en trop locution adverbialeil y a un verre en trop there's a ou one glass too many————————par trop locution adverbiale————————trop de locution déterminante1. [suivi d'un nom non comptable] too much[suivi d'un nom comptable] too manynous ne serons pas trop de cinq pour soulever le piano it'll take at least five of us to lift the piano[en corrélation avec 'pour']le trop d'énergie des enfants the children's excess ou surplus energy2. (locution)a. [travailler] to overdo thingsb. [pour plaire] to overdo it -
12 terre
terre [tεʀ]1. feminine nouna. ( = planète) earth ; ( = monde) world• être à terre [lutteur] to be down• j'aurais voulu rentrer sous terre I wished the ground would swallow me up► terre à terre [personne] down-to-earth ; [préoccupations] mundane• toucher terre [navire, avion] to lande. ( = pays) land• la France a toujours été une terre d'accueil pour les réfugiés France has always welcomed refugees2. compounds* * *tɛʀnom féminin EarthPhrasal Verbs:* * *tɛʀ nf1) (= planète) (prend la majuscule dans un contexte astronomique) earth2) (= sol) ground3) (= substance) soil, earthOn va remettre de la terre sur ces plate-bandes. — We're going to put some more soil in these flower beds.
mettre en terre [plante] — to plant, [défunt] to bury
4) (que l'on cultive) land5) (= terrain) land sgIls ont des terres du côté de Carpentras. — They have some land near Carpentras.
C'est une bonne terre pour la vigne. — It's good land for growing vines.
6) (= matériau) clay7) (opposé à mer) land no plla terre ferme — dry land, terra firma
8) (= contrée) landC'est une terre accueillante. — It's a welcoming land.
9) ÉLECTRICITÉ, ÉLECTRONIQUE earth10)par terre [mettre, être] (dehors) — on the ground, (dedans) on the floor, [jeter, tomber] to the ground, down
Elle s'est assise par terre. — She sat on the floor.
Il est tombé par terre. — He fell down.
* * *A nf1 ( surface du sol) ground; le cycliste était à terre the cyclist was lying on the ground; être jeté à terre to be thrown to the ground; sous terre underground; à 200 mètres sous terre 200 metresGB underground; ne frappez jamais un adversaire à terre never hit a man when he's down; mettre pied à terre Équit to dismount; mettre un genou à terre to go down on one knee;2 ( matière) gén earth; Agric soil; terre rouge/séchée red/dried-up earth; terre fertile/stérile fertile/infertile soil; l'eau, l'air, la terre et le feu water, air, earth and fire; sortir de terre lit [plante] to come up; [animal] to poke its head out of the ground; fig une ville nouvelle est sortie de terre a new town has sprung up; porter or mettre qn en terre liter to bury sb;3 ( campagne) le retour à la terre the movement back to the land; rester attaché à la terre to stay close to the land; travailler la terre to work the land;4 ( terrain) land ¢; acheter/vendre une terre to buy/to sell a plot of land; des terres land; elle possède des terres en Anjou she owns land in Anjou; se retirer sur ses terres to go and live on one's estate; vivre de ses terres to live off the land;5 ( région) land; des terres lointaines/vierges distant/virgin lands; une terre inconnue an unknown land, terra incognita littér; en terre chrétienne/musulmane on Christian/Muslim land; la terre natale de qn sb's native land; la terre de mes ancêtres the land of my ancestors; la terre d'Afrique liter the African continent; la terre d'Alsace liter the Alsace region; leur pays a toujours été une terre d'accueil their country has always welcomed newcomers;6 ( opposé à mer) land; une bande/langue de terre a strip/tongue of land; un vent de terre a land breeze; aller à terre to go ashore; apercevoir la terre to sight land; ‘Terre!’ ‘land ho!’; être loin de toute terre to be far from land; s'enfoncer à l'intérieur des terres to go deep inland; regagner la terre ferme to reach land ou terra firma littér;7 ( où vit l'humanité) earth; être/vivre sur terre to be/to live on earth; quitter la terre euph to die; la terre et le ciel Relig things earthly and things heavenly; prendre toute la terre à témoin to take the whole world as one's witness; il croit que la terre entière est contre lui he thinks the whole world is against him; redescends or reviens sur terre! fig come back to earth!;8 Art de la terre (glaise) clay; une statuette/pipe en terre a clay figurine/pipe; un pot de or en terre an earthenware pot;C par terre loc adv ( dehors) on the ground; ( dedans) on the floor; ils étaient assis/couchés par terre they were sitting/lying on the ground ou floor; se rouler par terre lit to roll about on the ground ou floor; fig ( de rire) to fall about laughing; c'est à se rouler par terre it's hilarious; se rouler par terre de douleur/rire to roll on the ground with pain/laughter; mon chapeau/le téléphone est tombé par terre my hat/the telephone fell on the ground ou floor; ça a fichu tous nos projets par terre○ it messed up all our plans○.terre d'asile country of refuge; terre battue trodden earth; sur terre battue [tennis] on a clay court; terre de bruyère Hort peat; terre cuite baked clay; Art terracotta; figurine en terre cuite terracotta figurine; terre à foulon fuller's earth; terre glaise clay; terre noire chernozem; terre d'ombre umber; terre de pipe pipeclay; terre à poterie or potier potter's clay; terre de Sienne sienna; terre de Sienne brûlée burned sienna; terre végétale topsoil; terres rares rare earths.avoir les pieds sur terre to have one's feet firmly planted on the ground; garder les pieds sur terre to keep one's feet on the ground; ne pas avoir les pieds sur terre to be a dreamer, to have one's head in the clouds; elle voulait rentrer sous terre or à cent pieds sous terre she wished the ground would swallow her up.[tɛr] nom fémininA.[GLOBE]1. [planète]2. [monde terrestre] earthle bonheur existe-t-il sur la terre? is there such a thing as happiness on this earth ou in this world?B.[SOL]1. [surface du sol] grounda. [dans une habitation] earth ou hard-earth ou mud floorb. [dans une cour] bare groundc. [sur un court de tennis] clay (surface)a. [en actes] to treat somebody like dirtb. [en paroles] to tear somebody to shreds2. [élément opposé à la mer] land (substantif non comptable)sur la terre ferme on dry land, on terra firma3. [région du monde] land4. [pays] land, countryterre natale native land ou country6. [symbole de la vie rurale]la terre the land, the soilrevenir à/quitter la terre to return to/to leave the landC.[MATIÈRE]mettre ou porter quelqu'un en terre to bury somebodyterre à vigne/à blé soil suitable for wine-growing/for wheatterre grasse heavy ou clayey soil3. [pigment]terre d'ombre terra ombra, raw umber————————terres nom féminin plurielvivre sur/de ses terres to live on/off one's estates————————à terre locution adverbiale1. [sur le sol] on the ground————————en pleine terre locution adverbialeAGRICULTURE in the open, in open ground————————par terre locution adjectivaleavec la pluie, notre promenade est par terre the rain has put paid to our walk (UK) ou ruined our plans for a walk————————par terre locution adverbiale[sur le plancher] on the floor[sur le sol] on the ground————————sous terre locution adverbiale1. [sous le sol] undergroundils durent établir des abris sous terre they had to build shelters underground ou underground shelters2. (locution)j'aurais voulu être à cent pieds sous terre ou rentrer sous terre I wished the earth would swallow me up————————sur terre locution adverbiale1. [ici-bas] on (this) earth2. (locution)revenir ou redescendre sur terre to come back to earth (with a bump) -
13 là
I.la1 [la]→ leII.la2 [la]invariable masculine noun* * *la
1.
article défini, pronom le
2.
donner le la — lit to give an A; fig to set the tone
* * *
I la art déf, pronSee:
II la nmMUSIQUE A, (en chantant la gamme) lasol, la, si, do — so, la, ti, do
* * *I.la art déf, pron ⇒ le.II.la nm Mus ( note) A; ( en solfiant) lah; concerto en la majeur concerto in A major; donner le la lit to give an A; fig to set the tone.[la] adverbeelle habite Paris maintenant, c'est là qu'elle a trouvé du travail she lives in Paris now, that's where she found workje ne peux rien faire, il est toujours là I can't do anything, he's always around2. [dans le temps]à partir de là from then on, from that moment onlà, je n'ai pas le temps de lui en parler I don't have time to tell him about it right now3. [dans cette situation]j'en étais là de mes réflexions quand le téléphone a sonné I'd got that far with my thinking when the phone rangen rester ou en demeurer là: je n'ai pas l'intention d'en rester ou demeurer là I don't intend leaving it at that4. [dans cela]la santé, tout est là (good) health is everything5. [pour renforcer]c'est là mon intention that's my intention ou what I intend to doc'est là le problème/la difficulté that's where the problem/the difficulty lies6. [emploi expressif]oui, j'ai refusé ce travail, là, tu es content? yes I turned down that job, now are you satisfied?alors là, je ne sais pas! well that I really don't know!alors là, tu exagères! you've got a nerve!malheureux, qu'as-tu fait là! what have you gone and done now?là, là, calme-toi! now, now ou there, there, calm down!de-ci de-là locution adverbiale————————de là locution adverbiale1. [dans l'espace]de là à dire que c'est un criminel, il y a loin (figuré) there's a big difference between that and saying he's a criminal2. [marquant la conséquence]de là son amertume that's why he's bitter, that explains his bitterness, hence his bitternesson peut déduire de là que... from that we can deduce that...————————là contre locution adverbialec'est votre droit, je n'ai rien à dire là contre it's your right, I have nothing to say in opposition————————par là locution adverbiale1. [dans l'espace]2. (figuré)si tu vas par là if you take that line, in that casequ'entendez-vous ou que voulez-vous dire par là? what do you mean by that?il faut en passer par là! there's no alternative!, it can't be helped! -
14 rentrer
rentrer [ʀɑ̃tʀe]━━━━━━━━━━━━━━━━━━➭ TABLE 1━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━1. <a. ( = entrer de nouveau) to go (or come) back in━━━━━━━━━━━━━━━━━► rentrer se traduira par to come back in ou par to go back in suivant que le locuteur se trouve ou non à l'endroit en question.━━━━━━━━━━━━━━━━━• rentrez tout de suite, les enfants ! come in at once children!• il commence à faire froid, rentrons ! it's getting cold, let's go in!• il est rentré dans la pièce he went back (or came back) into the room• rentrer à sa base [avion] to go back to base• est-ce qu'il est rentré ? is he back?• rentrer à Paris to come (or go) back to Paris• il pleuvait, nous sommes rentrés dans un café it was raining so we went into a caféd. ( = reprendre ses activités) [élèves] to go back to school ; [parlement] to reassemble ; [députés] to returne. ( = tenir) to go inf. ( = heurter) rentrer dans to crash into• il voulait lui rentrer dedans or dans le chou (inf: inf) he was so furious he felt like smashing his head in (inf)g. ( = être une composante) rentrer dans to be part ofh. [argent] to come ini. [connaissances] (inf) l'anglais, ça commence à rentrer I'm (or he is etc) beginning to get the hang of English2. <a. to get in• ne laisse pas ton vélo sous la pluie, rentre-le don't leave your bicycle out in the rain, put it awayb. ( = faire disparaître) [+ train d'atterrissage] to raise ; [+ griffes] to draw in• rentrer le or son ventre to pull one's stomach inc. [+ données] to enter3. <• ils se sont rentrés dedans ( = heurtés) they crashed into each other ; ( = battus) (inf) they laid into each other* * *ʀɑ̃tʀe
1.
1) ( mettre à l'abri) gén to put [something] in [objet, animal]; ( en venant) to bring [something] in [objet, animal]; ( en allant) to take [something] in [objet, animal]2) ( rétracter) [pilote] to raise [train d'atterrissage]; [félin] to draw in [griffes]3) ( faire pénétrer) to put [clé] ( dans in, into); to tuck [pan de chemise] ( dans into)
2.
verbe intransitif (+ v être)1) ( pénétrer) (dans une pièce, une cabine téléphonique) to go in; (dans une voiture, un ascenseur) to get in; (tenir, s'adapter) to fitrentrer dans un arbre — (colloq) to hit a tree
2) ( entrer de nouveau) ( en allant) to go back in; ( en venant) to come back inrentrer dans — ( en allant) to go back into; ( en venant) to come back into
3) ( revenir) gén to get back, to come back, to return (de from); ( chez soi) to come home (de from)il fait trop froid, je rentre — ( à l'intérieur) it's too cold, I'm going (back) inside; ( de plus loin) it's too cold, I'm going (back) home
se dépêcher de rentrer — ( chez soi) to hurry home
5) ( récupérer)6) ( être encaissé) [argent, loyer, créance] to come in7) ( pouvoir trouver place)8) (colloq) ( être compris)l'algèbre ça ne rentre pas! — I just can't understand ou get my head round (colloq) algebra!
••je vais leur rentrer dedans — (sl)(physiquement, oralement) I'm going to lay into them (colloq)
il m'est rentré dedans — (sl) ( en voiture) ( légèrement) he bumped ou ran into me; ( violemment) he crashed into me
* * *ʀɑ̃tʀe1. vi1) (= revenir chez soi) to come home, (= partir pour aller chez soi) to go home, (= arriver chez soi) to get homeElle n'est pas encore rentrée. — She isn't home yet., She hasn't come home yet.
Je suis rentré à sept heures hier soir. — I got home at 7 o'clock last night.
Il faut que je rentre chez moi. — I've got to go home.
2) (= entrer) to go in, to come inRentre, tu vas prendre froid. — Come in, you'll catch cold.
rentrer dans — to go into, to come into
Elle est rentrée dans le magasin. — She went into the shop.
3) (= entrer à nouveau) to go back in, to come back inrentrer dans (une pièce, immeuble) — to go back into, to come back into, (parmi les siens) to go back to, to return to
4) (= pénétrer) [air, clou] to go in5) [revenu, argent] to come inL'argent rentrait à flots. — The money was pouring in.
6)Sa voiture est rentrée dans un arbre. — He crashed into a tree., (une catégorie) to fall into
2. vt1) [linge] to bring in, [véhicule] to put away2) [chemise] to tuck in3) [griffes] to draw in4) [train d'atterrissage] to raise5) fig, [larmes, colère] to hold back* * *rentrer verb table: aimerA vtr1 ( mettre à l'abri) gén to put [sth] in [objet, animal]; ( en venant) to bring [sth] in [objet, animal]; ( en allant) to take [sth] in [objet, animal]; rentre la bicyclette/voiture au garage put the bike/car in the garage; rentre le linge, il va pleuvoir bring the washing in, it's going to rain;2 ( rétracter) [pilote] to raise [train d'atterrissage]; [félin] to draw in [griffes]; rentrez le ventre! hold your stomach in!;5 Imprim to indent [ligne].B vi (+ v être)1 ( pénétrer) (dans une pièce, une cabine téléphonique) to go in; (dans une voiture, un ascenseur) to get in; (tenir, s'adapter) to fit; ( percuter)○ rentrer dans to hit; rentrer dans le salon to go into the living room; rentrer dans un arbre○ to hit a tree;2 ( entrer de nouveau) ( en allant) to go back in; ( en venant) to come back in; rentrer dans to go/to come back into; ils sont sortis puis rentrés cinq minutes plus tard they went out only to come back in (again) five minutes later; le satellite va rentrer dans l'atmosphère the satellite is about to re-enter the atmosphere;3 ( revenir) gén to get back, to come back, to return (de from); ( chez soi) to come home (de from); il est rentré tard dans la nuit he got back late at night; il ne va pas tarder à rentrer du travail he'll be back from work soon; ne rentre pas trop tard! don't stay out too late!; quand es-tu rentré en France/à Paris? when did you get back to France/to Paris?; mon mari rentrera le 17 my husband will be home on the 17th; rentre à la maison tout de suite! come home immediately!;4 ( repartir) gén to get back, to go back, to return; ( chez soi) to go home (de from); nous rentrons en France/à Paris le 17 we're going back to France/to Paris on the 17th; il est tard, je dois rentrer (chez moi) it's late, I must get back; il fait trop froid, je rentre ( à l'intérieur) it's too cold, I'm going (back) inside; ( de plus loin) it's too cold, I'm going (back) home; se dépêcher de rentrer ( chez soi) to hurry home; rentrer en classe [élèves] to go back to school;6 ( être encaissé) [argent, loyer, créance] to come in; faire rentrer l'argent to get the money in; des fonds vont me rentrer bientôt I'll be getting some money in soon;7 ( pouvoir trouver place) to fit; mes chaussures ne rentrent pas dans ma valise my shoes won't fit into my case, I can't get my shoes into my case; faire rentrer qch dans la tête de qn to get sth into sb's head; il n'y a rien à faire pour leur faire rentrer ça dans la tête there's no way of getting it into their heads; rentrer dans la serrure to fit the lock; ( être compris) l'algèbre/l'économie, ça ne rentre pas! algebra/economics just won't go in!; ‘ça marche l'anglais?’-‘ça commence à rentrer’ ‘how's the English going?’-‘I'm beginning to get the hang of it○’.rentrer en soi-même to withdraw; je vais leur rentrer dedans◑ or dans le lard◑ or dans le chou◑ (physiquement, verbalement) I'm going to lay into them○; il s'est fait rentrer dans le lard par la critique◑ the critics laid into him○; il m'est rentré dedans◑ ( en voiture) ( légèrement) he bumped ou ran into me; ( violemment) he crashed into me; il s'est fait rentrer dedans another car crashed into him; se rentrer dedans◑ [adversaires] to lay into each other○; [automobilistes, voitures] ( légèrement) to bump ou run into each other; ( violemment) to crash into each other.[rɑ̃tre] verbe intransitif (auxiliaire être)1. [personne - vue de l'intérieur] to come in ; [ - vue de l'extérieur] to go in[chose] to go intu es rentré dans Lyon par quelle route? which way did you come to Lyons?, which road did you take into Lyons?[s'emboîter] to go ou to fit ina. [poteau] to crash intob. [véhicule] to collide witha. [en voiture] I drove straight ou right into himb. (familier) [verbalement] I laid into him3. [pour travailler]rentrer dans les affaires/la police to go into business/join the police[revenir chez soi] to come ou to get (back) home[aller chez soi] to go (back) ou to return homeje rentre tout de suite! I'm on my way home!, I'm coming home straightaway!les enfants, rentrez! children, get ou come back in!je rentre chez moi pour déjeuner [tous les jours] I have lunch at homeje vous laisse, il faut que je rentre I'll leave you now, I must go home ou get (back) homeen rentrant de l'école on the way home ou back from schoolrentrer dans son pays to go back ou to return home (to one's country)5. [reprendre ses occupations - lycéen] to go back to school, to start school again ; [ - étudiant] to go back, to start the new term ; [ - école] to start again, to go back ; [ - parlementaire] to start the new session, to return to take one's seat ; [ - parlement] to reopen, to reassemble ; [ - cinéaste] to start the season6. [être perçu - argent] to come infaire rentrer l'argent/les devises to bring in money/foreign currencyfaire rentrer l'impôt/les cotisations to collect taxes/dues7. (familier) [explication, idée, connaissances] to sink inça rentre, l'informatique? are you getting the hang of computing?le russe, ça rentre tout seul avec Sophie!a. [elle apprend bien] Sophie is having no trouble picking up Russian!b. [elle enseigne bien] Sophie makes learning Russian easyje le lui ai expliqué dix fois, mais ça n'est toujours pas rentré I've told him ten times but it hasn't gone ou sunk in yetfaire rentrer quelque chose dans la tête de quelqu'un to get something into somebody's head, to drum something into somebody8. JEUX & SPORT————————[rɑ̃tre] verbe transitif (auxiliaire avoir)1. [mettre à l'abri - linge, moisson] to bring ou to get in (separable) ; [ - bétail] to bring ou to take in (separable) ; [ - véhicule] to put away (separable) ; [ - chaise] to carry ou to take in (separable)2. [mettre - généralement] to put in (separable)[faire disparaître - antenne] to put down (separable) ; [ - train d'atterrissage] to raise, to retract ; [ - griffes] to draw in (separable), to retractrentre ton ventre/tes fesses! pull your stomach/bottom in!rentrer ses larmes/son humiliation to swallow one's tears/humiliation5. IMPRIMERIE————————rentrer dans verbe plus préposition[recouvrer] to recoverrentrer dans son argent/ses dépenses to recover one's money/expenses, to get one's money/expenses backa. [criminel] to reformb. [opération, manœuvre] to become legal————————rentrer en verbe plus préposition————————se rentrer verbe pronominal (emploi passif)————————se rentrer dedans verbe pronominal (emploi réciproque)a. [heurtés] they smashed ou banged into one anotherb. [disputés] they laid into one another -
15 ut
ut or ŭtī (old form ŭtei, C. I. L. 1, 196, 4 sq.; 1, 198, 8 et saep.), adv. and conj. [for quoti or cuti, from pronom. stem ka-, Lat. quo-, whence qui, etc., and locat. ending -ti of stem to-, whence tum, etc.].I.As adv. of manner.A. 1.In independent questions (colloq.; rare in class. prose; not in Cic.): De. Quid? ut videtur mulier? Ch. Non, edepol, mala. De. Ut morata'st? Ch. Nullam vidi melius mea sententia, Plaut. Merc. 2, 3, 56 sq.:2.salve! ut valuisti? quid parentes mei? Valent?
id. ib. 5, 2, 107; id. Pers. 2, 5, 8:ut vales?
id. Most. 2, 19, 29; 3, 2, 28; Ter. Heaut. 2, 4, 26:ut sese in Samnio res habent?
Liv. 10, 18, 11:ut valet? ut meminit nostri?
Hor. Ep. 1, 3, 12; id. S. 2, 8, 1.—In exclamatory sentences (in all periods of the language): ut omnia in me conglomerat mala! Enn. ap. Non. p. 90, 14 (Trag. Rel. v. 408 Vahl.):3.ut corripuit se repente atque abiit! Hei misero mihi!
Plaut. Merc. 3, 4, 76:ut dissimulat malus!
id. ib. 5, 4, 13:ut volupe est homini si cluet victoria!
id. Poen. 5, 5, 15: ut multa verba feci;ut lenta materies fuit!
id. Mil. 4, 5, 4:ut scelestus nunc iste te ludos facit!
id. Capt. 3, 4, 47:ut saepe summa ingenia in occulto latent,
id. ib. 1, 2, 61; id. Rud. 1, 2, 75; 2, 3, 33 sq.:ut falsus animi est!
Ter. Eun. 2, 2, 42:heia! ut elegans est!
id. Heaut. 5, 5, 19:fortuna ut numquam perpetua est bona!
id. Hec. 3, 3, 46; cf. id. Phorm. 5, 8, 52:Gnaeus autem noster... ut totus jacet,
Cic. Att. 7, 21, 1:quae ut sustinuit! ut contempsit, ac pro nihilo putavit!
id. Mil. 24, 64:qui tum dicit testimonium ex nostris hominibus, ut se ipse sustentat! ut omnia verba moderatur, ut timet ne quid cupide... dicat!
id. Fl. 5, 12:quod cum facis, ut ego tuum amorem et dolorem desidero!
id. Att. 3, 11, 2:quanta studia decertantium sunt! ut illi efferuntur laetitia cum vicerint! ut pudet victos! ut se accusari nolunt! etc.,
id. Fin. 5, 22, 61:ut vidi, ut perii! ut me malus abstulit error!
Verg. E. 8, 41:ut melius quidquid erit pati!
Hor. C. 1, 11, 3:ut tu Semper eris derisor!
id. S. 2, 6, 53:o superbia magnae fortunae! ut a te nihil accipere juvat! ut omne beneficium in injuriam convertis! ut te omnia nimia delectant! ut to omnia dedecent!
Sen. Ben. 2, 13, 1:ut me in supremis consolatus est!
Quint. 6, prooem. 11.—In dependent questions.(α).With indic. (ante-class. and poet.): divi hoc audite parumper ut pro Romano populo... animam de corpore mitto, Enn. ap. Non. p. 150, 6 (Ann. v. 215 Vahl.): edoce eum uti res se habet, Plaut. [p. 1940] Trin. 3, 3, 21:(β).hoc sis vide ut avariter merum in se ingurgitat,
id. Curc. 1, 2, 33:hoc vide ut dormiunt pessuli,
id. ib. 1, 2, 66:illud vide os ut sibi distorsit carnufex,
Ter. Eun. 4, 4, 3:vide ut otiosus it, si dis placet,
id. ib. 5, 3, 10:illud vide, Ut in ipso articulo oppressit,
id. Ad. 2, 2, 21; 3, 5, 3:viden ut faces Splendidas quatiunt comas?
Cat. 61, 77:viden ut perniciter exiluere?
id. 62, 8:adspicite, innuptae secum ut meditata requirunt,
id. 62, 12:aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo! (= omnia laetantia),
Verg. E. 4, 52 Forbig. ad loc.:nonne vides, croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur,
id. G. 1, 56; id. E. 5, 6; id. A. 6, 779. —With subj. (class.):B.nescis ut res sit, Phoenicium,
Plaut. Ps. 4, 4, 1:oppido Mihi illud videri mirum, ut una illaec capra Uxoris dotem simiae ambadederit,
id. Merc. 2, 1, 16:nam ego vos novisse credo jam ut sit meus pater,
id. Am. prol. 104:narratque ut virgo ab se integra etiam tum siet,
Ter. Hec. 1, 2, 70:tute scis quam intimum Habeam te, et mea consilia ut tibi credam omnia,
id. Eun. 1, 2, 48:videtis ut omnes despiciat, ut hominem prae se neminem putet, ut se solum beatum se solum potentem putet?
Cic. Rosc. Am. 46, 135:videtisne ut Nestor de virtutibus suis praedicet?
id. Sen. 10, 31; id. Rosc. Am. 24, 66:credo te audisse ut me circumsteterint, ut aperte jugula sua pro meo capite P. Clodio ostentarint,
id. Att. 1, 16, 4:videte ut hoc iste correxerit,
id. Verr. 2, 1, 45, § 115:docebat ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent,
Caes. B. G. 1, 43:veniat in mentem, ut trepidos quondam majores vestros... defenderimus,
Liv. 23, 5, 8:aspice quo submittat humus formosa colores,
Prop. 1, 2, 9:infinitum est enumerare ut Cottae detraxerit auctoritatem, ut pro Ligario se opposuerit,
Quint. 6, 5, 10:vides ut alta stet nive candidum Soracte,
Hor. C. 1, 9, 1:nonne vides, ut... latus et malus Antennaeque gemant,
id. ib. 1, 14, 3 Orell. ad loc.:audis... positas ut glaciet nives Puro numine Juppiter,
id. ib. 3, 10, 7; id. S. 1, 8, 42; 2, 3, 315; Verg. A. 2, 4; Tib. 2, 1, 26; Prop. 2, 34 (3, 32), 57:mirum est ut animus agitatione motuque corporis excitetur,
Plin. Ep. 1, 6, 2.—Relative adverb of manner = eo modo quo, as.1.Without demonstr. as correlatives: ut aiunt, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 101 Mull. (fr inc. l. 10 Vahl.):2.ego emero matri tuae Ancillam... forma mala, ut matrem addecet familias,
Plaut. Merc. 2, 3, 79:apparatus sum ut videtis,
id. ib. 5, 2, 10:verum postremo impetravi ut volui,
id. Mil. 4, 5, 5:ero ut me voles esse,
id. Capt. 2, 1, 32:faciam ut tu voles,
id. Men. 5, 9, 90: ut vales? Tox. Ut queo, id. Pers. 1, 1, 16:ut potero feram,
Ter. And. 5, 3, 27:faciam ut mones,
id. Hec. 4, 4, 97:Ciceronem et ut rogas amo, et ut meretur et ut debeo,
Cic. Q. Fr. 3, 9, 9:cupiditates quae possunt esse in eo qui, ut ipse accusator objecit, ruri semper habitarit?
id. Rosc. Am. 14, 39:ut ex propinquis ejus audio, non tu in isto artificio callidior es, quam hic in suo,
id. ib. 17, 49:homo demens, ut isti putant,
id. Rep. 1, 1, 1:cumulate munus hoc, ut opinio mea fert, effecero,
id. ib. 1, 46, 70:non ut clim solebat, sed ut nunc fit, mimum introduxisti,
id. Fam. 9, 16, 7:Labienus, ut erat ei praeceptum, ne proelium committeret nisi, etc., monte occupato nostros exspectabat, proelioque abstinebat,
Caes. B. G. 1, 22:cuncta ut gesta erant exposuit,
Liv. 3, 50, 4:(Postumius) fugerat in legatione, ut fama ferebat, populi judicium,
id. 10, 46, 16:sed, ut plerumque fit, major pars meliorem vicit,
id. 21, 4, 1:nec temere, et ut libet conlocatur argentum, sed perite servitur,
Sen. Vit. Beat. 17, 2:servus, ut placet Chrysippo, perpetuus mercenarius est,
id. Ben. 3, 22, 1.—Esp. parenthet., to denote that the facts accord with an assumption or supposition made in the principal sentence (= sicut):si virtus digna est gloriatione, ut est,
Cic. Fin. 4, 18, 51:quorum etiamsi amplecterer virtutem, ut facio, tamen, etc.,
id. Phil. 10, 9, 18:quamvis fuerit acutus, ut fuit,
id. Ac. 2, 22, 69; cf.:incumbite in causam, Quirites, ut facitis,
id. Phil. 4, 5, 12:tu modo istam imbecillitatem valetudinis sustenta, ut facis,
id. Fam. 7, 1, 5:satis enim erat, probatum illum esse populo Romano, ut est,
id. Phil. 1, 15, 37.—With the correlative ita or sic: VTI LEGASSIT SVPER PECVNIA TVTELAVE SVAE REI, ITA IVS ESTO, Leg. XII. Tab. 5, fr. 3: alii, ut esse in suam rem ducunt, ita sint;3.ego ita ero ut me esse oportet,
Plaut. Men. 5, 6, 24 sq.:sic sum ut vides,
id. Am. 2, 1, 57:omnes posthabui mihi res, ita uti par fuit,
Ter. Phorm. 5, 8, 15:ut viro forti ac sapienti dignum fuit, ita calumniam ejus obtrivit,
Cic. Caecin. 7, 18.—In partic. with a superlative belonging to the principal sentence, attracted to the relative clause:haec ut brevissime dici potuerunt, ita a me dicta sunt (= ita breviter dicta sunt ut dici potuerunt),
Cic. de Or. 2, 41, 174.—So ut qui, with sup.:te enim semper sic colam et tuebor ut quem diligentissime,
Cic. Fam. 12, 62 fin.; without sic or ita:causas ut honorificentissimis verbis consequi potero, complectar,
id. Phil. 14, 11, 29:sed exigenda est ut optime possumus,
Quint. 12, 10, 38.—And with comp.:eruditus autem sic ut nemo Thebanus magis,
Nep. Epam. 2, 1; cf.:ad unguem Factus homo, non ut magis alter, amicus,
Hor. S. 1, 5, 33:cocto Chium sic convenit, ut non Hoc magis ullum aliud,
id. ib. 2, 8, 48.—Doubled ut ut, as indefinite relative, = utcumque, in whatever manner, howsoever (mostly ante-class.; only with indic.):4.gaudeo, ut ut erga me est merita,
Plaut. Am. 5, 1, 52:age jam, utut est, etsi'st dedecori, patiar,
id. Bacch. 5, 2, 85:utut est, mihi quidem profecto cum istis dictis mortuo'st,
id. Ps. 1, 3, 76:utut res sese habet, pergam, etc.,
id. Most. 3, 1, 14:non potis est pietati opsisti huic, ututi res sunt ceterae,
id. Ps. 1, 3, 36; id. Cist. 1, 1, 110:sed ut ut haec sunt, tamen hoc faciam,
Ter. Phorm. 3, 2, 46; cf. id. ib. 3, 1, 4; id. Heaut. 1, 2, 26; id. Ad. 2, 2, 40; 4, 4, 22:ut ut est res, casus consilium nostri itineris judicabit,
Cic. Att. 15, 25 B. and K. (dub.;v. Orell. ad loc.): sed ut ut est, indulge valetudini tuae,
id. Fam. 16, 18, 1 dub. (al. ut est).—Causal, as, = prout, pro eo ut.a.Introducing a general statement, in correspondence with the particular assertion of the principal clause, ut = as, considering... that, in accordance with:b.atque, ut nunc sunt maledicentes homines, uxori meae mihique objectent, lenociniam facere,
Plaut. Merc. 2, 3, 75:ut aetas mea est, atque ut huic usus facto est,
id. Men. 5, 2, 1:haud scio hercle ut homo'st, an mutet animum,
Ter. Phorm. 5, 2, 9:praesertim, ut nunc sunt mores,
id. ib. 1, 2, 5:atque ille, ut semper fuit apertissimus, non se purgavit, sed, etc.,
Cic. Mur. 25, 51:permulta alia colligit Chrysippus, ut est in omni historia curiosus,
id. Tusc. 1, 45, 108:magnifice et ornate, ut erat in primis inter suos copiosus, convivium comparat,
id. Verr. 2, 1, 26, § 65:Kal. Sextilibus, ut tunc principium anni agebatur, consulatum ineunt,
Liv. 3, 6, 1:tribuni, ut fere semper reguntur a multitudine magis quam regunt, dedere plebi, etc.,
id. 3, 71, 5:transire pontem non potuerunt, ut extrema resoluta erant, etc.,
id. 21, 47, 3.—Ellipt.:mortales multi, ut ad ludos, convenerant (ut fit, si ludi sunt),
Plaut. Men. prol. 30:Epicharmi, acuti nec insulsi hominis, ut Siculi,
as was natural, he being a Sicilian, Cic. Tusc. 1, 8, 15; so,Diogenes, liberius, ut Cynicus... inquit,
id. ib. 5, 33, 92:ceterum haec, ut in secundis rebus, segniter otioseque gesta,
Liv. 23, 14, 1.—Reflecting the assertion to particular circumstances, etc., ut = for, as, considering:c.hic Geta ut captus est servorum, non malus,
Ter. Ad. 3, 4, 34:ut est captus hominum,
Cic. Tusc. 2, 27, 65; Caes. B. G. 4, 3: Themistocles ut apud nos perantiquus, ut apud Athenienses non ita sane vetus, in regard to us, etc., Cic. Brut. 10, 41:Caelius Antipater, scriptor, ut temporibus illis, luculentus,
for those times, id. ib. 26, 102:nonnihil, ut in tantis malis est profectum,
considering the unfortunate state of affairs, id. Fam. 12, 2, 2:(orationis genus) ut in oratore exile,
for an orator, id. Or. 3, 18, 66:multae (erant in Fabio) ut in homine Romano, litterae,
id. Sen. 4, 12:consultissimus vir, ut in illa quisquam esse aetate poterat,
Liv. 1, 18, 1:florentem jam ut tum res erant,
id. 1, 3, 3:Apollonides orationem salutarem, ut in tali tempore, habuit,
id. 24, 28, 1:Sp. Maelius, ut illis temporibus praedives,
id. 4, 13, 1: insigni, ut illorum temporum habitus erat, triumpho, id. 10, 46, 2:Ardeam Rutuli habebant, gens ut in ea regione atque in ea aetate divitiis praepollens,
id. 1, 57, 1:vir, ut inter Aetolos, facundus,
id. 32, 33, 9:Meneclidas, satis exercitatus in dicendo, ut Thebanus scilicet,
Nep. Epam. 5, 2:ad magnam deinde, ut in ea regione, urbem pervenit,
Curt. 9, 1, 14:multum, ut inter Germanos, rationis ac sollertiae,
Tac. G. 30. —Ut before relatives, with subj., as it is natural for persons who, like one who, since he, since they, etc.; seeing that they, etc. (not in Cic.):d.non demutabo ut quod certo sciam,
seeing that I know it for certain, Plaut. Ps. 1, 5, 153:prima luce sic ab castris proficiscuntur ut quibus esset persuasum non ab hoste, sed ab homine amicissimo consilium datum,
Caes. B. G. 5, 31, 6:facile persuadent (Lucumoni) ut cupido honorum, et cui Tarquinii materna tantum patria esset,
Liv. 1, 34, 6:inde consul, ut qui jam ad hostes perventum cerneret, explorato, etc., procedebat,
id. 38, 18, 7:Philippus, ut cui de summa rerum adesset certamen, adhortandos milites ratus, etc.,
id. 33, 4, 11:Tarquinius ad jus regni nihil praeter vim habebat, ut qui neque populi jussu, neque auctoribus patribus regnaret,
id. 1, 49, 3; 25, 23, 3:Aequorum exercitus, ut qui permultos annos imbelles egissent, sine ducibus certis, sine imperio,
id. 9, 45, 10:igitur pro se quisque inermes, ut quibus nihil hostile suspectum esset, in agmen Romanum ruebant,
id. 30, 6, 3; 23, 15, 4; 23, 29, 12:omnia nova offendit, ut qui solus didicerit quod inter multos faciendum est,
as is natural in one who, since he, Quint. 1, 2, 19:in omni autem speciali inest generalis, ut quae sit prior,
id. 3, 5, 9:ignara hujusce doctrinae loquacitas erret necesse est, ut quae vel multos vel falsos duces habeat,
id. 12, 2, 20; 5, 14, 28; 11, 3, 53.—Rarely with participle:ne Volsci et Aequi... ad urbem ut ex parte captam venirent,
Liv. 3, 16, 2:gens ferox cum procul visis Romanorum signis, ut extemplo proelium initura, explicuisset aciem, etc.,
id. 7, 23, 6.—With perinde or pro eo, with reference to several alternatives or degrees to be determined by circumstances, as, according as, to the extent that, in the measure that, etc.:C.perinde ut opinio est de cujusque moribus, ita quid ab eo factum et non factum sit, existimari potest,
Cic. Clu. 25, 70:in exspectatione civitas erat, perinde ut evenisset res, ita communicatos honores habitura,
Liv. 7, 6, 8: pro eo ut temporis difficultas aratorumque penuria tulit, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 54, § 126.—Transf. of local relations, like Gr. hina, where (very rare):II.in eopse astas lapide, ut praeco praedicat,
Plaut. Bacch. 4, 7, 17:flumen uti adque ipso divortio (aquae sunt),
Lucil. 8, 18 Mull.:in extremos Indos, Litus ut longe resonante Eoa Tunditur unda,
Cat. 11, 2 sqq.; 17, 10; cf. Verg. A. 5, 329; Lucr. 6, 550 Munro ad loc.Conj.A.Introducing comparative clauses of manner, = eodem modo quo, as, like.1.In gen.(α).With sic as correlative:(β).haec res sic est ut narro tibi,
Plaut. Most. 4, 3, 40:quae si ut animis sic oculis videre possemus, nemo de divina ratione dubitaret,
Cic. N. D. 2, 39, 99:Pomponium Atticum sic amo ut alterum fratrem,
id. Fam. 13, 1, 5:si sic ageres ut de eis egisti qui jam mortui sunt... ne tu in multos Autronios incurreres,
id. Brut. 72, 251:sic, Scipio, ut avus hic tuus, ut ego, justitiam cole,
id. Rep. 6, 15, 15:ut dicere alia aliis magis concessum est, sic etiam facere,
id. Quint. 11, 3, 150 (for ut... sic, in similes, v. sic, IV. 1. a.).—With ita as correlative:(γ).ut sementem feceris, ita metes,
Cic. Or. 2, 65, 261:quamobrem, ut ille solebat, ita nunc mea repetat oratio populi origines,
id. Rep. 2, 1. 3:non ut injustus in pace rex ita dux belli pravus fuit,
Liv. 1, 53, 1:ut haec in unum congeruntur, ita contra illa dispersa sunt,
Quint. 9, 3, 39.—With other correlatives:(δ).in balteo tracta ex caseo ad eundem modum facito ut placentum sine melle,
Cato, R. R. 78:encytum ad eundem modum facito uti globos,
id. ib. 80:cum animi inaniter moveantur eodem modo rebus his quae nulla sint ut iis quae sint,
Cic. Ac. 2, 15, 47:disputationem exponimus, eisdem fere verbis, ut disputatumque est,
id. Tusc. 2, 3, 9: scelerum caput, ut tute es item omnis censes esse' [p. 1941] Plaut. Rud. 4, 4, 55:ut filium bonum patri esse oportet, item ego sum patri,
id. Am. 3, 4, 9:fecisti item ut praedones solent,
Cic. Verr. 2, 4, 9, § 21:item ut illo edicto de quo ante dixi... edixit, etc.,
id. ib. 2, 1, 45, § 117;so with item,
id. Or. 60, 202:is reliquit filium Pariter moratum ut pater eius fuit,
Plaut. Aul. prol. 21.—With atque:nec fallaciam astutiorem ullus fecit Poeta atque ut haec est fabrefacta a nobis,
Plaut. Cas. 5, 1, 7.—And after aliter = than:si aliter ut dixi accidisset,
Cic. Rep. 1, 4, 7.—Without correlative:2.rem omnem uti acta erat cognovit,
Sall. J. 71, 5:quare perge ut instituisti,
Cic. Rep. 2, 11, 22:apud me, ut apud bonum judicem, argumenta plus quam testes valent,
id. ib. 1, 38, 59:miscent enim illas et interponunt vitae, ut ludum jocumque inter seria,
Sen. Vit. Beat. 12, 2:comitetur voluptas, et circa corpus ut umbra versetur,
id. ib. 13, 5:ut in animum ejus oratio, ut sol in oculos, incurrat,
Quint. 8, 2, 23.—In partic.a.Ut... ita or ut... sic; co-ordinate, introducing contrasted clauses.(α).= cum... tum, as... so, as on the one hand... so on the other, both and:(β).ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis non videt?
Cic. Fam. 10, 20, 2:ut Poeni ad moenia urbis Romanae nullo prohibente se pervenisse in gloria ponebant, ita pigebat irriti incepti,
Liv. 26, 37, 6:Dolabellam ut Tarsenses ita Laodiceni ultra arcessierunt,
Cic. Fam. 12, 13, 4:fert sortem suam quisque ut in ceteris rebus ita in amicitiis,
Sen. Ben. 2, 28, 3.—Concessive, = etsi... tamen, although... yet:b.consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen, respondit, etc.,
Liv. 4, 6, 2:Saguntini, ut a proeliis quietem habuerant per aliquot dies, ita non cessaverant ab opere,
id. 21, 11, 5:ut quies certaminum erat, ita ab apparatu operum nihil cessatum,
id. 21, 8, 1:haec omnia ut invitis, ita non adversantibus patriciis transacta,
id. 3, 55, 15:in agrum Nolanum exercitum traducit, ut non hostiliter statim, ita... nihil praetermissurus,
id. 23, 14, 6; 23, 34, 12:uti longe a luxuria, ita famae propior,
Tac. Agr. 6:ut multo infirmior, ita aliquatenus lucidior,
Quint. 10, 1, 74:ut est utilis saepe... ita obstabit melioribus,
id. 12, 2, 12:quod, ut optimum est, ita longe quidem, sed sequitur tamen,
id. 5, 12, 9; cf. id. 10, 1, 62.—With certe in place of ita:ut non demens, crudelis certe videtur,
Quint. 9, 2, 91.—Ita... ut;c.in oaths or strong asseverations: ita me di amabunt ut ego hunc ausculto lubens,
Plaut. Aul. 3, 5, 22:ita me di ament ut ego nunc non tam meapte causa Laetor quam illius,
Ter. Heaut. 4, 3, 8:ita me di amabunt, ut nunc Menedemi vicem Miseret me,
id. ib. 4, 5, 1:ita vivo ut maximos sumptus facio,
Cic. Att. 5, 15, 2.—So with sic:sic me di amabunt ut me tuarum miseritum'st fortunarum,
Ter. Heaut. 3, 1, 54.—In exemplifications.(α).In gen., as for example, for instance:(β).nam aut ipsa cognitio rei perquiritur, ut: virtus suam ne, etc., aut agendi consilium exquiritur, ut: sitne sapienti, etc.,
Cic. de Or. 3, 29, 112:sunt bestiae in quibus inest aliquid simile virtutis, ut in leonibus, ut in canibus, in equis, etc.,
id. Fin. 5, 14, 38:in libero populo, ut Rhodi, ut Athenis, nemo est civium qui, etc.,
id. Rep. 1, 31, 47:qui rem publicam constituissent, ut Cretum Minos, Lacedaemoniorum Lycurgus, etc.,
id. ib. 2, 1, 2; id. Ac. 2, 24, 76; id. Inv. 2, 52, 157:est aliquid quod dominus praestare servo debeat, ut cibaria, ut vestiarium,
Sen. Ben. 3, 21, 2:est etiam amarum quiddam... et aere, ut illud Crassi Ego te consulem putem? etc.,
Quint. 8, 3, 89; 4, 3, 12.—Where several instances are adduced, if each of them singly is made prominent, ut is repeated with each;if they are taken in a group, ut occurs but once, e. g. quod erant, qui aut in re publica, propter sapientiam florerent, ut Themistocles, ut Pericles, ut Theramenes, aut, qui.. sapientiae doctores essent, ut Gorgias, Thrasymachus, Isocrates, etc.,
Cic. de Or. 3, 16, 59.—Ut si, if for instance; for example, if, etc.; with subj.:d.ut si accusetur is qui P. Sulpicium se fateatur occidisse,
Auct. Her. 1, 15, 25:ut si quis hoc velit ostendere, eum qui parentem necarit, etc.,
Cic. Inv. 2, 15, 48:ut si qui docilem faciat auditorem, etc.,
id. ib. 1, 18, 26:ut si qui in foro cantet,
id. Off. 1, 40, 145:ut si quis ei quem urgeat fames venenum ponat,
Liv. 6, 40, 12; cf. Auct. Her. 2, 26, 4; 2, 27, 43; 3, 2, 2; Cic. Inv. 1, 49, 92:ut si obsessi de facienda ad hostem deditione deliberent,
Quint. 3, 8, 23:ut si des arma timidis et imbellibus,
id. 12, 5, 2; 5, 10, 34; 2, 4, 18; 9, 2, 79 et saep.—So with cum:ut cum marem feminamque filios dicimus,
Quint. 9, 3, 63; 1, 6, 22; 3, 8, 30; 9, 1, 3.—Before an appositive noun, as, the same as, like:e.qui canem et felem ut deos colunt,
Cic. Leg. 1, 11, 32:ut militiae Africanum ut deum coleret Laelius,
id. Rep. 1, 12, 18:suam vitam ut legem praefert suis civibus,
id. ib. 1, 34, 52:habuit (ei) honorem ut proditori, non ut amico fidem,
id. Verr. 2, 1, 15, § 38:Hannibalem, non ut prudentem tantum virum, sed ut vatem omnium quae tum evenirent admirari,
Liv. 36, 15, 2: (Dionysium) dimisi a me ut magistrum Ciceronum non lubenter;ut hominem ingratum non invitus,
in his capacity of, Cic. Att. 8, 10:qui ante captas Syracusas non desciverant... ut socii fideles accepti, quos metus post captas Syracusas dediderat, ut victi a victore leges acceperunt,
Liv. 25, 40, 4:qui et ipsum, ut ambiguae fidei virum, suspectum jam pridem habebat,
id. 24, 45, 12:Cicero ea quae nunc eveniunt cecinit ut vates,
Nep. Att. 16:et ipsam (virtutem) ut deos, et professores ejus ut antistites colite,
Sen. Vit. Beat. 26, 7:hunc ut deum homines intuebuntur,
Quint. 12, 10, 65:id ut crimen ingens expavescendum est,
id. 9, 3, 35.—Ut si = quasi, velut si, tamquam si, as if, just as if:f.mater coepit studiose... educere ita uti si esset filia,
Ter. Eun. 1, 2, 37:Rufio tuus ita desiderabatur ut si esset unus e nobis,
Cic. Fam. 7, 20, 1:ejus negotium sic velim suscipias ut si esset res mea,
id. ib. 2, 14, 1:ita se gerant in istis Asiaticis itineribus ut si iter Appia via faceres,
id. Q. Fr. 1, 1, 6:qui aliis nocent ut in alios liberales sint, in eadem sunt injustitia ut si in suam rem aliena convertant,
id. Off. 1, 14, 42; id. Opt. Gen. 4, 10:similes sunt ut si qui gubernatorem in navigando nihil agere dicant,
like men who should say, Cic. Sen. 6, 17: similiter facere eos... ut si nautae certarent, etc., they act like sailors who, etc., id. Off. 1, 25, 87.—Ut quisque... ita (sic), with superlatives (= eo magis... quo magis, with indefinite subjects): ut quisque est vir optimus, ita difficillime alios improbos suspicatur, the better a man is, the more difficult it is for him to, etc., Cic. Q. Fr. 1, 1, 4, § 12:(α).ut quaeque res est turpissima, sic maxime et maturissime vindicanda est,
id. Caecin. 2, 7:ut quisque (morbus) est difficillimus, ita medicus nobilissimus quaeritur,
id. Clu. 21, 57:ut quisque te maxime cognatione... attingebat, ita maxime manus tua putabatur,
id. Verr. 2, 2, 10, § 27; id. Off. 1, 16, 50; 1, 19, 64:nam ut quaeque forma perfectissima ita capacissima est,
Quint. 1, 10, 40.—This construction is variously modified,With ita understood:(β).facillime ad res injustas impellitur ut quisque altissimo animo est,
Cic. Off. 1, 19, 65. —With virtual superlatives:(γ).ut quisque in fuga postremus ita in periculo princeps erat,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 90:ut quisque optime institutus est, esse omnino nolit in vita, si, etc.,
id. Fin. 5, 20, 57.—The superlatives omitted in either clause:(δ).ut quisque aetate antecedit, ita sententiae principatum tenet,
Cic. Sen. 18, 64:ut quisque aetate et honore antecedebat, ita sententiam dixit,
id. Verr. 2, 4, 64, § 143:pro se quisque, ut in quoque erat auctoritatis plurimum, ad populum loquebatur,
id. ib. 2, 1, 27, §68: ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae objectus,
Liv. 9, 6, 1:ut quisque maxime laboraret locus, aut ipse occurrebat, aut aliquos mittebat,
id. 34, 38, 6.—And with tum = ita:nec prodesse tantum, sed etiam amari potest, tum... ut quisque erit Ciceroni simillimus,
in proportion to his resemblance, Quint. 2, 5, 20.—With a comparative in one of the terms:(ε).major autem (societas est) ut quisque proxime accederet,
Cic. Lael. 5, 19.—Without superlative, as, according as:B.de captivis, ut quisque liber aut servus esset, suae fortunae a quoque sumptum supplicium est,
Liv. 3, 18, 10 (for ut quisque... ita, in temporal clauses, v. B. 3. g infra).—Introducing a temporal clause, the principal predicate being an immediate sequence; orig. = quo tempore.1.With perf. indic.a.In gen., as soon as:b.principio ut illo advenimus... continuo Amphitruo delegit viros, etc.,
Plaut. Am. 1, 1, 49:ut hinc te intro ire jussi, opportune hic fit mi obviam,
Ter. And. 3, 4, 11:ut abii abs te fit forte obviam Mihi Phormio,
id. Phorm. 4, 3, 12:ut modo argentum tibi dedimus apud forum, recta domum Sumus profecti,
id. ib. 5, 6, 19; id. Hec. 3, 3, 5; 5, 1, 26; id. Eun. 4, 7, 12:qui ut peroravit, surrexit Clodius,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 2:eumque ut salutavit, amicissime apprehendit,
id. Rep. 1, 11, 7:qui ut huc venit... hominesque Romanos bellicis studiis ut vidit incensos, existimavit, etc.,
id. ib. 2, 13, 25; cf. id. Verr. 2, 4, 22, § 48; id. Phil. 9, 4, 9; id. Brut. 8, 30:ut vero aquam ingressi sunt... tum utique egressis rigere omnibus corpora,
Liv. 21, 54, 9:ut haec dicta in senatu sunt, dilectus edicitur,
id. 3, 10, 9; 23, 34, 6; 24, 44, 10.—In oblique discourse:c.Ariovistum, ut semel Gallorum copias vicerit, superbe et crudeliter imperare,
Caes. B. G. 1, 31.—With primum, when first, as soon as ever:d.atque ego, ut primum fletu represso loqui posse coepi, Quaeso inquam, etc.,
Cic. Rep. 6, 15, 15:Siculi, ut primum videre volgari morbos, in suas quisque urbes dilapsi sunt,
Liv. 25, 26, 13: ut primum lingua coepit esse in quaestu, curam morum qui diserti habebantur reliquerunt, Quint. prooem. 13.—Rarely of coincidence in time:e.nam ut dudum adcurrimus ad Alcesimarchum... tum mi puto prae timore hic excidisse Cistellam,
Plaut. Cist. 4, 2, 46.—Ut = ex quo tempore. since:2.ut Brundusio profectus es, nullae mihi abs te sunt redditae litterae,
Cic. Att. 1, 15, 2.—With imperf. indic.(α).In gen.: Fabii oratio fuit qualis biennio ante;(β).deinde, ut vincebatur consensu, versa ad P. Decium collegam poscendum,
Liv. 10, 22, 2:deinde ut nulla vi perculsos sustinere poterat, Quid ultra moror, inquit, etc.,
id. 10, 28, 20:Marcellus, ut tanta vis ingruebat mali, traduxerat in urbem suos,
id. 25, 26, 15:ut vero... exurebatur amoenissimus Italiae ager, villaeque passim incendiis fumabant... tum prope de integro seditione accensi,
id. 22, 14, 1.— And with perf. and imperf. in co-ordinate clauses:consules, ut ventum ad Cannas est, et in conspectu Poenum habebant,
Liv. 22, 44, 1:ut in extrema juga ventum, et hostes sub oculis erant,
id. 22, 14, 3:ut Poenus apparuit in collibus, et pauci... adferebant, etc.,
id. 24, 1, 6.—Of repeated past actions, whenever:3.ut quaeque pars castrorum nudata defensoribus premi videbatur, eo occurrere et auxilium ferre,
Caes. B. G. 3, 4.—With plupf.(α).= postquam (rare):(β).ut hinc forte ea ad obstetricem erat missa,
Ter. Ad. 4, 4, 10:ut ad mare nostrae cohortes excubuerant, accessere subito prima luce Pompejani,
Caes. B. C. 3, 63.—In epistolary style = the Engl. perf.:(γ).litteras scripsi... statim ut tuas legeram (= litteras nunc scribo, ut tuas legi),
Cic. Att. 2, 12, 4:ut Athenas a. d. VII. Kal. Quinct. veneram, exspectabam ibi jam quartum diem Pomptinium (= ut veni, exspecto),
id. ib. 5, 10, 1.—Of repeated past actions, whenever:4.ut cujusque sors exciderat... alacer arma capiebat,
Liv. 21, 42, 3 dub.:ut quisque istius animum offenderat, in lautumias statim coniciebatur,
Cic. Verr. 2, 5, 55, § 143:ut quidque ego apprehenderam, statim accusator extorquebat e manibus,
id. Clu. 19, 52:ut cuique erat locus attributus, ad munitiones accedunt,
Caes. B. G. 7, 81; cf.:ut quisque arma ceperat... inordinati in proelium ruunt,
Liv. 23, 27, 5.—With ita as correl.:ut enim quisque contra voluntatem ejus dixerat, ita in eum judicium de professione jugerum postulabatur,
Cic. Verr. 2, 3, 15, § 39.—With fut. perf., or, in oblique discourse, plupf. subj.:C.neque, ut quaeque res delata ad nos erit, tum denique scrutari locos debemus,
Cic. Or. 2, 34, 146:traditum esse ut quando aqua Albana abundasset, tum... victoriam de Veientibus dari,
Liv. 5, 15, 11 (for ut after simul, v. simul, VI.).—Introducing substantive clauses, that; always with subj. (cf. ut as interrog. adverb in dependent clauses, I. A. 3. supra).1.In object clauses.a.In clauses which, if independent, would take the imperative mood, often rendered by the Engl. infinitive.(α).After verbs denoting [p. 1942] to wish, request, pray, demand, or invite:(β).malim istuc aliis ita videatur quam uti tu, soror, te collaudes,
Plaut. Poen. 5, 4, 18:equidem mallem ut ires,
Cic. Att. 1, 16, 8:equidem vellem ut pedes haberent (res tuae),
id. Fam. 7, 31, 2:volo uti mihi respondeas num quis, etc.,
id. Vatin. 7, 17:precor (deos) ut his infinitis nostris malis contenti sint,
id. Q. Fr. 1, 3, 9:postulo ut ne quid praejudicati afferatis,
id. Clu. 2, 5:petebant uti equites praemitterent,
Caes. B. G. 4, 11:tibi instat Hortensius ut eas in consilium,
Cic. Quint. 10, 34:hoc ut aliquando fieret, instabat,
Sen. Clem. 2, 1, 2:illum Dolabellae dixisse (= eum rogasse) ut ad me scriberet (= me rogaret), ut in Italiam quam primum venirem,
Cic. Att. 11, 7, 2:cupio ut quod nunc natura et impetus est, fiat judicium,
Sen. Clem. 2, 2, 2:senectutem ut adipiscantur omnes optant,
Cic. Lael. 2, 4:exigo a me, non ut optimis par sim, sed ut malis melior,
Sen. Vit. Beat. 17, 3.—With ut ne = ne:Trebatio mandavi, ut, si quid te eum velles ad me mittere, ne recusaret,
Cic. Fam. 4, 1, 2; Tac. H. 4, 58 fin. —Also without verb, like utinam, to express a wish;esp. in imprecations (ante-class.): ut te cum tua Monstratione magnus perdat Juppiter,
Ter. Ad. 4, 6, 2:ut illum di deaeque perdant,
id. Eun. 2, 3, 10; id. Heaut. 4, 6, 6.—After verbs expressing or implying advice, suggestion, or exhortation:(γ).ego vos hortari tantum possum ut, etc.,
Cic. Lael. 5, 17:quod suades ut ad Quinctium scribam, etc.,
id. Att. 11, 16, 4:tibi auctor sum ut eum tibi ordinem reconcilies,
id. Fam. 1, 9, 26:censeo ut iter reliquum conficere pergas,
I propose, id. Or. 2, 71, 200; Caes. B. C. 1, 2; Liv. 30, 40, 4:dixeram a principio ut sileremus,
I had advised, Cic. Brut. 42, 157:Pompejum monebat ut meam domum metueret,
id. Sest. 64, 133:equidem suasi ut Romam pergeret,
id. Att. 16, 8, 2:M. Messalae et ipsi Attico dixit ut sine cura essent,
exhorted, id. ib. 16, 16, A, 5.—After verbs expressing resolution or agreement to do something:(δ).rus ut irem jam heri constitiveram,
Plaut. Ps. 1, 5, 136:decrevistis ut de praemiis militum primo quoque tempore referretur,
Cic. Phil. 5, 2, 4:constitueram ut pridie Idus Aquini manerem,
id. Att. 16, 10, 1:statuunt ut decem millia hominum in oppidum submittantur,
Caes. B. G. 7, 21:Hasdrubal paciscitur cum Celtiberorum principibus ut copias inde abducant,
Liv. 25, 33, 3:illos induxisse in animum, ut superbo quondam regi, tum infesto exuli proderent (patriam),
id. 2, 5, 7; 27, 9, 9; 42, 25, 11:ut ne plebi cum patribus essent conubia sanxerunt,
Cic. Rep. 2, 27, 63:servitia urbem ut incenderent conjurarunt,
Liv. 4, 45, 1.—After verbs of command or prohibition:(ε).imperat Laelio ut per collis circumducat equites,
Liv. 28, 33, 11:illud praecipiendum fuit ut... diligentiam adhiberemus,
Cic. Lael. 16, 60:M. Aemilio senatus negotium dat ut Patavinorum seditionem comprimeret,
Liv. 41, 27, 3:consul edicere est ausus ut senatus ad vestitum rediret,
Cic. Pis. 8, 18:jubet sententiam ut dicant suam,
Plaut. Am. 1, 1, 50:hic tibi in mentem non venit jubere ut haec quoque referret,
Cic. Verr. 2, 4, 12, § 28.—With ne:iis praedixit, ut ne prius Lacedaemoniorum legatos dimitteret, quam ipse esset remissus,
Nep. Them. 7, 3.—Verbs expressing permission:b.atque ille legem mihi de XII. tabulis recitavit quae permittit ut furem noctu liceat occidere,
Cic. Tull. 20, 47:concedo tibi ut ea praetereas quae, etc.,
id. Rosc. Am. 19, 54:dabis mihi hanc veniam ut eorum... auctoritatem Graecis anteponam,
id. de Or. 1, 6, 23:ille tibi potestatem facturus est ut eligas utrum velis,
id. Div. in Caecil. 14, 45:illud natura non patitur ut aliorum spoliis nostras facultates augeamus,
id. Off. 3, 5, 22.—In dependent clauses implying an aim or end.(α).After verbs denoting direction and inclination of the mind, care, purpose, intention, or striving:(β).ut plurimis prosimus enitimur,
Cic. Ac. 2, 2, 6:facilior erit ut albam esse nivem probet quam erat Anaxagoras,
he will be more inclined, disposed, id. ib. 2, 36, 117: ne ille longe aberit ut argumento credat philosophorum, far remote from believing = not inclined, id. ib. 2, 47, 144: qui sibi hoc sumpsit ut conrigat mores aliorum, quis huic ignoscat si, who undertakes to correct, id. Verr. 2, 3, 1, § 2:navem idoneam ut habeas diligenter videbis,
care, id. Fam. 16, 1, 2:ille intellexit id agi atque id parari ut filiae suae vis afferretur,
id. Verr. 2, 1, 26, § 67:pater potuit animum inducere ut naturam ipsam vinceret,
id. Rosc. Am. 19, 53:cum senatus temptaret ut ipse gereret sine rege rem publicam,
id. Rep. 2, 12, 23:equidem ut honore dignus essem, maxime semper laboravi,
id. Planc. 20, 50:omni contentione pugnatum est ut lis haec capitis existimaretur,
id. Clu. 41, 116:omnis spes ad id versa ut totis viribus terra adgrederentur,
Liv. 24, 34, 12:omnis cura solet in hoc versari, semper ut boni aliquid efficiam dicendo,
Cic. de Or. 2, 75, 306:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8; 2, 34, 11.—Verbs of effecting:(γ).nec potui tamen Propitiam Venerem facere uti esset mihi,
Plaut. Poen. 2, 6:prior pars orationis tuae faciebat ut mori cuperem,
Cic. Tusc. 1, 47, 112:caritas annonae faciebat ut istuc... tempore magnum videretur,
id. Verr. 2, 3, 92, § 215:sol efficit ut omnia floreant,
id. N. D. 2, 15, 41:potest praestare ut ea causa melior esse videatur,
id. Or. 1, 10, 44:non committam ut tibi ipse insanire videar,
id. Fam. 5, 5, 3:di prohibeant, judices, ut hoc praesidium sectorum existimetur,
id. Rosc. Am. 52, 151:effecisti ut viverem et morerer ingratus,
Sen. Ben. 2, 25, 1:quibus nihil aliud actum est quam ut pudor hominibus peccandi demeretur,
id. Vit. Beat. 26, 6.—Verbs of obtaining:(δ).Dumnorix a Sequanis impetrat ut per fines suos Helvetios ire patiantur,
Caes. B. G. 1, 9:quid assequitur, nisi hoc ut arent qui... in agris remanserunt,
what does he gain, Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:facile tenuit ut (Chalcidis) portae sibi aperirentur,
Liv. 35, 51, 6:vicerunt tribuni ut legem perferrent,
id. 4, 25, 13.—Verbs of inducing and compelling:(ε).nec ut omnia quae praescripta sunt defendamus necessitate ulla cogimur,
Cic. Ac. 2, 3, 8:civitati persuasit ut de finibus suis exirent,
Caes. B. G. 1, 2:exspectatione promissi tui moveor ut admoneam te,
Cic. Fam. 9, 8, 1:Parhedrum excita ut hortum ipse conducat,
id. ib. 16, 18, 2:ille adduci non potest ut... ne lucem quoque hanc eripere cupiat, etc.,
id. Rosc. Am. 52, 150:impellit alios avaritia, alios iracundia ut levem auditionem pro re comperta habeant,
Caes. B. G. 7, 42:ut de clementia scriberem, Nero Caesar, una me vox tua maxime compulit,
Sen. Clem. 2, 1, 1.—After verbs implying duty, right, rule, condition, or possibility:c.cum mihi ne ut dubitem quidem relinquatur,
not even the possibility of doubt, Cic. Ac. 2, 38, 119:obsides inter se dent, Sequani ne itinere Helvetios prohibeant, Helvetii ut sine maleficio transeant,
Caes. B. G. 1, 9:se ita a majoribus didicisse ut magis virtute quam dolo contenderent,
id. ib. 1, 13:mea lenitas hoc exspectavit ut id quod latebat erumperet,
Cic. Cat. 2, 12, 27:(natura) nobis insculpsit in mentibus, ut eos (deos) aeternos et beatos haberemus,
id. N. D. 1, 17, 45:hoc mihi Metellus non eripuit, hoc etiam addidit ut quererer hoc sociis imperari,
he gave the additional right, id. Verr. 2, 2, 68, § 164:ut vero conloqui cum Orpheo, Musaeo, Homero liceat, quanti tandem aestimatis?
the privilege of conversing, id. Tusc. 1, 41, 98:respondet Socrates sese meruisse ut amplissimis honoribus decoraretur,
id. Or. 1, 54, 272:meruit ut suspendatur,
Sen. Ep. 7, 5:quia enim non sum dignus prae te ut figam palum in parietem,
Plaut. Mil. 4, 4, 4.—So after dignus, Liv. 24, 16, 19; Quint. 8, 5, 12.—After verbs of fearing, where ut implies a wish contrary to the fear; that not:d.rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere se dicebant,
Caes. B. G. 1, 39:vereor ut satis diligenter actum sit in senatu de litteris meis,
Cic. Att. 6, 4, 2:verebar ut redderentur,
id. Fam. 12, 19, 1:sin homo amens diripiendam urbem daturus est, vereor ut Dolabella ipse satis nobis prodesse possit,
id. ib. 14, 14, 1:veretur Hiempsal ut foedus satis firmum sit,
id. Leg. 2, 22, 58:timeo ut sustineas,
id. Fam. 14, 2, 3:o puer, ut sis vitalis, metuo, et majorum ne quis amicus Frigore te feriat,
Hor. S. 2, 1, 60.— So sometimes after video, with weakened force: vide ut sit, nearly = perhaps it is not (cf. Roby, Gr. 2, p. 280): considerabitis, vestri similes feminae sintne Romae;si enim non sunt, videndum est, ut honeste vos esse possitis,
Cic. Fam. 14, 14, 1.—Very rarely ut stands for ne after verbs of fearing:quia nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat,
Liv. 28, 22, 12 Weissenb. ad loc.:ut ferula caedas meritum... non vereor,
Hor. S. 1, 3, 120 Jan. and Orell. ad loc. —In interrogative clauses represented as untrue, rejecting a supposition or thought with indignation (nearly = fierine potest ut):2.me ut quisquam norit, nisi ille qui praebet cibum?
Plaut. Pers. 1, 3, 52:te ut ulla res frangat, tu ut umquam te corrigas?
Cic. Cat. 1, 9, 22:egone ut te interpellem?
id. Tusc. 2, 18, 42:pater ut in judicio capitis obesse filio debeat?
id. Planc. 13, 31:egone ut prolis meae fundam cruorem?
Sen. Med. 927.—In subject clauses, with impersonal predicates.a.With a predicate adjective.(α).With the idea of rule, duty, etc.:(β).id arbitror Adprime in vita utile esse, ut ne quid nimis,
Ter. And. 1, 1, 34:reliquum est ut de Catuli sententia dicendum videatur,
Cic. Imp. Pomp. 20, 59:praeclarum est et verum ut eos qui nobis carissimi esse debeant, aeque ac nosmet ipsos amemus,
id. Tusc. 3, 29, 73:ergo hoc sit primum ut demonstremus quem imitetur,
id. de Or. 2, 22, 90:proximum est ut doceam, etc.,
id. N. D. 2, 29, 73:extremum est ut te orem, etc.,
id. Fam. 4, 13, 7:ei (Dionysio) ne integrum quidem erat ut ad justitiam remigraret,
permission, id. Tusc. 5, 21, 62. —With predicates, aequum est, par (anteclass. and rare):aequom videtur tibi ut ego alienum quod est Meum esse dicam?
Plaut. Rud. 4, 7, 4:non par videtur... praesente ibus una paedagogus ut siet,
id. Bacch. 1, 2, 31.—In clauses expressing result and consequence:(γ).magnificum illud etiam et gloriosum ut Graecis de philosophia litteris non egeant, illud,
that result of my labors, Cic. Div. 2, 2, 5:consentaneum est huic naturae ut sapiens velit gerere et administrare rem publicam,
id. Fin. 3, 20, 68. —In clauses represented as real, true, false, certain, or probable (where the acc. and inf. might be used):b.concedetur verum esse ut bonos boni diligant,
Cic. Lael. 14, 50: sin autem illa veriora ut idem interitus animorum et corporum, etc., id. ib 4, 14; cf.:concedant ut hi viri boni fuerin (= concedant vere factum esse ut, etc.),
id. ib. 5, 18:si verum est ut populus Romanus omnis gentes virtute superarit, etc.,
Nep. Hann. 1, 1:de ipso Roscio potest illud quidem esse falsum ut circumligatus fuerit, angui,
Cic. Div. 2, 31, 66:non est verisimile ut Chrysogonus horum litteras adamarit aut humanitatem,
id. Rosc. Am. 41, 121:deos verisimile est ut alios indulgentius tractent propter parentis, alios propter futuram posterorum indolem,
Sen. Ben. 4, 32, 1; so,rarum est ut,
Quint. 3, 19, 3:quid tam inusitatum quam ut, etc.,
Cic. Imp. Pomp. 21, 62.—And after potius:multi ex plebe spe amissa potius quam ut cruciarentur... se in Tiberim praecipitaverunt,
Liv. 4, 12, 11.—With predicate nouns.(α).Expressing the idea of a verb which would require an object clause, with ut:(β).quoniam ut aliter facias non est copia,
Plaut. Merc. 5, 4, 30:Romano in hostico morandi causa erat ut hostem ad certamen eliceret,
Liv. 6, 31, 7:vetus est lex amicitiae ut idem amici semper velint,
Cic. Planc. 2, 5:consensus fuit senatus ut mature proficisceremur (= decretum est a senatu),
id. Fam. 3, 3, 1:fuit hoc sive meum, sive rei publicae fatum ut in me unum omnis illa inclinatio temporum incumberet,
ordained by fate, id. Balb. 26, 58:tempus est ut eamus ad forum,
Plaut. Mil. 1, 1, 72:dicasque tempus maximum esse ut eat,
id. ib. 4, 3, 9:primum est officium ut homo se conservet in naturae statu,
Cic. Fin. 3, 6, 20:ejus culturae hoc munus est ut efficiat, etc.,
id. ib. 4, 14, 38:caput illud est ut Lyconem recipias in necessitudinem tuam,
duty, id. Fam. 13, 19, 3; so,caput est ut, etc.,
id. de Or. 1, 19, 87:fuit hoc quoddam inter Scipionem et Laelium jus ut Scipio Laelium observaret parentis loco,
id. Rep. 1, 12, 18:mea ratio in dicendo haec esse solet ut boni quod habeat id amplectar,
id. de Or. 2, 72, 292; so,ratio est ut,
id. Verr. 1, 11, 34: est mos hominum ut [p. 1943] nolint eundem pluribus excellere, id. Brut. 21, 84:est hoc Gallicae consuetudinis ut, etc.,
Caes. B. G. 4, 5.—Expressing result and consequence:c.est hoc commune vitium in magnis liberisque civitatibus ut invidia gloriae comes sit,
Nep. Chabr. 3, 3.—With impersonal verbs.(α).Including the idea of a verb requiring an object clause, with ut:(β).convenit, victi utri sint eo proelio, urbem, agrum... seque uti dederent,
Plaut. Am. 1, 1, 71:mihi cum Dejotaro convenit ut ille in meis castris esset,
Cic. Att. 6, 1, 14:placitum est ut in aprico loco considerent,
id. Rep. 1, 12, 18:postea mihi placuit ut, etc.,
id. Or. 1, 34, 155:ad Appii Claudii senectutem accedebat etiam ut caecus esset,
id. Sen. 6, 16.—So after fit, it happens:fit ut natura ipsa ad ornatius dicendi genus incitemur,
Cic. Or. 2, 83, 338:potest fieri ut res verbosior haec fuerit, illa verior,
it may be that, id. Att. 8, 3, 6; id. Ac. 2, 11, 36; id. Verr. 2, 2, 77, § 190.—So with accidit, evenit, contigit: accidit... ut illo itinere veniret Lampsacum,
Cic. Verr. 2, 1, 24, § 63; so id. Imp. Pomp. 9, 25:sed tamen hoc evenit ut in vulgus insipientium opinio valeat,
id. Tusc. 2, 26, 63:utinam Caesari contigisset ut esset optimo cuique carissimus,
id. Phil. 5, 18, 49.—Denoting consequence:(γ).ex quo efficitur ut quidquid honestum sit, idem sit utile,
Cic. Off. 2, 3, 10:sequitur ut dicamus quae beneficia danda sint et quemadmodum,
Sen. Ben. 1, 11, 1:sequitur ut causa ponatur,
Cic. Or. 2, 81, 331.—Est, in the meaning fit, or causa est:3.est ut plerique philosophi nulla tradant praecepta dicendi,
it is a fact that, Cic. Or. 2, 36, 152:non est igitur ut mirandum sit ea praesentiri,
there is no reason for wondering, id. Div. 1, 56, 128:quando fuit ut quod licet non liceret?
id. Cael. 20, 48; so, in eo est ut, prope est ut, to be on the point of, to be near to:jam in eo rem fore ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,
Liv. 8, 27, 3:cum jam in eo esset ut comprehenderetur,
Nep. Paus. 5, 1; id. Milt. 7, 3:jam prope erat ut ne consulum quidem majestas coerceret iras hominum,
Liv. 2, 23, 14:prope est ut lamentationem exigat,
Sen. Clem. 2, 6, 4.— Here belongs the circumlocution of the periphrastic future by futurum esse or fore, with ut; generally in the inf.:arbitrabar fore ut lex de pecuniis repetundis tolleretur,
Cic. Verr. 1, 14, 41.—Very rarely in the indic.:futurum est ut sapiam,
Sen. Ep. 117, 29.—In attributive clauses, dependent on nouns not belonging to the predicate.a.With the idea of resolve, etc.:b.vicit sententia ut mitterentur coloni,
Liv. 9, 26, 4:sententiam dixit (= censuit) ut judicum comitia haberentur,
Cic. Q. Fr. 2, 1, 2; id. Fam. 4, 4, 5; id. Tusc. 5, 41, 119; id. Leg. 3, 15, 33.—Of agreement:c.fide accepta ut remitterent eum,
Liv. 24, 48, 8. —Of law, rule, etc.:d.praetores rogationem promulgarunt ut omnes regiae stirpis interficerentur,
Liv. 24, 25, 10:senatus consultum factum est ut M. Fulvius litteras extemplo ad consulem mitteret,
id. 35, 24, 2:haec ei est proposita condicio ut aut juste accusaret aut acerbe moreretur,
Cic. Clu. 14, 42:Suevi in eam se consuetudinem induxerunt ut locis frigidissimis lavarentur in fluminibus,
Caes. B. G. 4, 1.—Of duty:e.jusjurandum poscit ut quod esse ex usu Galliae intellexissent, communi consilio administrarent,
Caes. B. G. 8, 6. —Of purpose, inclination, etc.:f.vobis dent di mentem oportet ut prohibeatis, etc.,
make you inclined, Liv. 6, 18, 9:causa mihi fuit huc veniendi ut quosdam hinc libros promerem,
Cic. Fin. 3, 2, 8:confectio tabularum hanc habet vim (= efficit) ut quidquid fingatur aut non constet, appareat,
id. Font. 2, 3.—Of effect, result, etc.:4.fuit ista quondam virtus ut viri fortes acrioribus suppliciis civem perniciosum quam hostem everterent,
Cic. Cat. 1, 1, 3:habet hoc virtus ut viros fortis species ejus et pulchritudo etiam in hoste posita delectet,
id. Pis. 32, 81:damnatum poenam sequi oportebat ut igni cremaretur,
Caes. B. G. 1, 4.—In clauses of manner, that, so that.a.With ita, sic, adeo, tantus, talis, or tam as antecedent (v. hh. vv.;b.anteclass. ut qui = ut): Adeon' me fungum fuisse ut qui illi crederem?
Plaut. Bacch. 2, 3, 49.—With is or hic as antecedent: eos deduxi testes et eas litteras deportavi ut de istius facto dubium esse nemini possit, Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91:c.ejusmodi res publica debet esse ut inimicus neque deesse nocenti possit, neque obesse innocenti (ejusmodi = talis),
id. ib. 2, 3, 69, §162: eo perducam servum ut in multa liber sit,
Sen. Ben. 3, 19, 2:non eo loco res humanae sunt ut vobis tantum otii supersit,
id. Vit. Beat. 27, 6:haec aequitas in tuo imperio fuit, haec praetoris dignitas ut servos Siculorum dominos esse velles,
Cic. Verr. 2, 3, 38, § 87:hoc jure sunt socii ut eis ne deplorare quidem de suis incommodis liceat,
id. ib. 2, 2, 27, § 65.—Without antecedents, so that:d.cujus aures clausae veritati sunt ut ab amico verum audire nequeat, hujus salus desperanda est,
Cic. Lael. 24, 90:in virtute multi sunt ascensus, ut is maxima gloria excellat qui virtute plurimum praestet,
id. Planc. 25, 60:mons altissimus impendebat ut perpauci prohibere possent,
Caes. B. G. 1, 6:accessit quod Domitius Heraclea iter fecerat, ut ipsa fortuna illum obicere Pompejo videretur,
id. B. C. 3, 79:pecunia a patre exacta crudeliter, ut divenditis omnibus bonis aliquamdiu trans Tiberim veluti relegatus viveret,
Liv. 3, 13, 10:fama Gallici belli pro tumultu valuit ut et dictatorem dici placeret,
id. 8, 17, 6:nihilo minus... magnas percipiendum voluptates, ut fatendum sit, etc.,
Sen. Vit. Beat. 12, 1.—Idiomat. with non.(α).Ut non, when the principal sentence is negative, without: non possunt una in civitate multi rem ac fortunam amittere ut non plures secum in eandem trahant calamitatem, without dragging, etc., Cic. Imp. Pomp. 7, 19:(β).flaminem Quirinalem neque mittere a sacris neque retinere possumus ut non deum aut belli deseramus curam,
Liv. 24, 8, 10:non ita fracti animi civitatis erant ut non sentirent, etc.,
id. 45, 25, 12:nusquam oculi ejus flectentur ut non quod indignentur inveniant,
Sen. Ira, 2, 7, 2:ajunt, nec honeste quemquam vivere ut non jucunde vivat, nec jucunde ut non honeste quoque,
id. Vit. Beat. 6, 3:nemo in eo quod daturus es gratiam suam facere potest ut non tuam minuat,
id. Ben. 2, 4, 3; cf. also: ut non conferam vitam neque existimationem tuam cum illius;neque enim est conferenda (= ut omittam conferre),
Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45.—Non ut, followed by sed quod, causal (= non quod, sed quod;e.rare): earum exempla tibi misi non ut deliberarem reddendaene essent, sed quod non dubito, etc.,
not that... but because, Cic. Att. 14, 17, 4:haec ad te scribo non ut queas tu demere solitudinem, sed, etc.,
id. ib. 11, 15, 3.—Followed by sed ut:benigne accipe (beneficium): rettulisti gratiam, non ut solvisse te putes, sed ut securior debeas,
Sen. Ben. 2, 35, 5; and in reversed order: quorsum haec praeterita? Quia sequitur illud, etc.;non ut eas res causam adferrent amoris,
Cic. Fat. 15, 35.—Rarely nedum ut, in the sense of nedum alone, much less that, not to mention that (mostly post-class.; cf.Zumpt, Gram. § 573): ne voce quidem incommoda, nedum ut illa vis fieret, paulatim permulcendo mansuefecerant plebem,
Liv. 3, 14, 6 Weissenb. ad loc.:quando enim... fama in totam urbem penetrat? nedum ut per tot provincias innotescat,
Tac. Or. 10.—Conditional or concessive.(α).Granting that ( for argument's sake):(β).quod ut ita sit—nihil enim pugno—quid habet ista res aut laetabile aut gloriosum?
Cic. Tusc. 1, 21, 49:sed ut haec concedantur, reliqua qui tandem intellegi possunt?
id. N. D. 3, 16, 41:ut tibi concedam hoc indignum esse, tu mihi concedas necesse est, etc.,
id. Clu. 53, 146:quae, ut essent vera, conjungi debuerunt,
id. Fin. 4, 15, 40:quae natura ut uno consensu juncta sit et continens... quid habere mundus potest cum thesauri inventione conjunctum?
id. Div. 2, 14, 33:nihil est prudentia dulcius, quam, ut cetera auferat, adfert certe senectus,
id. Tusc. 1, 39, 94.—Even if, although:(γ).qui (exercitus) si pacis... nomen audiverit, ut non referat pedem, insistet certe,
Cic. Phil. 12, 3, 8:ut ea pars defensionis relinquatur, quid impediet actionem? etc.,
id. Ac. 2, 34, 108:ut quaeras omnia, quomodo Graeci ineptum appellant non reperies,
id. de Or. 2, 4, 18:ut enim neminem alium nisi T. Patinam rogasset, scire potuit, illo ipso die a Milone prodi flaminem,
id. Mil. 17, 46: verum ut hoc non sit, tamen praeclarum spectaculum mihi propono, id. Att. 2, 15; id. Leg. 1, 8, 23; id. Fat. 5, 9; id. Verr. 2, 3, 64, § 151; 2, 1, 45, § 117; id. Planc. 25, 62:qui, ut non omnis peritissimus sim belli, cum Romanis certe bellare didici,
Liv. 36, 7, 20:neque equites armis equisque salvis tantum vim fluminis superasse verisimile est, ut jam Hispanos omnes inflati travexerint utres,
id. 21, 47, 5:at enim, ut jam ita sint haec, quid ad vos, Romani?
id. 34, 32, 13:ut jam Macedonia deficiat,
id. 42, 12, 10:cum jam ut virtus vestra transire alio possit, fortuna certe loci hujus transferri non possit,
id. 5, 54, 6; 22, 50, 2; cf.:ac jam ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,
Caes. B. G. 3, 9:ut desint vires tamen est laudanda voluntas,
Ov. P. 3, 4, 79:ut dura videatur appellatio, tamen sola est,
Quint. 3, 8, 25; 6, prooem. 15.—Ut maxime = si maxime:quaere rationem cur ita videatur: quam ut maxime inveneris... non tu verum testem habere, sed eum non sine causa falsum testimonium dicere ostenderis,
Cic. Ac. 2, 25, 81.—With nihilominus:quae (res) nihilominus, ut ego absim, confici poterunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2.—Provided that:5.ambulatiuncula, ut tantum faciamus quantum in Tusculano fecimus, prope dimidio minoris constabit isto loco,
Cic. Att. 13, 39, 2: dabo egenti, sed ut ipse non egeam;succurram perituro, sed ut ipse non peream,
Sen. Ben. 2, 15, 1.—In clauses of purpose (final clauses; distinguished from object clauses with ut; v. C. 1., in which the verb itself contains the idea of purpose, the clause completing the idea of the verb), in order that, so that, so as to.a.In gen.:b.quin voco, ut me audiat, nomine illam suo?
Plaut. Rud. 1, 4, 17:haec acta res est uti nobiles restituerentur in civitatem,
Cic. Rosc. Am. 51, 149:intellego, tempus hoc vobis divinitus datum esse ut odio... totum ordinem liberetis,
id. Verr. 1, 15, 43:Caesar singulis legionibus singulos legatos praefecit uti eos testes suae quisque virtutis haberet,
Caes. B. G. 1, 52.—And with ut ne, instead of ne, lest:id ut ne fiat, haec res sola est remedio,
Ter. Eun. 3, 1, 49; v. 1. ne, I. B. 4. a.—Very rarely, ut non for ne, expressing a negative purpose:ut plura non dicam neque aliorum exemplis confirmem quantum valeat (= ut praeteream),
Cic. Imp. Pomp. 15, 44; cf. d. a fin. supra.—Esp., after certain antecedents.(α).After id, for the purpose (ante-class.):(β).id huc reverti uti me purgarem tibi,
Plaut. Am. 3, 2, 28.—After idcirco:(γ).idcirco amicitiae comparantur ut commune commodum mutuis officiis gubernetur,
Cic. Rosc. Am. 38, 111:legum idcirco omnes servi sumus ut liberi esse possimus,
id. Clu. 53, 146; id. Rosc. Am. 47, 137.—After ideo and eo:(δ).non ideo Rhenum insedimus ut Italiam tueremur, sed ne quis, etc.,
Tac. H. 4, 73:Marionem ad te eo misi ut aut tecum ad me quam primum veniret, aut, etc.,
Cic. Fam. 16, 1, 1.—After ad eam rem, ad hoc, in hoc:(ε).ad eam rem vos delecti estis ut eos condemnaretis quos sectores jugulare non potuissent?
Cic. Rosc. Am. 52, 151:praebere se facilem ad hoc ut quem obligavit etiam exsolvi velit?
Sen. Ben. 2, 17, 6:homo natus in hoc ut mores liberae civitatis Persica servitute mutaret,
id. ib. 2, 12, 2.—After ea mente, hac mente:(ζ).navis onerarias Dolabella ea mente comparavit ut Italiam peteret,
Cic. Fam. 12, 14, 1:hac mente laborem Sese ferre senes ut in otia tuta recedant Ajunt,
Hor. S. 1, 1, 30.—After potius quam:c.potius ad delendam memoriam dedecoris, quam ut timorem faciat,
Liv. 6, 28, 8:potius quodcumque casus ferat passuros, quam ut sprevisse Tarentinos videantur,
id. 9, 14, 8.—Idiomat.(α).With the principal predicate, referring to the conception of the writer, understood; mostly parenthet. = the Engl. inf.: ut in pauca conferam, testamento facto mulier moritur, to be brief, etc., Cic. Caecin. 6, 17:(β).ecquid tibi videtur, ut ad fabulas veniamus, senex ille Caecilianus minoris facere filium rusticum?
to come to the drama, id. Rosc. Am. 16, 46:reliquum judicium de judicibus, et, vere ut dicam, de te futurum est,
to tell the truth, id. Verr. 2, 5, 69, § 177:Murena, si nemini, ut levissime dicam, odio fuit,
to say the least, id. Mur. 40, 87: ut nihil de illo tempore, nihil de calamitate rei publicae [p. 1944] querar, hoc tibi respondeo, etc., not to complain of that time, etc., id. Caecin. 33, 95: quae cum se disposuit, et partibus suis consensit, et, ut ita dicam concinuit, summum bonum tetigit, and, so to speak, chimes in, etc., Sen. Vit. Beat. 8, 5:ecce— ut idem in singulos annos orbis volveretur —Hernici nuntiant Volscos et Aequos reficere, etc.,
Liv. 3, 10, 8.—Satis ut, enough to (lit. enough for the purpose of):(γ).satis esse magna incommoda accepta ut reliquos casus timerent,
disasters large enough to make them afraid, Caes. B. C. 3, 10.—Quam ut after comparatives, too much to:quod praeceptum, quia major erat quam ut ab homine videretur, idcirco adsignatum est deo,
too great to come from man, Cic. Fin. 5, 16, 44:quis non intellegit, Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
id. Brut. 18, 70:clarior res erat quam ut tegi ac dissimulari posset,
too clear to be covered up, Liv. 26, 51, 11:potentius jam id malum apparuit quam ut minores per magistratus sedaretur,
id. 25, 1, 11:est tamen aliquis minor quam ut in sinu ejus condenda sit civitas,
Sen. Ben. 2, 16, 2. -
16 utei
ut or ŭtī (old form ŭtei, C. I. L. 1, 196, 4 sq.; 1, 198, 8 et saep.), adv. and conj. [for quoti or cuti, from pronom. stem ka-, Lat. quo-, whence qui, etc., and locat. ending -ti of stem to-, whence tum, etc.].I.As adv. of manner.A. 1.In independent questions (colloq.; rare in class. prose; not in Cic.): De. Quid? ut videtur mulier? Ch. Non, edepol, mala. De. Ut morata'st? Ch. Nullam vidi melius mea sententia, Plaut. Merc. 2, 3, 56 sq.:2.salve! ut valuisti? quid parentes mei? Valent?
id. ib. 5, 2, 107; id. Pers. 2, 5, 8:ut vales?
id. Most. 2, 19, 29; 3, 2, 28; Ter. Heaut. 2, 4, 26:ut sese in Samnio res habent?
Liv. 10, 18, 11:ut valet? ut meminit nostri?
Hor. Ep. 1, 3, 12; id. S. 2, 8, 1.—In exclamatory sentences (in all periods of the language): ut omnia in me conglomerat mala! Enn. ap. Non. p. 90, 14 (Trag. Rel. v. 408 Vahl.):3.ut corripuit se repente atque abiit! Hei misero mihi!
Plaut. Merc. 3, 4, 76:ut dissimulat malus!
id. ib. 5, 4, 13:ut volupe est homini si cluet victoria!
id. Poen. 5, 5, 15: ut multa verba feci;ut lenta materies fuit!
id. Mil. 4, 5, 4:ut scelestus nunc iste te ludos facit!
id. Capt. 3, 4, 47:ut saepe summa ingenia in occulto latent,
id. ib. 1, 2, 61; id. Rud. 1, 2, 75; 2, 3, 33 sq.:ut falsus animi est!
Ter. Eun. 2, 2, 42:heia! ut elegans est!
id. Heaut. 5, 5, 19:fortuna ut numquam perpetua est bona!
id. Hec. 3, 3, 46; cf. id. Phorm. 5, 8, 52:Gnaeus autem noster... ut totus jacet,
Cic. Att. 7, 21, 1:quae ut sustinuit! ut contempsit, ac pro nihilo putavit!
id. Mil. 24, 64:qui tum dicit testimonium ex nostris hominibus, ut se ipse sustentat! ut omnia verba moderatur, ut timet ne quid cupide... dicat!
id. Fl. 5, 12:quod cum facis, ut ego tuum amorem et dolorem desidero!
id. Att. 3, 11, 2:quanta studia decertantium sunt! ut illi efferuntur laetitia cum vicerint! ut pudet victos! ut se accusari nolunt! etc.,
id. Fin. 5, 22, 61:ut vidi, ut perii! ut me malus abstulit error!
Verg. E. 8, 41:ut melius quidquid erit pati!
Hor. C. 1, 11, 3:ut tu Semper eris derisor!
id. S. 2, 6, 53:o superbia magnae fortunae! ut a te nihil accipere juvat! ut omne beneficium in injuriam convertis! ut te omnia nimia delectant! ut to omnia dedecent!
Sen. Ben. 2, 13, 1:ut me in supremis consolatus est!
Quint. 6, prooem. 11.—In dependent questions.(α).With indic. (ante-class. and poet.): divi hoc audite parumper ut pro Romano populo... animam de corpore mitto, Enn. ap. Non. p. 150, 6 (Ann. v. 215 Vahl.): edoce eum uti res se habet, Plaut. [p. 1940] Trin. 3, 3, 21:(β).hoc sis vide ut avariter merum in se ingurgitat,
id. Curc. 1, 2, 33:hoc vide ut dormiunt pessuli,
id. ib. 1, 2, 66:illud vide os ut sibi distorsit carnufex,
Ter. Eun. 4, 4, 3:vide ut otiosus it, si dis placet,
id. ib. 5, 3, 10:illud vide, Ut in ipso articulo oppressit,
id. Ad. 2, 2, 21; 3, 5, 3:viden ut faces Splendidas quatiunt comas?
Cat. 61, 77:viden ut perniciter exiluere?
id. 62, 8:adspicite, innuptae secum ut meditata requirunt,
id. 62, 12:aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo! (= omnia laetantia),
Verg. E. 4, 52 Forbig. ad loc.:nonne vides, croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur,
id. G. 1, 56; id. E. 5, 6; id. A. 6, 779. —With subj. (class.):B.nescis ut res sit, Phoenicium,
Plaut. Ps. 4, 4, 1:oppido Mihi illud videri mirum, ut una illaec capra Uxoris dotem simiae ambadederit,
id. Merc. 2, 1, 16:nam ego vos novisse credo jam ut sit meus pater,
id. Am. prol. 104:narratque ut virgo ab se integra etiam tum siet,
Ter. Hec. 1, 2, 70:tute scis quam intimum Habeam te, et mea consilia ut tibi credam omnia,
id. Eun. 1, 2, 48:videtis ut omnes despiciat, ut hominem prae se neminem putet, ut se solum beatum se solum potentem putet?
Cic. Rosc. Am. 46, 135:videtisne ut Nestor de virtutibus suis praedicet?
id. Sen. 10, 31; id. Rosc. Am. 24, 66:credo te audisse ut me circumsteterint, ut aperte jugula sua pro meo capite P. Clodio ostentarint,
id. Att. 1, 16, 4:videte ut hoc iste correxerit,
id. Verr. 2, 1, 45, § 115:docebat ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent,
Caes. B. G. 1, 43:veniat in mentem, ut trepidos quondam majores vestros... defenderimus,
Liv. 23, 5, 8:aspice quo submittat humus formosa colores,
Prop. 1, 2, 9:infinitum est enumerare ut Cottae detraxerit auctoritatem, ut pro Ligario se opposuerit,
Quint. 6, 5, 10:vides ut alta stet nive candidum Soracte,
Hor. C. 1, 9, 1:nonne vides, ut... latus et malus Antennaeque gemant,
id. ib. 1, 14, 3 Orell. ad loc.:audis... positas ut glaciet nives Puro numine Juppiter,
id. ib. 3, 10, 7; id. S. 1, 8, 42; 2, 3, 315; Verg. A. 2, 4; Tib. 2, 1, 26; Prop. 2, 34 (3, 32), 57:mirum est ut animus agitatione motuque corporis excitetur,
Plin. Ep. 1, 6, 2.—Relative adverb of manner = eo modo quo, as.1.Without demonstr. as correlatives: ut aiunt, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 101 Mull. (fr inc. l. 10 Vahl.):2.ego emero matri tuae Ancillam... forma mala, ut matrem addecet familias,
Plaut. Merc. 2, 3, 79:apparatus sum ut videtis,
id. ib. 5, 2, 10:verum postremo impetravi ut volui,
id. Mil. 4, 5, 5:ero ut me voles esse,
id. Capt. 2, 1, 32:faciam ut tu voles,
id. Men. 5, 9, 90: ut vales? Tox. Ut queo, id. Pers. 1, 1, 16:ut potero feram,
Ter. And. 5, 3, 27:faciam ut mones,
id. Hec. 4, 4, 97:Ciceronem et ut rogas amo, et ut meretur et ut debeo,
Cic. Q. Fr. 3, 9, 9:cupiditates quae possunt esse in eo qui, ut ipse accusator objecit, ruri semper habitarit?
id. Rosc. Am. 14, 39:ut ex propinquis ejus audio, non tu in isto artificio callidior es, quam hic in suo,
id. ib. 17, 49:homo demens, ut isti putant,
id. Rep. 1, 1, 1:cumulate munus hoc, ut opinio mea fert, effecero,
id. ib. 1, 46, 70:non ut clim solebat, sed ut nunc fit, mimum introduxisti,
id. Fam. 9, 16, 7:Labienus, ut erat ei praeceptum, ne proelium committeret nisi, etc., monte occupato nostros exspectabat, proelioque abstinebat,
Caes. B. G. 1, 22:cuncta ut gesta erant exposuit,
Liv. 3, 50, 4:(Postumius) fugerat in legatione, ut fama ferebat, populi judicium,
id. 10, 46, 16:sed, ut plerumque fit, major pars meliorem vicit,
id. 21, 4, 1:nec temere, et ut libet conlocatur argentum, sed perite servitur,
Sen. Vit. Beat. 17, 2:servus, ut placet Chrysippo, perpetuus mercenarius est,
id. Ben. 3, 22, 1.—Esp. parenthet., to denote that the facts accord with an assumption or supposition made in the principal sentence (= sicut):si virtus digna est gloriatione, ut est,
Cic. Fin. 4, 18, 51:quorum etiamsi amplecterer virtutem, ut facio, tamen, etc.,
id. Phil. 10, 9, 18:quamvis fuerit acutus, ut fuit,
id. Ac. 2, 22, 69; cf.:incumbite in causam, Quirites, ut facitis,
id. Phil. 4, 5, 12:tu modo istam imbecillitatem valetudinis sustenta, ut facis,
id. Fam. 7, 1, 5:satis enim erat, probatum illum esse populo Romano, ut est,
id. Phil. 1, 15, 37.—With the correlative ita or sic: VTI LEGASSIT SVPER PECVNIA TVTELAVE SVAE REI, ITA IVS ESTO, Leg. XII. Tab. 5, fr. 3: alii, ut esse in suam rem ducunt, ita sint;3.ego ita ero ut me esse oportet,
Plaut. Men. 5, 6, 24 sq.:sic sum ut vides,
id. Am. 2, 1, 57:omnes posthabui mihi res, ita uti par fuit,
Ter. Phorm. 5, 8, 15:ut viro forti ac sapienti dignum fuit, ita calumniam ejus obtrivit,
Cic. Caecin. 7, 18.—In partic. with a superlative belonging to the principal sentence, attracted to the relative clause:haec ut brevissime dici potuerunt, ita a me dicta sunt (= ita breviter dicta sunt ut dici potuerunt),
Cic. de Or. 2, 41, 174.—So ut qui, with sup.:te enim semper sic colam et tuebor ut quem diligentissime,
Cic. Fam. 12, 62 fin.; without sic or ita:causas ut honorificentissimis verbis consequi potero, complectar,
id. Phil. 14, 11, 29:sed exigenda est ut optime possumus,
Quint. 12, 10, 38.—And with comp.:eruditus autem sic ut nemo Thebanus magis,
Nep. Epam. 2, 1; cf.:ad unguem Factus homo, non ut magis alter, amicus,
Hor. S. 1, 5, 33:cocto Chium sic convenit, ut non Hoc magis ullum aliud,
id. ib. 2, 8, 48.—Doubled ut ut, as indefinite relative, = utcumque, in whatever manner, howsoever (mostly ante-class.; only with indic.):4.gaudeo, ut ut erga me est merita,
Plaut. Am. 5, 1, 52:age jam, utut est, etsi'st dedecori, patiar,
id. Bacch. 5, 2, 85:utut est, mihi quidem profecto cum istis dictis mortuo'st,
id. Ps. 1, 3, 76:utut res sese habet, pergam, etc.,
id. Most. 3, 1, 14:non potis est pietati opsisti huic, ututi res sunt ceterae,
id. Ps. 1, 3, 36; id. Cist. 1, 1, 110:sed ut ut haec sunt, tamen hoc faciam,
Ter. Phorm. 3, 2, 46; cf. id. ib. 3, 1, 4; id. Heaut. 1, 2, 26; id. Ad. 2, 2, 40; 4, 4, 22:ut ut est res, casus consilium nostri itineris judicabit,
Cic. Att. 15, 25 B. and K. (dub.;v. Orell. ad loc.): sed ut ut est, indulge valetudini tuae,
id. Fam. 16, 18, 1 dub. (al. ut est).—Causal, as, = prout, pro eo ut.a.Introducing a general statement, in correspondence with the particular assertion of the principal clause, ut = as, considering... that, in accordance with:b.atque, ut nunc sunt maledicentes homines, uxori meae mihique objectent, lenociniam facere,
Plaut. Merc. 2, 3, 75:ut aetas mea est, atque ut huic usus facto est,
id. Men. 5, 2, 1:haud scio hercle ut homo'st, an mutet animum,
Ter. Phorm. 5, 2, 9:praesertim, ut nunc sunt mores,
id. ib. 1, 2, 5:atque ille, ut semper fuit apertissimus, non se purgavit, sed, etc.,
Cic. Mur. 25, 51:permulta alia colligit Chrysippus, ut est in omni historia curiosus,
id. Tusc. 1, 45, 108:magnifice et ornate, ut erat in primis inter suos copiosus, convivium comparat,
id. Verr. 2, 1, 26, § 65:Kal. Sextilibus, ut tunc principium anni agebatur, consulatum ineunt,
Liv. 3, 6, 1:tribuni, ut fere semper reguntur a multitudine magis quam regunt, dedere plebi, etc.,
id. 3, 71, 5:transire pontem non potuerunt, ut extrema resoluta erant, etc.,
id. 21, 47, 3.—Ellipt.:mortales multi, ut ad ludos, convenerant (ut fit, si ludi sunt),
Plaut. Men. prol. 30:Epicharmi, acuti nec insulsi hominis, ut Siculi,
as was natural, he being a Sicilian, Cic. Tusc. 1, 8, 15; so,Diogenes, liberius, ut Cynicus... inquit,
id. ib. 5, 33, 92:ceterum haec, ut in secundis rebus, segniter otioseque gesta,
Liv. 23, 14, 1.—Reflecting the assertion to particular circumstances, etc., ut = for, as, considering:c.hic Geta ut captus est servorum, non malus,
Ter. Ad. 3, 4, 34:ut est captus hominum,
Cic. Tusc. 2, 27, 65; Caes. B. G. 4, 3: Themistocles ut apud nos perantiquus, ut apud Athenienses non ita sane vetus, in regard to us, etc., Cic. Brut. 10, 41:Caelius Antipater, scriptor, ut temporibus illis, luculentus,
for those times, id. ib. 26, 102:nonnihil, ut in tantis malis est profectum,
considering the unfortunate state of affairs, id. Fam. 12, 2, 2:(orationis genus) ut in oratore exile,
for an orator, id. Or. 3, 18, 66:multae (erant in Fabio) ut in homine Romano, litterae,
id. Sen. 4, 12:consultissimus vir, ut in illa quisquam esse aetate poterat,
Liv. 1, 18, 1:florentem jam ut tum res erant,
id. 1, 3, 3:Apollonides orationem salutarem, ut in tali tempore, habuit,
id. 24, 28, 1:Sp. Maelius, ut illis temporibus praedives,
id. 4, 13, 1: insigni, ut illorum temporum habitus erat, triumpho, id. 10, 46, 2:Ardeam Rutuli habebant, gens ut in ea regione atque in ea aetate divitiis praepollens,
id. 1, 57, 1:vir, ut inter Aetolos, facundus,
id. 32, 33, 9:Meneclidas, satis exercitatus in dicendo, ut Thebanus scilicet,
Nep. Epam. 5, 2:ad magnam deinde, ut in ea regione, urbem pervenit,
Curt. 9, 1, 14:multum, ut inter Germanos, rationis ac sollertiae,
Tac. G. 30. —Ut before relatives, with subj., as it is natural for persons who, like one who, since he, since they, etc.; seeing that they, etc. (not in Cic.):d.non demutabo ut quod certo sciam,
seeing that I know it for certain, Plaut. Ps. 1, 5, 153:prima luce sic ab castris proficiscuntur ut quibus esset persuasum non ab hoste, sed ab homine amicissimo consilium datum,
Caes. B. G. 5, 31, 6:facile persuadent (Lucumoni) ut cupido honorum, et cui Tarquinii materna tantum patria esset,
Liv. 1, 34, 6:inde consul, ut qui jam ad hostes perventum cerneret, explorato, etc., procedebat,
id. 38, 18, 7:Philippus, ut cui de summa rerum adesset certamen, adhortandos milites ratus, etc.,
id. 33, 4, 11:Tarquinius ad jus regni nihil praeter vim habebat, ut qui neque populi jussu, neque auctoribus patribus regnaret,
id. 1, 49, 3; 25, 23, 3:Aequorum exercitus, ut qui permultos annos imbelles egissent, sine ducibus certis, sine imperio,
id. 9, 45, 10:igitur pro se quisque inermes, ut quibus nihil hostile suspectum esset, in agmen Romanum ruebant,
id. 30, 6, 3; 23, 15, 4; 23, 29, 12:omnia nova offendit, ut qui solus didicerit quod inter multos faciendum est,
as is natural in one who, since he, Quint. 1, 2, 19:in omni autem speciali inest generalis, ut quae sit prior,
id. 3, 5, 9:ignara hujusce doctrinae loquacitas erret necesse est, ut quae vel multos vel falsos duces habeat,
id. 12, 2, 20; 5, 14, 28; 11, 3, 53.—Rarely with participle:ne Volsci et Aequi... ad urbem ut ex parte captam venirent,
Liv. 3, 16, 2:gens ferox cum procul visis Romanorum signis, ut extemplo proelium initura, explicuisset aciem, etc.,
id. 7, 23, 6.—With perinde or pro eo, with reference to several alternatives or degrees to be determined by circumstances, as, according as, to the extent that, in the measure that, etc.:C.perinde ut opinio est de cujusque moribus, ita quid ab eo factum et non factum sit, existimari potest,
Cic. Clu. 25, 70:in exspectatione civitas erat, perinde ut evenisset res, ita communicatos honores habitura,
Liv. 7, 6, 8: pro eo ut temporis difficultas aratorumque penuria tulit, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 54, § 126.—Transf. of local relations, like Gr. hina, where (very rare):II.in eopse astas lapide, ut praeco praedicat,
Plaut. Bacch. 4, 7, 17:flumen uti adque ipso divortio (aquae sunt),
Lucil. 8, 18 Mull.:in extremos Indos, Litus ut longe resonante Eoa Tunditur unda,
Cat. 11, 2 sqq.; 17, 10; cf. Verg. A. 5, 329; Lucr. 6, 550 Munro ad loc.Conj.A.Introducing comparative clauses of manner, = eodem modo quo, as, like.1.In gen.(α).With sic as correlative:(β).haec res sic est ut narro tibi,
Plaut. Most. 4, 3, 40:quae si ut animis sic oculis videre possemus, nemo de divina ratione dubitaret,
Cic. N. D. 2, 39, 99:Pomponium Atticum sic amo ut alterum fratrem,
id. Fam. 13, 1, 5:si sic ageres ut de eis egisti qui jam mortui sunt... ne tu in multos Autronios incurreres,
id. Brut. 72, 251:sic, Scipio, ut avus hic tuus, ut ego, justitiam cole,
id. Rep. 6, 15, 15:ut dicere alia aliis magis concessum est, sic etiam facere,
id. Quint. 11, 3, 150 (for ut... sic, in similes, v. sic, IV. 1. a.).—With ita as correlative:(γ).ut sementem feceris, ita metes,
Cic. Or. 2, 65, 261:quamobrem, ut ille solebat, ita nunc mea repetat oratio populi origines,
id. Rep. 2, 1. 3:non ut injustus in pace rex ita dux belli pravus fuit,
Liv. 1, 53, 1:ut haec in unum congeruntur, ita contra illa dispersa sunt,
Quint. 9, 3, 39.—With other correlatives:(δ).in balteo tracta ex caseo ad eundem modum facito ut placentum sine melle,
Cato, R. R. 78:encytum ad eundem modum facito uti globos,
id. ib. 80:cum animi inaniter moveantur eodem modo rebus his quae nulla sint ut iis quae sint,
Cic. Ac. 2, 15, 47:disputationem exponimus, eisdem fere verbis, ut disputatumque est,
id. Tusc. 2, 3, 9: scelerum caput, ut tute es item omnis censes esse' [p. 1941] Plaut. Rud. 4, 4, 55:ut filium bonum patri esse oportet, item ego sum patri,
id. Am. 3, 4, 9:fecisti item ut praedones solent,
Cic. Verr. 2, 4, 9, § 21:item ut illo edicto de quo ante dixi... edixit, etc.,
id. ib. 2, 1, 45, § 117;so with item,
id. Or. 60, 202:is reliquit filium Pariter moratum ut pater eius fuit,
Plaut. Aul. prol. 21.—With atque:nec fallaciam astutiorem ullus fecit Poeta atque ut haec est fabrefacta a nobis,
Plaut. Cas. 5, 1, 7.—And after aliter = than:si aliter ut dixi accidisset,
Cic. Rep. 1, 4, 7.—Without correlative:2.rem omnem uti acta erat cognovit,
Sall. J. 71, 5:quare perge ut instituisti,
Cic. Rep. 2, 11, 22:apud me, ut apud bonum judicem, argumenta plus quam testes valent,
id. ib. 1, 38, 59:miscent enim illas et interponunt vitae, ut ludum jocumque inter seria,
Sen. Vit. Beat. 12, 2:comitetur voluptas, et circa corpus ut umbra versetur,
id. ib. 13, 5:ut in animum ejus oratio, ut sol in oculos, incurrat,
Quint. 8, 2, 23.—In partic.a.Ut... ita or ut... sic; co-ordinate, introducing contrasted clauses.(α).= cum... tum, as... so, as on the one hand... so on the other, both and:(β).ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis non videt?
Cic. Fam. 10, 20, 2:ut Poeni ad moenia urbis Romanae nullo prohibente se pervenisse in gloria ponebant, ita pigebat irriti incepti,
Liv. 26, 37, 6:Dolabellam ut Tarsenses ita Laodiceni ultra arcessierunt,
Cic. Fam. 12, 13, 4:fert sortem suam quisque ut in ceteris rebus ita in amicitiis,
Sen. Ben. 2, 28, 3.—Concessive, = etsi... tamen, although... yet:b.consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen, respondit, etc.,
Liv. 4, 6, 2:Saguntini, ut a proeliis quietem habuerant per aliquot dies, ita non cessaverant ab opere,
id. 21, 11, 5:ut quies certaminum erat, ita ab apparatu operum nihil cessatum,
id. 21, 8, 1:haec omnia ut invitis, ita non adversantibus patriciis transacta,
id. 3, 55, 15:in agrum Nolanum exercitum traducit, ut non hostiliter statim, ita... nihil praetermissurus,
id. 23, 14, 6; 23, 34, 12:uti longe a luxuria, ita famae propior,
Tac. Agr. 6:ut multo infirmior, ita aliquatenus lucidior,
Quint. 10, 1, 74:ut est utilis saepe... ita obstabit melioribus,
id. 12, 2, 12:quod, ut optimum est, ita longe quidem, sed sequitur tamen,
id. 5, 12, 9; cf. id. 10, 1, 62.—With certe in place of ita:ut non demens, crudelis certe videtur,
Quint. 9, 2, 91.—Ita... ut;c.in oaths or strong asseverations: ita me di amabunt ut ego hunc ausculto lubens,
Plaut. Aul. 3, 5, 22:ita me di ament ut ego nunc non tam meapte causa Laetor quam illius,
Ter. Heaut. 4, 3, 8:ita me di amabunt, ut nunc Menedemi vicem Miseret me,
id. ib. 4, 5, 1:ita vivo ut maximos sumptus facio,
Cic. Att. 5, 15, 2.—So with sic:sic me di amabunt ut me tuarum miseritum'st fortunarum,
Ter. Heaut. 3, 1, 54.—In exemplifications.(α).In gen., as for example, for instance:(β).nam aut ipsa cognitio rei perquiritur, ut: virtus suam ne, etc., aut agendi consilium exquiritur, ut: sitne sapienti, etc.,
Cic. de Or. 3, 29, 112:sunt bestiae in quibus inest aliquid simile virtutis, ut in leonibus, ut in canibus, in equis, etc.,
id. Fin. 5, 14, 38:in libero populo, ut Rhodi, ut Athenis, nemo est civium qui, etc.,
id. Rep. 1, 31, 47:qui rem publicam constituissent, ut Cretum Minos, Lacedaemoniorum Lycurgus, etc.,
id. ib. 2, 1, 2; id. Ac. 2, 24, 76; id. Inv. 2, 52, 157:est aliquid quod dominus praestare servo debeat, ut cibaria, ut vestiarium,
Sen. Ben. 3, 21, 2:est etiam amarum quiddam... et aere, ut illud Crassi Ego te consulem putem? etc.,
Quint. 8, 3, 89; 4, 3, 12.—Where several instances are adduced, if each of them singly is made prominent, ut is repeated with each;if they are taken in a group, ut occurs but once, e. g. quod erant, qui aut in re publica, propter sapientiam florerent, ut Themistocles, ut Pericles, ut Theramenes, aut, qui.. sapientiae doctores essent, ut Gorgias, Thrasymachus, Isocrates, etc.,
Cic. de Or. 3, 16, 59.—Ut si, if for instance; for example, if, etc.; with subj.:d.ut si accusetur is qui P. Sulpicium se fateatur occidisse,
Auct. Her. 1, 15, 25:ut si quis hoc velit ostendere, eum qui parentem necarit, etc.,
Cic. Inv. 2, 15, 48:ut si qui docilem faciat auditorem, etc.,
id. ib. 1, 18, 26:ut si qui in foro cantet,
id. Off. 1, 40, 145:ut si quis ei quem urgeat fames venenum ponat,
Liv. 6, 40, 12; cf. Auct. Her. 2, 26, 4; 2, 27, 43; 3, 2, 2; Cic. Inv. 1, 49, 92:ut si obsessi de facienda ad hostem deditione deliberent,
Quint. 3, 8, 23:ut si des arma timidis et imbellibus,
id. 12, 5, 2; 5, 10, 34; 2, 4, 18; 9, 2, 79 et saep.—So with cum:ut cum marem feminamque filios dicimus,
Quint. 9, 3, 63; 1, 6, 22; 3, 8, 30; 9, 1, 3.—Before an appositive noun, as, the same as, like:e.qui canem et felem ut deos colunt,
Cic. Leg. 1, 11, 32:ut militiae Africanum ut deum coleret Laelius,
id. Rep. 1, 12, 18:suam vitam ut legem praefert suis civibus,
id. ib. 1, 34, 52:habuit (ei) honorem ut proditori, non ut amico fidem,
id. Verr. 2, 1, 15, § 38:Hannibalem, non ut prudentem tantum virum, sed ut vatem omnium quae tum evenirent admirari,
Liv. 36, 15, 2: (Dionysium) dimisi a me ut magistrum Ciceronum non lubenter;ut hominem ingratum non invitus,
in his capacity of, Cic. Att. 8, 10:qui ante captas Syracusas non desciverant... ut socii fideles accepti, quos metus post captas Syracusas dediderat, ut victi a victore leges acceperunt,
Liv. 25, 40, 4:qui et ipsum, ut ambiguae fidei virum, suspectum jam pridem habebat,
id. 24, 45, 12:Cicero ea quae nunc eveniunt cecinit ut vates,
Nep. Att. 16:et ipsam (virtutem) ut deos, et professores ejus ut antistites colite,
Sen. Vit. Beat. 26, 7:hunc ut deum homines intuebuntur,
Quint. 12, 10, 65:id ut crimen ingens expavescendum est,
id. 9, 3, 35.—Ut si = quasi, velut si, tamquam si, as if, just as if:f.mater coepit studiose... educere ita uti si esset filia,
Ter. Eun. 1, 2, 37:Rufio tuus ita desiderabatur ut si esset unus e nobis,
Cic. Fam. 7, 20, 1:ejus negotium sic velim suscipias ut si esset res mea,
id. ib. 2, 14, 1:ita se gerant in istis Asiaticis itineribus ut si iter Appia via faceres,
id. Q. Fr. 1, 1, 6:qui aliis nocent ut in alios liberales sint, in eadem sunt injustitia ut si in suam rem aliena convertant,
id. Off. 1, 14, 42; id. Opt. Gen. 4, 10:similes sunt ut si qui gubernatorem in navigando nihil agere dicant,
like men who should say, Cic. Sen. 6, 17: similiter facere eos... ut si nautae certarent, etc., they act like sailors who, etc., id. Off. 1, 25, 87.—Ut quisque... ita (sic), with superlatives (= eo magis... quo magis, with indefinite subjects): ut quisque est vir optimus, ita difficillime alios improbos suspicatur, the better a man is, the more difficult it is for him to, etc., Cic. Q. Fr. 1, 1, 4, § 12:(α).ut quaeque res est turpissima, sic maxime et maturissime vindicanda est,
id. Caecin. 2, 7:ut quisque (morbus) est difficillimus, ita medicus nobilissimus quaeritur,
id. Clu. 21, 57:ut quisque te maxime cognatione... attingebat, ita maxime manus tua putabatur,
id. Verr. 2, 2, 10, § 27; id. Off. 1, 16, 50; 1, 19, 64:nam ut quaeque forma perfectissima ita capacissima est,
Quint. 1, 10, 40.—This construction is variously modified,With ita understood:(β).facillime ad res injustas impellitur ut quisque altissimo animo est,
Cic. Off. 1, 19, 65. —With virtual superlatives:(γ).ut quisque in fuga postremus ita in periculo princeps erat,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 90:ut quisque optime institutus est, esse omnino nolit in vita, si, etc.,
id. Fin. 5, 20, 57.—The superlatives omitted in either clause:(δ).ut quisque aetate antecedit, ita sententiae principatum tenet,
Cic. Sen. 18, 64:ut quisque aetate et honore antecedebat, ita sententiam dixit,
id. Verr. 2, 4, 64, § 143:pro se quisque, ut in quoque erat auctoritatis plurimum, ad populum loquebatur,
id. ib. 2, 1, 27, §68: ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae objectus,
Liv. 9, 6, 1:ut quisque maxime laboraret locus, aut ipse occurrebat, aut aliquos mittebat,
id. 34, 38, 6.—And with tum = ita:nec prodesse tantum, sed etiam amari potest, tum... ut quisque erit Ciceroni simillimus,
in proportion to his resemblance, Quint. 2, 5, 20.—With a comparative in one of the terms:(ε).major autem (societas est) ut quisque proxime accederet,
Cic. Lael. 5, 19.—Without superlative, as, according as:B.de captivis, ut quisque liber aut servus esset, suae fortunae a quoque sumptum supplicium est,
Liv. 3, 18, 10 (for ut quisque... ita, in temporal clauses, v. B. 3. g infra).—Introducing a temporal clause, the principal predicate being an immediate sequence; orig. = quo tempore.1.With perf. indic.a.In gen., as soon as:b.principio ut illo advenimus... continuo Amphitruo delegit viros, etc.,
Plaut. Am. 1, 1, 49:ut hinc te intro ire jussi, opportune hic fit mi obviam,
Ter. And. 3, 4, 11:ut abii abs te fit forte obviam Mihi Phormio,
id. Phorm. 4, 3, 12:ut modo argentum tibi dedimus apud forum, recta domum Sumus profecti,
id. ib. 5, 6, 19; id. Hec. 3, 3, 5; 5, 1, 26; id. Eun. 4, 7, 12:qui ut peroravit, surrexit Clodius,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 2:eumque ut salutavit, amicissime apprehendit,
id. Rep. 1, 11, 7:qui ut huc venit... hominesque Romanos bellicis studiis ut vidit incensos, existimavit, etc.,
id. ib. 2, 13, 25; cf. id. Verr. 2, 4, 22, § 48; id. Phil. 9, 4, 9; id. Brut. 8, 30:ut vero aquam ingressi sunt... tum utique egressis rigere omnibus corpora,
Liv. 21, 54, 9:ut haec dicta in senatu sunt, dilectus edicitur,
id. 3, 10, 9; 23, 34, 6; 24, 44, 10.—In oblique discourse:c.Ariovistum, ut semel Gallorum copias vicerit, superbe et crudeliter imperare,
Caes. B. G. 1, 31.—With primum, when first, as soon as ever:d.atque ego, ut primum fletu represso loqui posse coepi, Quaeso inquam, etc.,
Cic. Rep. 6, 15, 15:Siculi, ut primum videre volgari morbos, in suas quisque urbes dilapsi sunt,
Liv. 25, 26, 13: ut primum lingua coepit esse in quaestu, curam morum qui diserti habebantur reliquerunt, Quint. prooem. 13.—Rarely of coincidence in time:e.nam ut dudum adcurrimus ad Alcesimarchum... tum mi puto prae timore hic excidisse Cistellam,
Plaut. Cist. 4, 2, 46.—Ut = ex quo tempore. since:2.ut Brundusio profectus es, nullae mihi abs te sunt redditae litterae,
Cic. Att. 1, 15, 2.—With imperf. indic.(α).In gen.: Fabii oratio fuit qualis biennio ante;(β).deinde, ut vincebatur consensu, versa ad P. Decium collegam poscendum,
Liv. 10, 22, 2:deinde ut nulla vi perculsos sustinere poterat, Quid ultra moror, inquit, etc.,
id. 10, 28, 20:Marcellus, ut tanta vis ingruebat mali, traduxerat in urbem suos,
id. 25, 26, 15:ut vero... exurebatur amoenissimus Italiae ager, villaeque passim incendiis fumabant... tum prope de integro seditione accensi,
id. 22, 14, 1.— And with perf. and imperf. in co-ordinate clauses:consules, ut ventum ad Cannas est, et in conspectu Poenum habebant,
Liv. 22, 44, 1:ut in extrema juga ventum, et hostes sub oculis erant,
id. 22, 14, 3:ut Poenus apparuit in collibus, et pauci... adferebant, etc.,
id. 24, 1, 6.—Of repeated past actions, whenever:3.ut quaeque pars castrorum nudata defensoribus premi videbatur, eo occurrere et auxilium ferre,
Caes. B. G. 3, 4.—With plupf.(α).= postquam (rare):(β).ut hinc forte ea ad obstetricem erat missa,
Ter. Ad. 4, 4, 10:ut ad mare nostrae cohortes excubuerant, accessere subito prima luce Pompejani,
Caes. B. C. 3, 63.—In epistolary style = the Engl. perf.:(γ).litteras scripsi... statim ut tuas legeram (= litteras nunc scribo, ut tuas legi),
Cic. Att. 2, 12, 4:ut Athenas a. d. VII. Kal. Quinct. veneram, exspectabam ibi jam quartum diem Pomptinium (= ut veni, exspecto),
id. ib. 5, 10, 1.—Of repeated past actions, whenever:4.ut cujusque sors exciderat... alacer arma capiebat,
Liv. 21, 42, 3 dub.:ut quisque istius animum offenderat, in lautumias statim coniciebatur,
Cic. Verr. 2, 5, 55, § 143:ut quidque ego apprehenderam, statim accusator extorquebat e manibus,
id. Clu. 19, 52:ut cuique erat locus attributus, ad munitiones accedunt,
Caes. B. G. 7, 81; cf.:ut quisque arma ceperat... inordinati in proelium ruunt,
Liv. 23, 27, 5.—With ita as correl.:ut enim quisque contra voluntatem ejus dixerat, ita in eum judicium de professione jugerum postulabatur,
Cic. Verr. 2, 3, 15, § 39.—With fut. perf., or, in oblique discourse, plupf. subj.:C.neque, ut quaeque res delata ad nos erit, tum denique scrutari locos debemus,
Cic. Or. 2, 34, 146:traditum esse ut quando aqua Albana abundasset, tum... victoriam de Veientibus dari,
Liv. 5, 15, 11 (for ut after simul, v. simul, VI.).—Introducing substantive clauses, that; always with subj. (cf. ut as interrog. adverb in dependent clauses, I. A. 3. supra).1.In object clauses.a.In clauses which, if independent, would take the imperative mood, often rendered by the Engl. infinitive.(α).After verbs denoting [p. 1942] to wish, request, pray, demand, or invite:(β).malim istuc aliis ita videatur quam uti tu, soror, te collaudes,
Plaut. Poen. 5, 4, 18:equidem mallem ut ires,
Cic. Att. 1, 16, 8:equidem vellem ut pedes haberent (res tuae),
id. Fam. 7, 31, 2:volo uti mihi respondeas num quis, etc.,
id. Vatin. 7, 17:precor (deos) ut his infinitis nostris malis contenti sint,
id. Q. Fr. 1, 3, 9:postulo ut ne quid praejudicati afferatis,
id. Clu. 2, 5:petebant uti equites praemitterent,
Caes. B. G. 4, 11:tibi instat Hortensius ut eas in consilium,
Cic. Quint. 10, 34:hoc ut aliquando fieret, instabat,
Sen. Clem. 2, 1, 2:illum Dolabellae dixisse (= eum rogasse) ut ad me scriberet (= me rogaret), ut in Italiam quam primum venirem,
Cic. Att. 11, 7, 2:cupio ut quod nunc natura et impetus est, fiat judicium,
Sen. Clem. 2, 2, 2:senectutem ut adipiscantur omnes optant,
Cic. Lael. 2, 4:exigo a me, non ut optimis par sim, sed ut malis melior,
Sen. Vit. Beat. 17, 3.—With ut ne = ne:Trebatio mandavi, ut, si quid te eum velles ad me mittere, ne recusaret,
Cic. Fam. 4, 1, 2; Tac. H. 4, 58 fin. —Also without verb, like utinam, to express a wish;esp. in imprecations (ante-class.): ut te cum tua Monstratione magnus perdat Juppiter,
Ter. Ad. 4, 6, 2:ut illum di deaeque perdant,
id. Eun. 2, 3, 10; id. Heaut. 4, 6, 6.—After verbs expressing or implying advice, suggestion, or exhortation:(γ).ego vos hortari tantum possum ut, etc.,
Cic. Lael. 5, 17:quod suades ut ad Quinctium scribam, etc.,
id. Att. 11, 16, 4:tibi auctor sum ut eum tibi ordinem reconcilies,
id. Fam. 1, 9, 26:censeo ut iter reliquum conficere pergas,
I propose, id. Or. 2, 71, 200; Caes. B. C. 1, 2; Liv. 30, 40, 4:dixeram a principio ut sileremus,
I had advised, Cic. Brut. 42, 157:Pompejum monebat ut meam domum metueret,
id. Sest. 64, 133:equidem suasi ut Romam pergeret,
id. Att. 16, 8, 2:M. Messalae et ipsi Attico dixit ut sine cura essent,
exhorted, id. ib. 16, 16, A, 5.—After verbs expressing resolution or agreement to do something:(δ).rus ut irem jam heri constitiveram,
Plaut. Ps. 1, 5, 136:decrevistis ut de praemiis militum primo quoque tempore referretur,
Cic. Phil. 5, 2, 4:constitueram ut pridie Idus Aquini manerem,
id. Att. 16, 10, 1:statuunt ut decem millia hominum in oppidum submittantur,
Caes. B. G. 7, 21:Hasdrubal paciscitur cum Celtiberorum principibus ut copias inde abducant,
Liv. 25, 33, 3:illos induxisse in animum, ut superbo quondam regi, tum infesto exuli proderent (patriam),
id. 2, 5, 7; 27, 9, 9; 42, 25, 11:ut ne plebi cum patribus essent conubia sanxerunt,
Cic. Rep. 2, 27, 63:servitia urbem ut incenderent conjurarunt,
Liv. 4, 45, 1.—After verbs of command or prohibition:(ε).imperat Laelio ut per collis circumducat equites,
Liv. 28, 33, 11:illud praecipiendum fuit ut... diligentiam adhiberemus,
Cic. Lael. 16, 60:M. Aemilio senatus negotium dat ut Patavinorum seditionem comprimeret,
Liv. 41, 27, 3:consul edicere est ausus ut senatus ad vestitum rediret,
Cic. Pis. 8, 18:jubet sententiam ut dicant suam,
Plaut. Am. 1, 1, 50:hic tibi in mentem non venit jubere ut haec quoque referret,
Cic. Verr. 2, 4, 12, § 28.—With ne:iis praedixit, ut ne prius Lacedaemoniorum legatos dimitteret, quam ipse esset remissus,
Nep. Them. 7, 3.—Verbs expressing permission:b.atque ille legem mihi de XII. tabulis recitavit quae permittit ut furem noctu liceat occidere,
Cic. Tull. 20, 47:concedo tibi ut ea praetereas quae, etc.,
id. Rosc. Am. 19, 54:dabis mihi hanc veniam ut eorum... auctoritatem Graecis anteponam,
id. de Or. 1, 6, 23:ille tibi potestatem facturus est ut eligas utrum velis,
id. Div. in Caecil. 14, 45:illud natura non patitur ut aliorum spoliis nostras facultates augeamus,
id. Off. 3, 5, 22.—In dependent clauses implying an aim or end.(α).After verbs denoting direction and inclination of the mind, care, purpose, intention, or striving:(β).ut plurimis prosimus enitimur,
Cic. Ac. 2, 2, 6:facilior erit ut albam esse nivem probet quam erat Anaxagoras,
he will be more inclined, disposed, id. ib. 2, 36, 117: ne ille longe aberit ut argumento credat philosophorum, far remote from believing = not inclined, id. ib. 2, 47, 144: qui sibi hoc sumpsit ut conrigat mores aliorum, quis huic ignoscat si, who undertakes to correct, id. Verr. 2, 3, 1, § 2:navem idoneam ut habeas diligenter videbis,
care, id. Fam. 16, 1, 2:ille intellexit id agi atque id parari ut filiae suae vis afferretur,
id. Verr. 2, 1, 26, § 67:pater potuit animum inducere ut naturam ipsam vinceret,
id. Rosc. Am. 19, 53:cum senatus temptaret ut ipse gereret sine rege rem publicam,
id. Rep. 2, 12, 23:equidem ut honore dignus essem, maxime semper laboravi,
id. Planc. 20, 50:omni contentione pugnatum est ut lis haec capitis existimaretur,
id. Clu. 41, 116:omnis spes ad id versa ut totis viribus terra adgrederentur,
Liv. 24, 34, 12:omnis cura solet in hoc versari, semper ut boni aliquid efficiam dicendo,
Cic. de Or. 2, 75, 306:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8; 2, 34, 11.—Verbs of effecting:(γ).nec potui tamen Propitiam Venerem facere uti esset mihi,
Plaut. Poen. 2, 6:prior pars orationis tuae faciebat ut mori cuperem,
Cic. Tusc. 1, 47, 112:caritas annonae faciebat ut istuc... tempore magnum videretur,
id. Verr. 2, 3, 92, § 215:sol efficit ut omnia floreant,
id. N. D. 2, 15, 41:potest praestare ut ea causa melior esse videatur,
id. Or. 1, 10, 44:non committam ut tibi ipse insanire videar,
id. Fam. 5, 5, 3:di prohibeant, judices, ut hoc praesidium sectorum existimetur,
id. Rosc. Am. 52, 151:effecisti ut viverem et morerer ingratus,
Sen. Ben. 2, 25, 1:quibus nihil aliud actum est quam ut pudor hominibus peccandi demeretur,
id. Vit. Beat. 26, 6.—Verbs of obtaining:(δ).Dumnorix a Sequanis impetrat ut per fines suos Helvetios ire patiantur,
Caes. B. G. 1, 9:quid assequitur, nisi hoc ut arent qui... in agris remanserunt,
what does he gain, Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:facile tenuit ut (Chalcidis) portae sibi aperirentur,
Liv. 35, 51, 6:vicerunt tribuni ut legem perferrent,
id. 4, 25, 13.—Verbs of inducing and compelling:(ε).nec ut omnia quae praescripta sunt defendamus necessitate ulla cogimur,
Cic. Ac. 2, 3, 8:civitati persuasit ut de finibus suis exirent,
Caes. B. G. 1, 2:exspectatione promissi tui moveor ut admoneam te,
Cic. Fam. 9, 8, 1:Parhedrum excita ut hortum ipse conducat,
id. ib. 16, 18, 2:ille adduci non potest ut... ne lucem quoque hanc eripere cupiat, etc.,
id. Rosc. Am. 52, 150:impellit alios avaritia, alios iracundia ut levem auditionem pro re comperta habeant,
Caes. B. G. 7, 42:ut de clementia scriberem, Nero Caesar, una me vox tua maxime compulit,
Sen. Clem. 2, 1, 1.—After verbs implying duty, right, rule, condition, or possibility:c.cum mihi ne ut dubitem quidem relinquatur,
not even the possibility of doubt, Cic. Ac. 2, 38, 119:obsides inter se dent, Sequani ne itinere Helvetios prohibeant, Helvetii ut sine maleficio transeant,
Caes. B. G. 1, 9:se ita a majoribus didicisse ut magis virtute quam dolo contenderent,
id. ib. 1, 13:mea lenitas hoc exspectavit ut id quod latebat erumperet,
Cic. Cat. 2, 12, 27:(natura) nobis insculpsit in mentibus, ut eos (deos) aeternos et beatos haberemus,
id. N. D. 1, 17, 45:hoc mihi Metellus non eripuit, hoc etiam addidit ut quererer hoc sociis imperari,
he gave the additional right, id. Verr. 2, 2, 68, § 164:ut vero conloqui cum Orpheo, Musaeo, Homero liceat, quanti tandem aestimatis?
the privilege of conversing, id. Tusc. 1, 41, 98:respondet Socrates sese meruisse ut amplissimis honoribus decoraretur,
id. Or. 1, 54, 272:meruit ut suspendatur,
Sen. Ep. 7, 5:quia enim non sum dignus prae te ut figam palum in parietem,
Plaut. Mil. 4, 4, 4.—So after dignus, Liv. 24, 16, 19; Quint. 8, 5, 12.—After verbs of fearing, where ut implies a wish contrary to the fear; that not:d.rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere se dicebant,
Caes. B. G. 1, 39:vereor ut satis diligenter actum sit in senatu de litteris meis,
Cic. Att. 6, 4, 2:verebar ut redderentur,
id. Fam. 12, 19, 1:sin homo amens diripiendam urbem daturus est, vereor ut Dolabella ipse satis nobis prodesse possit,
id. ib. 14, 14, 1:veretur Hiempsal ut foedus satis firmum sit,
id. Leg. 2, 22, 58:timeo ut sustineas,
id. Fam. 14, 2, 3:o puer, ut sis vitalis, metuo, et majorum ne quis amicus Frigore te feriat,
Hor. S. 2, 1, 60.— So sometimes after video, with weakened force: vide ut sit, nearly = perhaps it is not (cf. Roby, Gr. 2, p. 280): considerabitis, vestri similes feminae sintne Romae;si enim non sunt, videndum est, ut honeste vos esse possitis,
Cic. Fam. 14, 14, 1.—Very rarely ut stands for ne after verbs of fearing:quia nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat,
Liv. 28, 22, 12 Weissenb. ad loc.:ut ferula caedas meritum... non vereor,
Hor. S. 1, 3, 120 Jan. and Orell. ad loc. —In interrogative clauses represented as untrue, rejecting a supposition or thought with indignation (nearly = fierine potest ut):2.me ut quisquam norit, nisi ille qui praebet cibum?
Plaut. Pers. 1, 3, 52:te ut ulla res frangat, tu ut umquam te corrigas?
Cic. Cat. 1, 9, 22:egone ut te interpellem?
id. Tusc. 2, 18, 42:pater ut in judicio capitis obesse filio debeat?
id. Planc. 13, 31:egone ut prolis meae fundam cruorem?
Sen. Med. 927.—In subject clauses, with impersonal predicates.a.With a predicate adjective.(α).With the idea of rule, duty, etc.:(β).id arbitror Adprime in vita utile esse, ut ne quid nimis,
Ter. And. 1, 1, 34:reliquum est ut de Catuli sententia dicendum videatur,
Cic. Imp. Pomp. 20, 59:praeclarum est et verum ut eos qui nobis carissimi esse debeant, aeque ac nosmet ipsos amemus,
id. Tusc. 3, 29, 73:ergo hoc sit primum ut demonstremus quem imitetur,
id. de Or. 2, 22, 90:proximum est ut doceam, etc.,
id. N. D. 2, 29, 73:extremum est ut te orem, etc.,
id. Fam. 4, 13, 7:ei (Dionysio) ne integrum quidem erat ut ad justitiam remigraret,
permission, id. Tusc. 5, 21, 62. —With predicates, aequum est, par (anteclass. and rare):aequom videtur tibi ut ego alienum quod est Meum esse dicam?
Plaut. Rud. 4, 7, 4:non par videtur... praesente ibus una paedagogus ut siet,
id. Bacch. 1, 2, 31.—In clauses expressing result and consequence:(γ).magnificum illud etiam et gloriosum ut Graecis de philosophia litteris non egeant, illud,
that result of my labors, Cic. Div. 2, 2, 5:consentaneum est huic naturae ut sapiens velit gerere et administrare rem publicam,
id. Fin. 3, 20, 68. —In clauses represented as real, true, false, certain, or probable (where the acc. and inf. might be used):b.concedetur verum esse ut bonos boni diligant,
Cic. Lael. 14, 50: sin autem illa veriora ut idem interitus animorum et corporum, etc., id. ib 4, 14; cf.:concedant ut hi viri boni fuerin (= concedant vere factum esse ut, etc.),
id. ib. 5, 18:si verum est ut populus Romanus omnis gentes virtute superarit, etc.,
Nep. Hann. 1, 1:de ipso Roscio potest illud quidem esse falsum ut circumligatus fuerit, angui,
Cic. Div. 2, 31, 66:non est verisimile ut Chrysogonus horum litteras adamarit aut humanitatem,
id. Rosc. Am. 41, 121:deos verisimile est ut alios indulgentius tractent propter parentis, alios propter futuram posterorum indolem,
Sen. Ben. 4, 32, 1; so,rarum est ut,
Quint. 3, 19, 3:quid tam inusitatum quam ut, etc.,
Cic. Imp. Pomp. 21, 62.—And after potius:multi ex plebe spe amissa potius quam ut cruciarentur... se in Tiberim praecipitaverunt,
Liv. 4, 12, 11.—With predicate nouns.(α).Expressing the idea of a verb which would require an object clause, with ut:(β).quoniam ut aliter facias non est copia,
Plaut. Merc. 5, 4, 30:Romano in hostico morandi causa erat ut hostem ad certamen eliceret,
Liv. 6, 31, 7:vetus est lex amicitiae ut idem amici semper velint,
Cic. Planc. 2, 5:consensus fuit senatus ut mature proficisceremur (= decretum est a senatu),
id. Fam. 3, 3, 1:fuit hoc sive meum, sive rei publicae fatum ut in me unum omnis illa inclinatio temporum incumberet,
ordained by fate, id. Balb. 26, 58:tempus est ut eamus ad forum,
Plaut. Mil. 1, 1, 72:dicasque tempus maximum esse ut eat,
id. ib. 4, 3, 9:primum est officium ut homo se conservet in naturae statu,
Cic. Fin. 3, 6, 20:ejus culturae hoc munus est ut efficiat, etc.,
id. ib. 4, 14, 38:caput illud est ut Lyconem recipias in necessitudinem tuam,
duty, id. Fam. 13, 19, 3; so,caput est ut, etc.,
id. de Or. 1, 19, 87:fuit hoc quoddam inter Scipionem et Laelium jus ut Scipio Laelium observaret parentis loco,
id. Rep. 1, 12, 18:mea ratio in dicendo haec esse solet ut boni quod habeat id amplectar,
id. de Or. 2, 72, 292; so,ratio est ut,
id. Verr. 1, 11, 34: est mos hominum ut [p. 1943] nolint eundem pluribus excellere, id. Brut. 21, 84:est hoc Gallicae consuetudinis ut, etc.,
Caes. B. G. 4, 5.—Expressing result and consequence:c.est hoc commune vitium in magnis liberisque civitatibus ut invidia gloriae comes sit,
Nep. Chabr. 3, 3.—With impersonal verbs.(α).Including the idea of a verb requiring an object clause, with ut:(β).convenit, victi utri sint eo proelio, urbem, agrum... seque uti dederent,
Plaut. Am. 1, 1, 71:mihi cum Dejotaro convenit ut ille in meis castris esset,
Cic. Att. 6, 1, 14:placitum est ut in aprico loco considerent,
id. Rep. 1, 12, 18:postea mihi placuit ut, etc.,
id. Or. 1, 34, 155:ad Appii Claudii senectutem accedebat etiam ut caecus esset,
id. Sen. 6, 16.—So after fit, it happens:fit ut natura ipsa ad ornatius dicendi genus incitemur,
Cic. Or. 2, 83, 338:potest fieri ut res verbosior haec fuerit, illa verior,
it may be that, id. Att. 8, 3, 6; id. Ac. 2, 11, 36; id. Verr. 2, 2, 77, § 190.—So with accidit, evenit, contigit: accidit... ut illo itinere veniret Lampsacum,
Cic. Verr. 2, 1, 24, § 63; so id. Imp. Pomp. 9, 25:sed tamen hoc evenit ut in vulgus insipientium opinio valeat,
id. Tusc. 2, 26, 63:utinam Caesari contigisset ut esset optimo cuique carissimus,
id. Phil. 5, 18, 49.—Denoting consequence:(γ).ex quo efficitur ut quidquid honestum sit, idem sit utile,
Cic. Off. 2, 3, 10:sequitur ut dicamus quae beneficia danda sint et quemadmodum,
Sen. Ben. 1, 11, 1:sequitur ut causa ponatur,
Cic. Or. 2, 81, 331.—Est, in the meaning fit, or causa est:3.est ut plerique philosophi nulla tradant praecepta dicendi,
it is a fact that, Cic. Or. 2, 36, 152:non est igitur ut mirandum sit ea praesentiri,
there is no reason for wondering, id. Div. 1, 56, 128:quando fuit ut quod licet non liceret?
id. Cael. 20, 48; so, in eo est ut, prope est ut, to be on the point of, to be near to:jam in eo rem fore ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,
Liv. 8, 27, 3:cum jam in eo esset ut comprehenderetur,
Nep. Paus. 5, 1; id. Milt. 7, 3:jam prope erat ut ne consulum quidem majestas coerceret iras hominum,
Liv. 2, 23, 14:prope est ut lamentationem exigat,
Sen. Clem. 2, 6, 4.— Here belongs the circumlocution of the periphrastic future by futurum esse or fore, with ut; generally in the inf.:arbitrabar fore ut lex de pecuniis repetundis tolleretur,
Cic. Verr. 1, 14, 41.—Very rarely in the indic.:futurum est ut sapiam,
Sen. Ep. 117, 29.—In attributive clauses, dependent on nouns not belonging to the predicate.a.With the idea of resolve, etc.:b.vicit sententia ut mitterentur coloni,
Liv. 9, 26, 4:sententiam dixit (= censuit) ut judicum comitia haberentur,
Cic. Q. Fr. 2, 1, 2; id. Fam. 4, 4, 5; id. Tusc. 5, 41, 119; id. Leg. 3, 15, 33.—Of agreement:c.fide accepta ut remitterent eum,
Liv. 24, 48, 8. —Of law, rule, etc.:d.praetores rogationem promulgarunt ut omnes regiae stirpis interficerentur,
Liv. 24, 25, 10:senatus consultum factum est ut M. Fulvius litteras extemplo ad consulem mitteret,
id. 35, 24, 2:haec ei est proposita condicio ut aut juste accusaret aut acerbe moreretur,
Cic. Clu. 14, 42:Suevi in eam se consuetudinem induxerunt ut locis frigidissimis lavarentur in fluminibus,
Caes. B. G. 4, 1.—Of duty:e.jusjurandum poscit ut quod esse ex usu Galliae intellexissent, communi consilio administrarent,
Caes. B. G. 8, 6. —Of purpose, inclination, etc.:f.vobis dent di mentem oportet ut prohibeatis, etc.,
make you inclined, Liv. 6, 18, 9:causa mihi fuit huc veniendi ut quosdam hinc libros promerem,
Cic. Fin. 3, 2, 8:confectio tabularum hanc habet vim (= efficit) ut quidquid fingatur aut non constet, appareat,
id. Font. 2, 3.—Of effect, result, etc.:4.fuit ista quondam virtus ut viri fortes acrioribus suppliciis civem perniciosum quam hostem everterent,
Cic. Cat. 1, 1, 3:habet hoc virtus ut viros fortis species ejus et pulchritudo etiam in hoste posita delectet,
id. Pis. 32, 81:damnatum poenam sequi oportebat ut igni cremaretur,
Caes. B. G. 1, 4.—In clauses of manner, that, so that.a.With ita, sic, adeo, tantus, talis, or tam as antecedent (v. hh. vv.;b.anteclass. ut qui = ut): Adeon' me fungum fuisse ut qui illi crederem?
Plaut. Bacch. 2, 3, 49.—With is or hic as antecedent: eos deduxi testes et eas litteras deportavi ut de istius facto dubium esse nemini possit, Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91:c.ejusmodi res publica debet esse ut inimicus neque deesse nocenti possit, neque obesse innocenti (ejusmodi = talis),
id. ib. 2, 3, 69, §162: eo perducam servum ut in multa liber sit,
Sen. Ben. 3, 19, 2:non eo loco res humanae sunt ut vobis tantum otii supersit,
id. Vit. Beat. 27, 6:haec aequitas in tuo imperio fuit, haec praetoris dignitas ut servos Siculorum dominos esse velles,
Cic. Verr. 2, 3, 38, § 87:hoc jure sunt socii ut eis ne deplorare quidem de suis incommodis liceat,
id. ib. 2, 2, 27, § 65.—Without antecedents, so that:d.cujus aures clausae veritati sunt ut ab amico verum audire nequeat, hujus salus desperanda est,
Cic. Lael. 24, 90:in virtute multi sunt ascensus, ut is maxima gloria excellat qui virtute plurimum praestet,
id. Planc. 25, 60:mons altissimus impendebat ut perpauci prohibere possent,
Caes. B. G. 1, 6:accessit quod Domitius Heraclea iter fecerat, ut ipsa fortuna illum obicere Pompejo videretur,
id. B. C. 3, 79:pecunia a patre exacta crudeliter, ut divenditis omnibus bonis aliquamdiu trans Tiberim veluti relegatus viveret,
Liv. 3, 13, 10:fama Gallici belli pro tumultu valuit ut et dictatorem dici placeret,
id. 8, 17, 6:nihilo minus... magnas percipiendum voluptates, ut fatendum sit, etc.,
Sen. Vit. Beat. 12, 1.—Idiomat. with non.(α).Ut non, when the principal sentence is negative, without: non possunt una in civitate multi rem ac fortunam amittere ut non plures secum in eandem trahant calamitatem, without dragging, etc., Cic. Imp. Pomp. 7, 19:(β).flaminem Quirinalem neque mittere a sacris neque retinere possumus ut non deum aut belli deseramus curam,
Liv. 24, 8, 10:non ita fracti animi civitatis erant ut non sentirent, etc.,
id. 45, 25, 12:nusquam oculi ejus flectentur ut non quod indignentur inveniant,
Sen. Ira, 2, 7, 2:ajunt, nec honeste quemquam vivere ut non jucunde vivat, nec jucunde ut non honeste quoque,
id. Vit. Beat. 6, 3:nemo in eo quod daturus es gratiam suam facere potest ut non tuam minuat,
id. Ben. 2, 4, 3; cf. also: ut non conferam vitam neque existimationem tuam cum illius;neque enim est conferenda (= ut omittam conferre),
Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45.—Non ut, followed by sed quod, causal (= non quod, sed quod;e.rare): earum exempla tibi misi non ut deliberarem reddendaene essent, sed quod non dubito, etc.,
not that... but because, Cic. Att. 14, 17, 4:haec ad te scribo non ut queas tu demere solitudinem, sed, etc.,
id. ib. 11, 15, 3.—Followed by sed ut:benigne accipe (beneficium): rettulisti gratiam, non ut solvisse te putes, sed ut securior debeas,
Sen. Ben. 2, 35, 5; and in reversed order: quorsum haec praeterita? Quia sequitur illud, etc.;non ut eas res causam adferrent amoris,
Cic. Fat. 15, 35.—Rarely nedum ut, in the sense of nedum alone, much less that, not to mention that (mostly post-class.; cf.Zumpt, Gram. § 573): ne voce quidem incommoda, nedum ut illa vis fieret, paulatim permulcendo mansuefecerant plebem,
Liv. 3, 14, 6 Weissenb. ad loc.:quando enim... fama in totam urbem penetrat? nedum ut per tot provincias innotescat,
Tac. Or. 10.—Conditional or concessive.(α).Granting that ( for argument's sake):(β).quod ut ita sit—nihil enim pugno—quid habet ista res aut laetabile aut gloriosum?
Cic. Tusc. 1, 21, 49:sed ut haec concedantur, reliqua qui tandem intellegi possunt?
id. N. D. 3, 16, 41:ut tibi concedam hoc indignum esse, tu mihi concedas necesse est, etc.,
id. Clu. 53, 146:quae, ut essent vera, conjungi debuerunt,
id. Fin. 4, 15, 40:quae natura ut uno consensu juncta sit et continens... quid habere mundus potest cum thesauri inventione conjunctum?
id. Div. 2, 14, 33:nihil est prudentia dulcius, quam, ut cetera auferat, adfert certe senectus,
id. Tusc. 1, 39, 94.—Even if, although:(γ).qui (exercitus) si pacis... nomen audiverit, ut non referat pedem, insistet certe,
Cic. Phil. 12, 3, 8:ut ea pars defensionis relinquatur, quid impediet actionem? etc.,
id. Ac. 2, 34, 108:ut quaeras omnia, quomodo Graeci ineptum appellant non reperies,
id. de Or. 2, 4, 18:ut enim neminem alium nisi T. Patinam rogasset, scire potuit, illo ipso die a Milone prodi flaminem,
id. Mil. 17, 46: verum ut hoc non sit, tamen praeclarum spectaculum mihi propono, id. Att. 2, 15; id. Leg. 1, 8, 23; id. Fat. 5, 9; id. Verr. 2, 3, 64, § 151; 2, 1, 45, § 117; id. Planc. 25, 62:qui, ut non omnis peritissimus sim belli, cum Romanis certe bellare didici,
Liv. 36, 7, 20:neque equites armis equisque salvis tantum vim fluminis superasse verisimile est, ut jam Hispanos omnes inflati travexerint utres,
id. 21, 47, 5:at enim, ut jam ita sint haec, quid ad vos, Romani?
id. 34, 32, 13:ut jam Macedonia deficiat,
id. 42, 12, 10:cum jam ut virtus vestra transire alio possit, fortuna certe loci hujus transferri non possit,
id. 5, 54, 6; 22, 50, 2; cf.:ac jam ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,
Caes. B. G. 3, 9:ut desint vires tamen est laudanda voluntas,
Ov. P. 3, 4, 79:ut dura videatur appellatio, tamen sola est,
Quint. 3, 8, 25; 6, prooem. 15.—Ut maxime = si maxime:quaere rationem cur ita videatur: quam ut maxime inveneris... non tu verum testem habere, sed eum non sine causa falsum testimonium dicere ostenderis,
Cic. Ac. 2, 25, 81.—With nihilominus:quae (res) nihilominus, ut ego absim, confici poterunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2.—Provided that:5.ambulatiuncula, ut tantum faciamus quantum in Tusculano fecimus, prope dimidio minoris constabit isto loco,
Cic. Att. 13, 39, 2: dabo egenti, sed ut ipse non egeam;succurram perituro, sed ut ipse non peream,
Sen. Ben. 2, 15, 1.—In clauses of purpose (final clauses; distinguished from object clauses with ut; v. C. 1., in which the verb itself contains the idea of purpose, the clause completing the idea of the verb), in order that, so that, so as to.a.In gen.:b.quin voco, ut me audiat, nomine illam suo?
Plaut. Rud. 1, 4, 17:haec acta res est uti nobiles restituerentur in civitatem,
Cic. Rosc. Am. 51, 149:intellego, tempus hoc vobis divinitus datum esse ut odio... totum ordinem liberetis,
id. Verr. 1, 15, 43:Caesar singulis legionibus singulos legatos praefecit uti eos testes suae quisque virtutis haberet,
Caes. B. G. 1, 52.—And with ut ne, instead of ne, lest:id ut ne fiat, haec res sola est remedio,
Ter. Eun. 3, 1, 49; v. 1. ne, I. B. 4. a.—Very rarely, ut non for ne, expressing a negative purpose:ut plura non dicam neque aliorum exemplis confirmem quantum valeat (= ut praeteream),
Cic. Imp. Pomp. 15, 44; cf. d. a fin. supra.—Esp., after certain antecedents.(α).After id, for the purpose (ante-class.):(β).id huc reverti uti me purgarem tibi,
Plaut. Am. 3, 2, 28.—After idcirco:(γ).idcirco amicitiae comparantur ut commune commodum mutuis officiis gubernetur,
Cic. Rosc. Am. 38, 111:legum idcirco omnes servi sumus ut liberi esse possimus,
id. Clu. 53, 146; id. Rosc. Am. 47, 137.—After ideo and eo:(δ).non ideo Rhenum insedimus ut Italiam tueremur, sed ne quis, etc.,
Tac. H. 4, 73:Marionem ad te eo misi ut aut tecum ad me quam primum veniret, aut, etc.,
Cic. Fam. 16, 1, 1.—After ad eam rem, ad hoc, in hoc:(ε).ad eam rem vos delecti estis ut eos condemnaretis quos sectores jugulare non potuissent?
Cic. Rosc. Am. 52, 151:praebere se facilem ad hoc ut quem obligavit etiam exsolvi velit?
Sen. Ben. 2, 17, 6:homo natus in hoc ut mores liberae civitatis Persica servitute mutaret,
id. ib. 2, 12, 2.—After ea mente, hac mente:(ζ).navis onerarias Dolabella ea mente comparavit ut Italiam peteret,
Cic. Fam. 12, 14, 1:hac mente laborem Sese ferre senes ut in otia tuta recedant Ajunt,
Hor. S. 1, 1, 30.—After potius quam:c.potius ad delendam memoriam dedecoris, quam ut timorem faciat,
Liv. 6, 28, 8:potius quodcumque casus ferat passuros, quam ut sprevisse Tarentinos videantur,
id. 9, 14, 8.—Idiomat.(α).With the principal predicate, referring to the conception of the writer, understood; mostly parenthet. = the Engl. inf.: ut in pauca conferam, testamento facto mulier moritur, to be brief, etc., Cic. Caecin. 6, 17:(β).ecquid tibi videtur, ut ad fabulas veniamus, senex ille Caecilianus minoris facere filium rusticum?
to come to the drama, id. Rosc. Am. 16, 46:reliquum judicium de judicibus, et, vere ut dicam, de te futurum est,
to tell the truth, id. Verr. 2, 5, 69, § 177:Murena, si nemini, ut levissime dicam, odio fuit,
to say the least, id. Mur. 40, 87: ut nihil de illo tempore, nihil de calamitate rei publicae [p. 1944] querar, hoc tibi respondeo, etc., not to complain of that time, etc., id. Caecin. 33, 95: quae cum se disposuit, et partibus suis consensit, et, ut ita dicam concinuit, summum bonum tetigit, and, so to speak, chimes in, etc., Sen. Vit. Beat. 8, 5:ecce— ut idem in singulos annos orbis volveretur —Hernici nuntiant Volscos et Aequos reficere, etc.,
Liv. 3, 10, 8.—Satis ut, enough to (lit. enough for the purpose of):(γ).satis esse magna incommoda accepta ut reliquos casus timerent,
disasters large enough to make them afraid, Caes. B. C. 3, 10.—Quam ut after comparatives, too much to:quod praeceptum, quia major erat quam ut ab homine videretur, idcirco adsignatum est deo,
too great to come from man, Cic. Fin. 5, 16, 44:quis non intellegit, Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
id. Brut. 18, 70:clarior res erat quam ut tegi ac dissimulari posset,
too clear to be covered up, Liv. 26, 51, 11:potentius jam id malum apparuit quam ut minores per magistratus sedaretur,
id. 25, 1, 11:est tamen aliquis minor quam ut in sinu ejus condenda sit civitas,
Sen. Ben. 2, 16, 2. -
17 pur
pur, e [pyʀ]1. adjective• pur fruit [confiture] real fruit• pur beurre [gâteau] all butter2. masculine noun, feminine noun* * *
1.
pure pyʀ adjectif1) ( sans mélange) pure; ( non dilué) straight2) ( non altéré) [eau, air] pure; [diamant] flawless; [ciel, voix] clear3) ( sans fioritures) [ligne, style] pure4) ( total) [méchanceté, vérité] pure; [coïncidence, plaisir, folie] sheer5) ( théorique) pure6) ( d'origine) [tradition] trueun pur produit de — lit, fig a typical product of
à l'état pur — [génie, bêtise] sheer
7) ( sans défaut moral) pure
2.
nom masculin, féminin1) ( personne irréprochable) virtuous person2) ( fidèle à un parti)* * *pyʀ pur, -e1. adj1) (eau) pureL'eau de cette source est très pure. — The water from this spring is very pure.
100% pur jus sans sucre ajouté — 100% pure juice with no added sugar
2) (vin) undiluted3) (whisky) neat4) (intentions) pure5)en pure perte — fruitlessly, to no avail
2. nm/f(= personne) hardliner* * *A adj1 ( sans mélange) [substance, laine, héroïne, race] pure; ( non dilué) [whisky, pastis] straight; c'est de l'or pur it's pure gold; un métal à l'état pur metal in its pure state; boire son vin pur to drink one's wine undiluted; une confiture pur sucre a jam with no artificial sweetening; une confiture pur fruit a real fruit jam; fromages pur chèvre/vache pure goat's/cow's milk cheese; pur porc [saucisson] pure pork ( épith);2 ( non altéré) [eau, air] pure; [diamant] flawless; [ciel] clear; [son, voix] pure, clear; respirer l'air pur to breathe the pure air;4 ( total) [méchanceté, fantasme, vérité] pure; [coïncidence, plaisir, ignorance, folie, inconscience] sheer; c'est du pur masochisme it's sheer ou pure masochism; en pure perte to no avail; de pure forme token ( épith); question/propos de pure forme token question/words; pur et simple [mensonge, refus, ignorance, élimination] outright; on envisage le retrait pur et simple des troupes they simply envisage the withdrawal of the troops; c'est de la paresse/fiction pure et simple it's laziness/fiction, pure and simple; pur et dur hardline; le militarisme pur et dur hardline militarism; un militant pur et dur a hardline militant;5 ( théorique) [sciences, recherche, mathématiques] pure;6 ( d'origine) [tradition] true; dans la pure tradition populaire in the true popular tradition; un pur produit de qch lit, fig a typical product of sth; un Parisien de pure souche a Parisian born and bred; à l'état pur [génie, bêtise] sheer; c'est de la bêtise à l'état pur it's sheer stupidity;7 ( sans défaut moral) [personne, cœur] pure.B nm,f1 ( personne irréprochable) virtuous person;2 ( fidèle à un parti) hardliner; les purs et durs the hardliners.2. [sans mélange - liquide] undiluted ; [ - race] pure ; [ - bonheur, joie] unalloyed, pure ; [ - note, voyelle, couleur] pureil parle un anglais très pur he speaks very refined ou polished Englishbiscuits pur beurre (100 %) butter biscuitsà l'état pur pure, unalloyed, unadulterateda. [fidèle] strictb. [intransigeant] hard-linedes lignes pures neat ou perfect linesc'est de la lâcheté pure et simple it's sheer cowardice, it's cowardice pure and simple————————, pure [pyr] nom masculin, nom féminin1. POLITIQUE [fidèle] dedicated follower[intransigeant] hardliner -
18 DRM
1. ( digital radio mondiale)Adoptée en mars 2004, la norme DRM (digital radio mondiale) définit le procédé de numérisation de la radio AM (amplitude modulation). Elle est censée donner à la radio AM un son de qualité FM (frequency modulation), alors que la radio AM était jusque-là souvent grésillante, et donc mise de côté au profit de la FM. La bande AM émet à moins de 30 MHz (mégahertz) en ondes longues (portant sur 200 kilomètres), en ondes moyennes (portant sur 500 kilomètres) et en ondes courtes (portant sur plusieurs milliers de kilomètres). La norme DRM est développée depuis 1998 par le DRM Consortium, un consortium industriel regroupant 70 organismes. Elle est utilisée pour les radios fixes et portables, les récepteurs de voiture, les ordinateurs et les PDA (personal digital assistants). Quant à la FM, son standard de numérisation est la DAB (digital audio broadcasting), qui date de 1995.Conçu pour contrôler l’accès aux oeuvres (textes, musique, images fixes et animées) sous droits, un système de DRM (digital rights management) permet la gestion des droits numériques, en autorisant ou non par exemple la copie ou le prêt. Pour la musique, la fonction des DRM est par exemple de vérifier que l’usager a bien acheté le morceau en question, de fixer le nombre de copies qu’il a le droit de faire et de surveiller les transferts vers d’autres appareils numériques. Pour les livres numériques, les principaux systèmes de DRM sont l’Adobe Content Server (remplacé en novembre 2004 par l’Adobe LiveCycle Policy Server), le Microsoft DAS Server, le Mobipocket DRM System et le Palm DRM System. Pour la musique et la vidéo, les formats WMA (Windows media audio) et WMV (Windows media video) par exemple sont soumis au système de DRM de Microsoft. Depuis fin 2006, les systèmes DRM sont de plus en plus controversés pour la musique en ligne, et plusieurs plateformes de vente (VirginMega, iTunes, etc.) les suppriment peu à peu.Voir aussi: Adobe Content Server, copyright, livre numérique, Microsoft DAS Server, Mobipocket DRM System, musique en ligne, Palm DRM System, WMA, WMV. -
19 pénétrer
pénétrer [penetʀe]➭ TABLE 61. intransitive verb► pénétrer dans [personne, véhicule] [+ lieu] to enter ; [+ groupe, milieu] to penetrate ; [soleil] to shine into ; [vent] to blow into ; [air, liquide, insecte] to come into ; [crème, balle] to penetrate ; [aiguille] to go into ; [huile, encre] to soak into2. transitive verbb. ( = découvrir) [+ mystère, secret] to fathomc. [+ marché] to break into3. reflexive verb* * *penetʀe
1.
1) ( s'infiltrer dans) [pluie] to soak ou seep into [terre]; [soleil] to penetrate [feuillage]2) ( percer à jour) to fathom [secret, pensée]3) ( sexuellement) to penetrate4) ( atteindre) [idée, mode] to reach [milieu]5) ( remplir)
2.
verbe intransitif1) ( entrer)pénétrer dans or à l'intérieur de — [personne, animal] to enter, to get into [lieu]; [balle] to penetrate [organe]; [armée] to penetrate [pays]; [personne] to penetrate [cercle, organisation]
l'auteur nous fait pénétrer dans l'univers des sociétés secrètes — the author takes us into the world of secret societies
2) ( s'infiltrer)3) ( s'imprégner)
3.
se pénétrer verbe pronominal* * *penetʀe1. vipénétrer dans [maison, enceinte] — to enter, to get into
Ils ont pénétré dans la maison en passant par le jardin. — They entered the house through the garden., They got into the house through the garden.
L'armée a pénétré en territoire ennemi. — The army penetrated enemy territory.
2. vt1) [froid, projectile] to penetrate2) [air, eau] to come into, to get into3) (sexuellement) to penetrate4) [mystère, secret] to fathom* * *pénétrer verb table: céderA vtr1 ( s'infiltrer dans) [pluie, liquide] to soak into, to seep into [terre, tissu]; [soleil, lumière] to penetrate [feuillage]; la pluie a pénétré nos vêtements the rain soaked through our clothes; le froid m'a pénétré jusqu'aux os the cold went right through me;2 ( percer à jour) to fathom [mystère, secret, intentions, pensée];3 ( sexuellement) to penetrate;4 ( atteindre) [idée, mode] to reach [milieu, groupe];5 ( remplir) to fill; son courage me pénétrait d'admiration his/her courage filled me with admiration; il était pénétré d'un sentiment de reconnaissance he was filled with gratitude.B vi1 ( entrer) pénétrer dans or à l'intérieur de [personne, animal] to enter, to get into [lieu]; [balle, éclat d'obus] to penetrate [organe]; [armée, soldats] to penetrate [lignes ennemies, pays]; [personne] to penetrate [cercle, groupe, organisation]; pénétrer en territoire ennemi to enter ou penetrate enemy territory; ils ont pénétré dans le bâtiment sans se faire repérer they got into the building without anyone noticing them; il est interdit de pénétrer sur le chantier it is forbidden to enter the building site; pénétrer dans une maison par effraction to break into a house; l'auteur nous fait pénétrer dans l'univers des sociétés secrètes the author takes us into the world of secret societies;2 ( s'infiltrer) pénétrer dans [lumière, froid, odeur] to get into, to penetrate [lieu]; [eau, vent, fumée] to get into [lieu]; c'est par là que le froid/l'eau pénètre that's where the cold/the water gets in; pour empêcher le froid de pénétrer to keep the cold air out;3 ( s'imprégner) pénétrer dans [crème, lotion] to penetrate [peau, cuir chevelu]; [cire, vernis] to penetrate [meuble, bois]; faire pénétrer la pommade en massant doucement to rub the ointment in by massaging gently.[penetre] verbe intransitifils ont réussi à pénétrer en Suisse they managed to cross into ou to enter Switzerlanda. [avec sa permission] to enter somebody's houseb. [par effraction] to break into somebody's housepénétrer sur un marché to break into a market, to make inroads into ou on a marketfaire pénétrer la crème en massant doucement gently rub ou massage the cream in2. (soutenu)pénétrer dans [approfondir] to go (deeper) into————————[penetre] verbe transitifun froid glacial me pénétra I was chilled to the bone ou to the marrow2. [imprégner] to spread into ou throughces idées ont pénétré toutes les couches de la société these ideas have spread through all levels of society3. [sexuellement] to penetrate————————se pénétrer de verbe pronominal plus prépositionil faut vous pénétrer de l'importance du facteur religieux you must be aware of ou you must understand the importance of the religious element -
20 période
période [peʀjɔd]feminine nouna. period• période bleue/blanche (Transport) slack/relatively slack period when discounts are available on ticketsb. (Sport) première/seconde période first/second half* * *peʀjɔd1) gén periodelle traverse une période Elvis — hum she's going through an Elvis phase
2) Météorologie period; ( plus court) spell* * *peʀjɔd nftraverser une période difficile — to be going through a difficult period, to be going through a difficult patch
* * *période nf1 gén period; pendant la période d'essai/de Pâques during the trial/Easter period; la période Brejnev the Brezhnev era; elle traverse une période Elvis hum she's going through an Elvis phase; en période de crise at a time of crisis; en période électorale at election time; on est en (pleine) période électorale/de crise we are (right) in the middle of an election/a crisis; par périodes periodically;2 Météo period; ( plus court) spell;3 Mil période (d'instruction) training;[perjɔd] nom féminin2. MILITAIRE4. TRANSPORTSpériode bleue/blanche/rougeperiod during which tickets are cheapest/medium-priced/most expensive————————par périodes locution adverbiale
См. также в других словарях:
Est du Québec — Québec Cet article concerne la province canadienne. Pour l article sur la capitale, voir Québec (ville). Pour les autres significations, voir Québec (homonymie). Québec … Wikipédia en Français
PAR — Préposition de lieu qui sert à marquer le mouvement et le passage. Il a passé par Paris, par Bordeaux. Il court par monts et par vaux. Voyager par eau, par mer, par terre. Aller par le monde. Il est toujours par les chemins, par voies et par… … Dictionnaire de l'Academie Francaise, 7eme edition (1835)
Est ontarien — Ontario 50°42′N 86°3′W / 50.7, 86.05 (Ontario) … Wikipédia en Français
Est-anglie — Les royaumes de l Heptarchie (en jaune) vers 800 … Wikipédia en Français
Est! Est!! Est!!! Di Montefiascone — DOC Est! Est!! Est!!! Di Montefiascone Décret d’appellation 03/03/1966 Date de parution au Journal officiel italien 07/05/1966, n 111 Rendement (raisin/hectare) 130 q … Wikipédia en Français
Est! Est!! Est!!! di Montefiascone — DOC Est! Est!! Est!!! Di Montefiascone Décret d’appellation 03/03/1966 Date de parution au Journal officiel italien 07/05/1966, n 111 Rendement (raisin/hectare) 130 q Re … Wikipédia en Français
Est! est!! est!!! di montefiascone — DOC Est! Est!! Est!!! Di Montefiascone Décret d’appellation 03/03/1966 Date de parution au Journal officiel italien 07/05/1966, n 111 Rendement (raisin/hectare) 130 q … Wikipédia en Français
"Par-delà nature et culture" — est un ouvrage théorique de l anthropologue français Philippe Descola paru chez Gallimard en 2005. Couverture de l ouvrage Est il possible de penser le monde en se passant de la distinction … Wikipédia en Français
Est-Ce Bien Raisonnable ? — Est ce bien raisonnable ? est un film français réalisé par Georges Lautner, sorti le 25 mars 1981. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 … Wikipédia en Français
Est-ce bien raisonnable? — Est ce bien raisonnable ? Est ce bien raisonnable ? est un film français réalisé par Georges Lautner, sorti le 25 mars 1981. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 … Wikipédia en Français
EST — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. {{{image}}} Sigles d une seule lettre Sigles de deux lettres > Sigles de trois lettres … Wikipédia en Français